Silikon Vadisinde Girişimciler Sahne Aldı

Hızlandırma programlarından daha önceden bahsetmiştim. Girişimleri mentörlerle ve eğitimlerle hızlıca yatırımcıya hazır hale getiriyorlar ve “Demo Day” adlı mezuniyet günüyle yatırımcıların karşısına çıkarıyorlar. Bunlardan en büyüğü Y Combinator. Neden en büyük derseniz AirBnB, Dropbox en bilinen mezunları. Geçtiğimiz iki gün Y Combinator Yaz 2018 mezunu girişimciler yatırımcıların karşısına çıktı. Orada bulunan ve bu iki gün tüm girişimleri dinleyen arkadaşım Duygu Öktem Clark’a oradaki havayı sordum.

S. Ünsal : Duygu selamlar, öncelikle seni tanımayanlar için kendini tanıtabilir misin ?

D.Ö. Clark : Uzun yıllar Türkiye’de çalıştım, inovasyon projeleri yönettim. Türkiye'de ilk kez özel bir şirket bünyesinde hayata gecirilen startup hızlandırma programını"kurumsal girişimci" olarak kurdum ve yönettim. Öncesinde ise Tubitak'in Avrupa Birliği Ofisi'nde Türkiye'nin bilişim projele-rinden sorumlu olarak Türkiye'yi Avrupa Komisyonu'nda temsil ettim. 3 yıl önce de Silikon Vadisi'ne taşındım.

S. Ünsal : Silikon Vadisinde nelerle uğraşıyorsun ?

D.Ö. Clark :Temel olarak 2 şey üzerine yoğunlaştım. Biliyorsun burası girişimciliğin merkezi, dolayısı ile yatırımların geri dönüş oranı çok yüksek. Bu sebeple yatırımcılar buradaki startuplara yatırım yapmak istiyor ancak buradaki network'e erişimleri yok. Paranın olması bir startupa yatırım yapmak için yeterli değil, buradaki network'e de erişiminin olması gerekiyor. Ben de özellikle Av-rupalı yatırım fonları ile birlikte çalışıyorum, teknolojilerini ve ekiplerini inceledikten sonra yatırım yapmaya uygun bulduğum startuplara bu fonlarla birlikte yatırım yapıyoruz. İkinci odaklandığım şey ise; Büyük şirketler, buradaki trendleri yakından takip etmek ve alanlarındaki startuplar ile işbirliği yapmak istiyorlar. Büyük şirketlerin strateji ve vizyonlarını burada hızla gelişen trendler doğrultusunda konumlandırmalarına yardım ediyorum.

S. Ünsal :Y Combinator hakkında bizi bilgilendirebilir misin ? Kaç yıldır var ?

D.Ö. Clark :Y Combinator (YC) 2005 yılında Massachusetts'de kurulmuş ancak sonradan bu işin merkezinin Silikon Vadisi olduğunu göz önünde tutarak buraya taşınmışlar. Temelde, erken aşama startupları seçip onlara 120 Bin Dolar yatırım yapıyorlar. 3 ay boyunca onlarla çok yakın çalışıp, 3 ayın sonunda da sadece davetli yatırımcıların katılabildiği bir Demo Day düzenliyorlar.

S. Ünsal :Neden Y Combinator en büyük hızlandırma programlarından biri ? Ne gibi dev girişimler çıktı ?

D.Ö. Clark : Ölçek olarak çok büyükler. En son Demo Day'de verdikleri rakamlara göre, 1906 startup mezun etmişler. Bu startupların toplam değeri 100 Milyar Dolar. Bunlardan 16 tanesi “unicorn” olmuş, yani degerlemeleri 1 Milyar Dolar'dan fazla. 87 tanesi de 100 Milyon doların üzerinde değerlenmiş. Airbnb, Dropbox, Stripe, Coinbase, Reddit, Twitch, Instacart, Quora buradan çıkan ve çok başarılı olan girişimlere örnekler.

S. Ünsal :Y Combinator son yıllarda değişim geçirdi, neler değişti ?

D.Ö. Clark :Yeni programlar eklendi. Önceki yıllarda sadece erken aşama startuplara yoğunlaşılırken, artık başarılıbüyüme grafiği gösteren mezunlara yatırım yapmaya devam eden “YC Continuity" Fonu hayata geçirildi. Bunun yanında global ölçekte startuplara yardım etmek için "Startup School" isminde online ve ücretsiz bir eğitimprogramıbaşlattılar. Globale açılmak konusunda çok istekli degillerdi ancak Çin'i gözardı edemediler ve geçtiğimiz haftalarda Çin'de bir YC açacaklarını duyurdular. Yine bu sene ilk kez Startup Investor School isminde bir yapı hayata geçirdiler ve akredite melek yatırımcılar arasından seçtikleri bir grupla, bir nevi bir Melek Yatırımcı Grubu oluşturdular. Ben de bu gruba seçilen ilk kişilerden biri oldum. Her ay bir araya gelerek startupları değerlendiriyoruz ve bu grupla birlikte yatırım yapıyoruz. Şimdiye kadar 3 startupa da melek yatırımcı olarak yatırım yaptım.

