Fed’in merakla beklenen toplantısı dün sonuçlandı. Fed’in bu toplantıda faiz artırımına gitmesinin iletişim açısından sorun yaratacağını düşünüyordum. Bu nedenle de eylülde bir faiz artırımının erken olacağını savunuyordum uzunca bir süredir.
Neydi öyle düşünmemin sebebi?
Fed bu zamana kadar bize şu yol haritasını çizdi:
“Ekonomik büyüme tarafında “tam istihdam” seviyesine yaklaşılırken enflasyon tarafında yüzde 2’lik hedefe ulaşılacağından emin olduğumuz noktada faiz artırımına gideceğiz.”
Haziran toplantısına girerken büyüme tahminlerinde aşağı yönlü yapılan revizyonlar bir faiz artırımının önüne geçti.
Neden?
Çünkü ekonomideki hızlanmaya cevaben attığınız sıkılaştırma adımını “Ekonomi yavaşlıyor” dediğiniz bir toplantıda atamazsınız.
Haziran sonrası dönemde gelen veriler giderek büyüme ile ilgili endişelerin dağıldığına ve ekonominin rayına oturduğuna dair bir izlenim oluşturdu.
Bu şartlar altında geriye bir soru işareti kalmıştı. O da Fed’in ısrarla vurguladığı yüzde 2’lik hedefe rağmen 0.3’ler seviyesine gerileyen enflasyon rakamı.
Temmuz toplantısının tutanakları açıklandığında Fed’in 2015 ve 2016 enflasyon tahminlerinin aşağı yönlü revize edildiğini öğrendik. Bu eylül toplantısına dair güçlü bir sinyaldi. Fed bir taraftan enflasyon tahminini aşağı çekerken bir yandan da faiz artıramazdı.
Neden? Çünküenflasyon endişesiyle attığınız bir sıkılaştırma adımını enflasyon tahminlerini düşürürken atamazsınız. Atsanız da açıklayamazsınız. Nitekim de öyle oldu. Fed gerek haziran gerekse eylülde açıklayamayacağı bir adımı atmamaya özen gösterdi.
Mesaj ne?
Fed’in bundan sonraki dönemde faiz artırımına gidebilmesi için önce “enflasyon bilmecesini” çözmesi, duruma bir açıklık getirmesi gerekiyordu. Fed dün tam da bunu yaptı.
Başkan Yellen öncelikle enflasyon hedefinin “orta vadede” erişilmesi gereken bir hedef olduğunun ustalıkla altını çizdi ve bu şekilde yakın dönemdeki enflasyon görünümünün önemsenmemesi gerektiği mesajını verdi. Bu şekilde iletişim açısından geriye kalan son engeli de temizleyerek faiz artırımlarının önünü açtı.
Fed enflasyondaki zayıflığın düşen petrol fiyatları ve güçlü dolara bağlı düşük ithalat fiyatlarından kaynaklandığını düşünüyor. Daha da önemlisi bu faktörlerin önümüzdeki sene ortadan kalkmasını ve enflasyonun hızla 1 puan yükselmesini bekliyor.
Yellen işte bu nedenle mevcut enflasyonun faiz artırımı önüne bir engel teşkil etmeyeceğini, 13 Fed üyesinin tahmin ettiği şekilde bu sene ilk faiz artırımına gittikten sonra bile 2016 sonuna doğru ya da 2017 içerisinde hedefe ulaşmayı beklediklerini söyledi.
2016’ya kalır mı?
Bugünkü şartlar altında Yellen’in bu soruya cevabı çok net bir “hayır”. Fed Çin kaynaklı gelişmelerin ABD büyümesi üzerindeki olumsuz etkilerini şimdiden büyüme tahminlerine yansıtmış ve buna rağmen “Yola devam” diyor. Yani önümüzdeki günlerde petrol fiyatları yeni bir sürpriz yapmadığı ve dolayısı ile beklentiler bozulmadığı sürece, Çin’deki gelişmeler mevcut seyrini korudukça sene sonuna kadar ilk faiz artırımı gelecek gibi görünüyor.
