Yer gök İHA

Savunma sanayii alanında faaliyet gösteren ‘STM Savunma Teknolojileri ve Mühendislik’in ‘İHA’ (İnsansız hava aracı) raporuna göre, son 11 yılda İHA sayısı yaklaşık yüzde 300 artış gösterdi.
İnsansız Hava Araçları’na (İHA) ilişkin raporda ilginç tespitler var. Rapor, geleceğin hava savunma ve saldırı ortamının ‘Yıldız Savaşları’nı andıran gelişmelere gebe olduğu öngörüsünü paylaşıyor. İHA sistemlerinin askeri alanda kullanımının yaygınlaşmasıyla dünyada bu sanayinin hızla büyüdüğü paylaşılan raporda, 2015 yılı Haziran ayı itibarıyla, dünya genelinde aralarında Türkiye’nin de bulunduğu toplam 60 ülkede, 637 firma tarafından 2 bin 115 adet farklı tipte İHA üretildiği ifade ediliyor. Rapora göre, 2005 yılında sadece 544 İHA vardı. Son 11 yıllık dönemde İHA üreten ülke sayısında yüzde 40’lık bir artış gerçekleşirken, aynı dönemde İHA üreten firma sayısında da yüzde 208’lik ve üretilen İHA sayısında da yüzde 289’luk bir artış meydana geldi.

1.5 ton mühimmat taşıyor
Raporda İHA’ların mevcut teknolojik özellikleri de şöyle anlatılıyor:
“İHA’lara, elektro optik, kızılötesi ve sentetik açıklıklı radar gibi görüntü sersörlerinin yanı sıra, hiperspektral ve multispektral kameralar monte edilebiliyor. Lazer mesafe bulucu ve lazer işaretleyici sistemlerle hedeflerin anlık mesafe ve hız bilgileri hassas doğrulukta elde edilebiliyor ve lazer güdümlü silahlar için işaretlemeler yapılabiliyor. Kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tespit sensörleri çeşitli manyometreler ile karbondioksit, metan ve hidrokarbon tespit eden sensörler de İHA’larda kullanılmakta. Aktif uzaktan algılama sistemi LIDAR’la arazinin ve yerdeki nesnelerin hassas 3 boyutlu görüntüsü elde edilebiliyor. İHA’lar hem ölümcül etki yaratan füze ve bombalar hem de ölümcül olmayan elektronik taaruz sistemleri taşıyabiliyor. Mevcut silahlı İHA’larda lazer güdümlü füzelerin yanı sıra, 250 kilogram ağırlığında GBU12 Paveway 2 ve GBU-38 Joint Direct Attack Munition türü modern mühimmatlar kullanılabilimekte. Azami kalkış ağırlığı 4 bin 700 kilogram olan MQ-9 Reaper İHA’sı yaklaşık 1.5 ton ağırlığında mühimmat taşıyabiliyor.”

Karşı sistem ihtiyacı
İHA sistemlerinin “insansız” olarak adlandırılmasının yanlış olduğuna değinilen ve sistemin belli bir dereceye kadar otonom(bağımsız) çalışsa da görev boyunca sürekli insan müdahalesini gerektirdiği belirtilen raporda, “Terörle mücadelede çok etkin bir araç haline gelen İHA’lar, aynı zamanda terör örgütlerinin de ilgisini çekmektedir. Yakın zamanda İspanya, ABD, Almanya ve Pakistan’daki terör girişimleri son anda tespit edilerek önlenmiştir. İHA sistemlerinin etkisiz hale getirilmesine yönelik karşı sistemler de geliştirilmelidir” deniliyor.

Yeni hava kuvvetleri
STM’nin ‘İHA Yol Haritası’na göre, 2035 yılında ülkelerin hava birlikleri, insansız unsurlardan oluşacak. 2014’te hazırlanan bir rapora göre, “Predatör, Heron, Anka benzeri İHA sistemlerine olan ihtiyaç azalacak, hava savunma tehdidinin yüksek olduğu ortamlarda görev yapacak mevcut savaş uçaklarına benzer gelişmiş İHA sistemleri yaygınlaşacak.”
İHA sistemleri odaklı yeni harekat konseptleri geleceğin harekât ortamının belirleyici unsurlarından olacak. Bu harekatlardan biri de İHA’ların gerçekleştireceği sürü halinde koordineli savunma ve saldırı harekâtı. Gelişmiş otonomi ve yapay zekâyla sürüden birinin elde ettiği bilgi diğer sürü üyeleriyle anında paylaşılabilecek ve anlık taktik belirlenebilecek. İHA sistemlerinin mevcut avantajlarına sürü halinde harekât kabiliyetinin sağlayacağı avantajların eklenmesiyle İHA sistemleri gelecekte çok daha etkili bir silah sistemine dönüşecek. Birinci aşamada insanlı hava araçlarıyla birlikte görev yapacak olan İHA’lar, ikinci aşamada sürü halinde görev yapacak ve belirli derecedeki yapay zekâyla göreve uygun planlama ve koordinasyonla icrayı gerçekleştirecekler.

Angajmanı belirleyecek
Düşman dost ayrımını yapabilen İHA’lar insan müdahalesi gerektirmeden kendi kendine angajmana karar verebilecek. İnsanlı savaş uçaklarında kullanılan tüm silahlar bir süre sonra İHA’larda da kullanılabilecek. İHA sistemlerinden veya insanlı hava araçlarından atılacak İHA özelliklerine sahip tek kullanımlık silahlar yaygınlaşacak, İHA’dan atılan bu küçük silahlı İHA’lar sürü halinde hareket ederek birçok hedefi aynı anda etkisiz hale getirecek. Günümüzde denemeleri devam eden lazer esaslı yönlendirilmiş enerji silahları yakın gelecekte İHA’larda kullanılmaya başlanacak. 150 kilovat gücündeki lazer silahının Avenger İHA’sına entegrasyonunun 2017 yılında tamamlanması beklenmekte.