S. Ünsal :Türklerin ve diğer Avrupa ülkelerinin ilgisi nasıl ? Türkiye’den az mı girişim gidiyor sence ?

D.Ö. Clark : İlgi çok ancak seçilme oranı az maalesef. Bunun pek çok sebebi var, ayrı bir yazı konusu olabilir. Sonuçta burada çok ağır bir rekabet var, Şampiyonlar Ligi'ndesiniz ve en iyilerle mücadele etmek durumundasınız. Bu rekabete hazır olmak için temelin çok sağlam olması, ekibinizin çok iyi olması ve global bir urun sunmanız gerekiyor. Genelde Türkiye'nin nüfusu yanıltıcı olduğu için, bizde genelde sadece Türkiye marketi odaklı urun geliştiriliyor. Oysa 1. günden itibaren global ürün geliştirme vizyonu ile hareket etmek gerek diye düşünüyorum.

S. Ünsal :Bu sene Viaopt ve Kunduz katılmış sanırım, nasıldı ilgi ?

D.Ö. Clark :Bu Demo Day'de dinlediğimiz 130 startup arasından 2 tanesi Türk idi. İkisinin de sunumları gayet başarılıydı, ilgi çeken ekipler arasında oldular. Kunduz ekibini yaklaşık 1 yıldan beri tanıyorum ve çok iyi büyüyorlar.

S. Ünsal :Silikon Vadisi öldü gibi yazılar görüyorum, AirBnB, Dropbox gibi girişimler çıkmıyor artık deniyor, bu görüşe katılıyor musun ? Bu sene güzel girişimler var mıydı ?

D.Ö. Clark :Çok katılmıyorum, Airbnb'nin Airbnb olması yıllar sürdü. Keza Dropbox da Airbnb gibi 2008 yılında kuruldu. Onlar kadar büyük ölçeklere ulaşmak vakit alan bir süreç. 2-3 sene önce kurulan startupların bu ölçeklere geldiğini 4-5 sene sonra göreceğiz Bu benim 4. Y Combinator Demo Day'im ve en etkilendiğim Demo Day bu oldu diyebilirim. Ekipler gerçekten çok iyiydi bu dönem.

S. Ünsal :Kripto para ve ICO, Y Combinator’ı ve Silikon Vadisi’ni etkiledi mi?

D.Ö. Clark :Yatırım anlamında soruyorsan çok etkilemedi. Çünkü günün sonunda herkes sunu çok iyi biliyor ki, bir startup’ın büyüme yolculuğunda para kadar önemli, hatta pek çok durumda paradan daha da önemli olan şey network, tecrübe ve bilgi birikimi. Y Combinator'i o anlamda yenmek çok zor, inanılmaz bir network etkisi var. Keza Silikon Vadisi'nde de ne kadar paranızın olduğu değil, kimi tanıdığınız, hangi network'lerde olduğunuz daha önemli olabiliyor.

S. Ünsal :Bu sene en dikkat çekici alanlar hangileriydi ? Yapay zeka, otonom araçlar… ?

D.Ö. Clark :Bu sene Yapay Zeka alanı çok öne çıkan alanlardandı ki zaten bu trend bir süredir var aslında. Onun dışında Healthtech yani sağlık alanını dönüştürmeye ve iyileştirmeye çalışan startuplar, biotech ve fintech one çıkan alanlardandı.

S. Ünsal :Y Combinator veya diğer hızlandırmalara katılmak isteyen Türk girişimcilerine neler tavsiye ediyorsun ? Nereden başlamalılar ?

D.Ö. Clark :1. günden itibaren global bir vizyonla yola çıkılmalı. En iyilerle rekabet etmek için en iyi ekibi kurmanız gerekiyor. “Traction”göstermek onemli oluyor, yani büyüme hızınız YC'nin önem verdiği konu. Özellikle mülakatlar sırasında kendinizi ifade etmek için az vaktiniz oluyor. Bu nedenle dil bariyerinin bir problem olmayacağından ve kısa surede yaptığınız şeyi etkili şekilde ifade edebileceğinizden emin olmanız gerekiyor.

S. Ünsal :Çok teşekkürler Duygu, ileride daha çok Türk girişimcinin haberini yapmak dileğiyle.

D.Ö. Clark : Ben teşekkür ederim, Silikon Vadisi’nden sevgiler.