Venedik'te sanal buluşma: Woody ve Marcello

Nilgün CERRAHOĞLU

"DOLCE Vita" yıllarından bir Marcello var, Venedik Film Festivali'nin tanıtım afişlerinde. Hani o bir içim su olduğu yıllardan kalma. Belleğimizde bıraktığı imajın ta kendisi. Genç, yakışıklı ve hoş. Biraz varoluşçu, biraz "fırlama"... Alnının üzerine bir tutam saç düşmüş. Yüzünde dünyayı hiç takmayan bir ifadeyle ellerini iki yana açıp, "Ne yapalım, hayat bu!" diyor sanki; "Her şey nasıl da dün gibi. Zaman göz açıp kapayana dek geçiyor!"
Marcello Mastroianni'nin anısına adanan 54. Venedik Film Festivali, işte böyle bir "nostalji" tonuyla açılıyor. Yüzyıl sonu festivalini Marcello'ya adamak, 20. yüzyıl İtalyan sinemasını da baştan sona gözden geçirmek demek. Cuma gecesi, aktörün son yıllarını birlikte geçirdiği "menajer - sevgilisi" Anna Maria Tato'nun filme aldığı "Mi ricordo, si io mi ricordo" (Evet hatırlıyorum, kendimi hatırlıyorum) gösterilecek örneğin.
Ölümünden kısa süre önce çekilen bu filmde, kendi yaşamı denli İtalyan sinemasını anlatıyor Marcello Mastroianni. 20. yüzyıl İtalyan sineması, Fellini, Rosselini, Visconti, Antonioni ya da De Sica olduğu denli, Marcello anlamına geliyor çünkü.
Bu yıl Venedik yalnız Marcello'nun anısından ibaret değil tabii. Dünya sinemasının en büyük randevularından sayılan film festivaline damga basan bir diğer büyük isim Woody Allen. Ne ki Mastroianni gibi o da burada değil. Ama varlığını, "yokluğuyla" hissettiriyor.
Festival, açılış ve kalabalıklardan nefret eden "nevrotik" Allen, New York'ta filme alınan bir söyleşi ile uzaktan selamlıyor Venedik'i. "Deconstructing Harry" (Harry'yi Çözmek) ile birlikte dün gece yapılan galada ekrana gelen söyleşide: "Günde üç film ve Venedik'te tatil, aslında `cennet' demek benim için" diyor Woody Allen, "Ama açılışlarla yüzleşecek cesaretim yok. O cesareti toplayacağım günlere dek hepinize bol şans!"
"Deconstructing Harry", Woody'nin son filmi. Taşıdığı otobiyografik öğelerle ilgi çekiyor. Mia ile gerçek hayatta yaşadığı serüveni başkalaştırarak ekrana getiren Allen, kaotik bir seks yaşamı olan ve karısından ayrılan ünlü bir yazarın çocukları için giriştiği hukuk savaşını anlatıyor bu filmde.
Ciddi sinemayı denediği "Bergman yıllarını" kapatan Woody Allen, 62 yaşında Soon Yi ile yaşadığı bu ikinci baharında köklerine dönüyor artık. Eskisi gibi, hem yönetiyor hem oynuyor bir defa. Ve son yaptığı diğer filmlerde görmüş olduğumuz gibi, "Deconstructing Harry"de de biraz düşündüren keyifli bir komedi yapmaktan öte bir ambisyon taşımıyor.
Birden fazla kişiliğe sahip "nevrotik entellektüel" tiplemesi etrafında kendisine koskoca bir sinema kariyeri icat eden o tanıdık, bildik Woody Allen ile Mastroianni'nin ötesinde çok yenilik var festivalde.

Bir defa festivali baştan sona Internet'te izlemek mümkün. Internet için oluşturulan özel jüriyle yapılan film değerlendirmeleri teknolojik yeniliklerin başında geliyor. Ama en büyük yenilik festivalin siyasi atmosferinde. Bu atmosfer İtalya'da birbuçuk yıl önce iktidarı devr alan "merkez sol"un damgasını taşıyor. Örneğin Kültür Bakanı Walter Veltroni'nin kendisi gibi eski komünist olan bir arkadaşı, Felice Laudadio yönetiyor festivali.
Tipik "bir sol entellektüel" olmakla ün yapan 53 yaşındaki bekar yönetmen, kadınlar arasında çok popüler. Sıkı bir çapkın olarak tanınıyor. Ama "yalnız zeki, olgun ve ünlü kadınlardan hoşlanıyor". Sevgilileri arasında Ingrid Thulin, Carla Gravina, Margarethe Von Trotta ve Mariangela Melato gibi bir isim kolleksiyonu var.
Felice Laudadio'nun festivalinde, davet, kokteyl ve lüksler "out" bu yıl. "Star sistemini" öne çıkartan Amerikan sinemasına karşı, Avrupa sinemasını teşvik ediyor Laudadio. "Siyasi anlamda angaje" filmleri yeğliyor. Ünlü isimler yerine, genç yönetmen ve aktörleri öne çıkartıyor. Festivalde yarışan filmlerin hepsi, Laudadio damgasını taşıyor. Hong Kong'ta İngiliz sömürgeciliğinin son günleri, IRA ve Bask terörizmini anlatan filmlerin bolluğu bu yüzden.
Venedik festivali kabuk değiştiriyor kısaca. Gösteri ve gösterişin öne çıkarıldığı Cannes'a karşı, kaliteyle cevap vermek istiyor Venedik.
Kanallar üzerinde dantel gibi dizilen gotik, rönesans ve barok sarayları gibi...



Yazara Email VENEDİK