Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Dünyanın en büyük güneş enerjisi tesisi, Hindistan’daki Tamil Nadu bölgesinde bulunuyor. Bu tesiste, ikibuçuk milyon adet güneş paneli var.

Nükleer enerji, uranyum atomu çekirdeklerinin birleştirilmesi veya ayrıştırılması neticesinde oluşan ısı enerjisinin, elektrik enerjisine dönüştürülmesi esasına dayanıyor.

Nükleer enerji santrallerinin soğutma sistemi, Japonya’da olduğu gibi deprem veya başka bir nedenle soğutma işini tam olarak yapamaz ise, füzyon oluşan tüpler kısmen veya tamamen eriyebiliyor. Bu nedenle, nükleer santrallerin suya veya denize yakın yerlerde kurulması gerekiyor. ABD’de, bir riskle karşılaşılması olasılığı bulunduğundan, nükleer santral kurulan bölgelerin halkından gelir vergisi dışındaki vergiler alınmıyor.

Haberin Devamı

1000 megavat gücündeki bir nükleer santral, yılda 30 ton civarında atık üretiyor. Ayrıca, füzyon tüpleri her 2-5 yılda bir değiştiriliyor. Atıkların camla kaplanarak 500 ila 1000 metre derinlikteki çamurlu depolara konulup, sürekli kontrol altında tutulması gerekiyor. Çünkü, bu atıklar, uzun süre radyoaktivite yaymaya devam ediyorlar.

Tesla ve hidrojen

Bir hektar büyüklüğündeki Tesla lityum-iyon pili, Güney Avustralya’da 129 megavatlık bir enerji sağlamada kullanılıyor.

Su ile hidrojenin birleştirilmesi sonucunda elektrik üreten motorlar, otomobillerde, uçaklarda ve uzay araçlarında kullanılıyor. Hidrojenle çalışan araçlardaki hidrojen, önce yakıt hücrelerinde biriktiriliyor. Hidrojen çok yanıcı bir madde olduğu için, bu gazın koruma altında tutulması önem taşıyor.

Hidrojenle çalışan bir otomobilin yakıt maliyeti, benzinli araçlara nazaran ellidebir oranında daha ucuz oluyor. Bu arada, dünyanın en büyük hidrojen rezervinin Karadeniz’de bizim sahillerimize yakın bölgelerde olduğunu söyleyelim.

Kullanılmış kağıt

Her yıl dünyada, 500 milyar naylon poşet kullanılıyor. Kullanılmış kâğıtların dönüştürülmesi ile elde edilen yeni kâğıt, ağaçtan elde edilen ilk üretime göre, yaklaşık %70 daha az hava kirliliği yaratıyor.

Dünyanın en derin petrol kuyusu, Rusya’nın Murmansk bölgesinde yer alıyor. Bu kuyunun derinliği 12.3 kilometreyi buluyor.

Haberin Devamı

1885 yılında tamamlanan dünyanın ilk gökdeleni, Şikago’da ve 10 katlı idi. Bu günkü teknoloji, 160 kata kadar gökdelen yapılmasına olanak tanıyor.

Dünya ülkeleri merkez bankalarının altınlarının bir kısmı, İngiltere’deki bomba işlemez kapılarla korunan kasalarda (şambrfortlarda) saklanıyor. Bir zamanlar bizim altınlarımızın bir bölümü de İngiltere’de idi. İngiltere Merkez Bankası’ndaki bu kasaların anahtarları, 90 santimetreyi buluyor.

3 milyar bilgisayar

Dünyadaki masa üstü veya dizüstü bilgisayarların sayısı, 3 milyar adedi aşıyor. Dünya’da her yıl 2.6 milyar ton tahıl üretiliyor. Ancak, bir ton tahılla, ucuz bir bilgisayar alınamıyor.

MRI (Emar) cihazları, dünyamızın manyetik gücünün 40.000 misli bir manyetik alan yaratıyor. PET Scan cihazları ile kombine edilmiş olan MRI cihazları, hücrelerin hem statik hem de aktif durumlarının incelenmesine olanak tanıyor.