PARA POLİTİKASI YİNE BEKLEMEDE
Salı günü açıklanan şubat ayı enflasyon rakamı beklentilerin üzerinde gelirken senelik enflasyonda beklenen düşüş gerçekleşmedi. Şubat itibarıyla manşet enflasyon yüzde 10.26, gıda ve enerjinin hariç tutulduğu çekirdek enflasyon yüzde 11.9, üretici fiyat enflasyonu ise 13.7 seviyesinde bulunuyor. Şubat ayında hafif bir düşüş olsa da söz konusu seviyeler enflasyonun rayına oturduğuna işaret değil. Kaldı ki 12 ay sonrası enflasyon beklentilerinin de açık enflasyon hedeflemesine geçilen 2006 sonrası dönemde en yüksek seviyelere ulaştığına şahidiz.
Enflasyonda bu olumsuz tablo devam ederken, çarşamba günü toplanan Merkez, politika faizinde herhangi bir değişikliğe gitmedi. Merkez’in faizlere dokunmayacağı piyasalar tarafından da bekleniyordu. Bir önceki toplantı metninde şöyle denmişti: “Enflasyon görünümünde baz etkisi ve geçici faktörlerden bağımsız, belirgin bir iyileşme ve hedeflerle uyum sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruş kararlılıkla sürdürülecektir.”
Bunun yorumu şöyle: Sıkı para politikası adına yapacağımı yaptım. Geçen yılın başından beri faizleri 450 baz puana yakın artırdım. Atacağım adımın yönü aşağı yönlü olur. Bunun için de bir süre daha bekleyeceğim. Bu benim yorumum, ne kadar doğrudur bilemiyorum. Ancak enflasyon beklentilerindeki kötüleşme, Fed’in 2018’de daha fazla faiz artıracağına dair beklentiler ve yükselen üretici fiyatlarının yaratacağı yukarı yönlü baskıya karşın para politikasında daha fazla sıkılaşmaya gidilmemesini ancak bu tür bir yorumla bağdaştırabiliyorum.
Bu durum biraz şuna benziyor: Sorumluluklarını yerine getirmeyen, etrafındakileri huzursuz eden ve bu yüzden ebeveynlerinden yüklüce ceza almış bir çocuğa, sana daha fazla ceza vermeyeceğim ama istediğim çizgiye geldiğinden emin olduğumda cezalarını kaldırmaya başlayacağım diyorsunuz. Burada çocuğun bundan sonra istediğiniz şekilde hareket edeceğine dair beklentiniz var. Keşke öyle de olsa. Ya çocuk aşırılık ve sorumsuzluklarına devam ederse? Bu durumda ben zaten cezamı vermiştim, çocuğu disipline etmiştim diyebilir misiniz? Bu noktada Merkez’in “sıkı duruş” vurgusunun sorgulandığına şahit oluyoruz. Nasıl ki çocuğu disiplinsiz davranan bir anne babanın “Biz disiplinli bir aileyiz” demesi para etmezse, enflasyonu hedefe yaklaştıramayan bir Merkez Bankası’nın da “Ben sıkı duruşumu devam ettireceğim” ifadesi inandırıcı olmuyor. İçeride sıkça tartışılan bu kavram dışarıda da ciddiye alınmıyor.
Kimi yabancı yorumcular “TCMB’nin sıkı olduğunu söylediği para politikası” gibi hiciv içeren ifadeler kullanırken, Dünya Bankası gibi kimi kuruluşlar raporlarında “büyümeye destek veren para politikası” gibi sıkı para politikası kavramıyla taban tabana zıt ifadelere yer veriyorlar. Merkez’in işi zor. Kredibilite zarar gördüğü için piyasa beklentileri çıpalanamıyor ve beklentiler çıpalanamayınca da enflasyon düşmüyor. Bu kısır döngüyü kırmak zor. Naçizane düşüncem, bu kısır döngünün ancak daha agresif bir duruşla kırılacağıdır.