Fed’in eylül ayına ait tutanaklarda Fed üyelerinin önümüzdeki yıllarda herhangi bir resesyon endişesi duymadıklarına bir kere daha tanık olduk. İstihdam piyasasındaki ısınmanın ve gümrük vergilerinin enflasyonist baskılar yaratacağından emin görünen Fed, faizleri önümüzdeki iki sene içinde kademeli olarak artırmayı planlıyor.
Ekonomiler tipik olarak konjonktürel dalgalanma adı verilen inişli çıkışlı büyüme patikalarını takip ediyorlar. Para ve maliye politikalarının başarısına göre bu çalkantıların dalga boyu küçülse de büyüme dönemlerini yavaşlama, yavaşlama dönemlerini de hızlı büyüme döngüleri takip ediyor. ABD ekonomisi kriz sonrası dönemde son yılların en uzun genişleme dalgasını yaşadı. Bu nedenle piyasalarda ABD’nin önümüzdeki senelerde tekrar resesyona gireceği fiyatlanmaya başlandı.
ABD getiri eğrisi
Resesyonun bir göstergesi olarak getiri eğrisinin eğimi kullanılıyor. Bu eğri, kısa vadeli faizlerden başlayıp uzun vadeli faizlere uzanan bir eğim ortaya koyuyor. Şayet bu eğri yokuş yukarı ise bu durum uzun vadeli faizlerin kısa vadeli faizlerden yüksek olduğuna işaret ediyor ki normal şartlarda uzun vadeli faizlerin vade primi nedeniyle kısa vadeli faizlerden daha yüksek olması beklenti dahilinde. Öte yandan, eğer getiri eğrisi yokuş aşağı bir eğim sergiliyorsa bu durum piyasalarda enflasyon ve politika faizinde önemli bir düşüş beklendiği anlamına geliyor ki böyle bir durum resesyon zamanlarında görülüyor.
ABD getiri eğrisi uzun süredir oldukça düz seyrediyor. Fed’in faiz artırımları ve ileriye dönük şahin açıklamalarına rağmen uzun vadeli faizler fazla yükselmiyor ve zaman zaman yokuş aşağı bir eğim oluşuyor. Ancak gerek eski başkan Bernanke’nin yaptığı açıklamalar gerekse son tutanaklardaki tartışmalar FOMC üyelerinin bu durumu bir resesyon göstergesi olarak algılamadığını gösteriyor. Açıklama olarak kriz sonrası dönemde uygulanan geniş çaplı varlık alımlarının vade primini düşürdüğü ve bu nedenle getiri eğrisinin eğiminin geleceğe dair öngörü yapmakta kullanılamayacağı ileri sürülüyor.
2019’da 3 artırım
Fed üyelerinin ileriki dönemde bir resesyon tehlikesi görmemesi 2019 yılında üç faiz artırımı daha olacağı sinyaliyle tutarlı. Unutmamak lazım ki eğer Fed ciddi bir yavaşlama riski görürse, kendi eliyle bu riski artırmayacak ve ülkeyi bile bile resesyona sokmayacaktır. Piyasalar henüz buna ikna olmuş değil ve resesyon bekleyen piyasa oyuncuları ile Fed arasında bir ayrışma var. Zaman ilerledikçe bu ayrışma kapanacak veya piyasalar resesyon senaryosunu terk edecek ya da Fed bu senaryoya yanaşarak faiz artırımlarını azaltacaktır.
Dün tutanakların açıklanması sonrası Fed tarafında görülen kararlı duruş ve ekonominin sağlıklı bir büyüme patikasında olduğu inancı piyasalarca “şahin” olarak değerlendirildi ve uzun vadeli faizlerde bir artış gözlendi. Yani piyasalar Fed’e doğru bir adım attı. Bundan sonraki dönemde düzeltmenin ne yönde olacağını takip edeceğiz.
