EN BÜYÜK TEHLİKE PİS SULAR!

Grip ve soğuk algınlıklarından, alerjilerden kurtulmak üzere olduğumuz bugünlerde, yaz hastalıklarına karşı önlem almak için hazırlık yapma zamanı da geldi. Yeni bir sezona geçerken farklı reaksiyonlar verebilen vücut, çeşitli sorunlara açık hale gelebiliyor. Medical Park Bahçelievler Hastanesi’nden Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Ahmet Cem Yardımcı, bu rahatsızlıklardan korunma yollarıyla ilgili sorularımızı yanıtladı.

Yazın en sık hangi enfeksiyon hastalıkları görülür?

Sindirim sistemi enfeksiyonları: Yazın sıcak havanın etkisiyle bakteriler kolayca çoğalır ve yayılır. Açıkta beklemiş gıdaların tüketilmesiyle bulantı, kusma ve ishallerde artış görülür. Gıdaların buzdolabında muhafaza edilmesi, rengi ve kokusu değişmiş yiyeceklerin tüketilmemesi, kapalı suların tercih edilmesi gerekir. Kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin yerine konması, tedavide esas amaçtır.

Hepatit A: Hepatit A, kirli sularla bulaşan bir virüstür. Gıdaların iyi yıkanmadan tüketilmesi, hastalığın bulaşmasına yol açar. Bulantı, kusma, halsizlik, yorgunluk, ciltte ve gözlerde sararma, idrar renginde koyulaşmayla kendini gösterir. Hepatit A, aşıyla korunulabilen bir hastalıktır.

Kulak enfeksiyonları: Sıcak ve nemin artmasıyla kulak yolunun koruyucu tabakası azalır. Kirli havuz ve denizlere girilmesiyle bu sularda bulunan bakteriler, dış kulak yolunda enfeksiyonlara yol açar. Ağrıyla kendini gösteren bu sorun, tedavi edilmediğinde işitme kayıplarına neden olabilir. Korunmak için emin olunmayan sulara girilmemeli.

Göz enfeksiyonları: Gözlerde sulanma, kaşıntı ve kızarıklıkla kendini gösterir. Temas ya da solunum yoluyla bulaşan etkenler, yaz aylarında yüzme havuzlarından kolaylıkla yayılır. Korunmak için pis havuzlara girilmemeli ve gözler ovuşturulmamalı.

Havuzdan ve denizden en çok hangi enfeksiyonlar bulaşır?

Mantar, ayak ve kasık bölgesinde ortaya çıkar. En sık yakınma, kaşıntıdır. Mantar enfeksiyonlarının tedavisinde ıslak ve nemli kalmaktan kaçınmak, uzun süreli tedavi görmek gerekir. Mantarın önlenmesi için ıslak mayoyla kalınmaması, sentetik kıyafetler yerine pamuklu çamaşırlar giyilmesi, havuza girmeden önce ayakların özel antiseptik solüsyonlarla dezenfekte edilmesi önerilir.

Bulaşıcı göz nezlesi nedir, nasıl tedavi edilir?

Gözlerimizin üzerindeki koruyucu zar olan konjonktivanın iltihaplanmasına göz nezlesi denir. Kızarma, şişlik, kaşıntı ve çapaklanmada artış olur. Havada uçuşan tozlar ve kirli sularla bulaşır. Tedavide antibiyotikli damlalar ve merhemlerle iyileşme sağlanabilir.

Böcek sokmalarında yapılacaklar

Böcek sokmaları; ağrı, kaşıntı, şişlik, ısı artışı ve kızarıklıkla anlaşılır. Nadir de olsa ağız çevresinde ve boğazda şişlik, nefes almada güçlükle ortaya çıkan anaflaktik şok durumunda acil müdahale gerektirir.

Kene ısırmasıyla bulaşan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, ülkemizde bahar ve yaz aylarında sıklıkla görülür. Belirtileri; ateş, baş ağrısı, halsizlik, kas ağrısı ve idrarda kanamadır. Bu gibi durumlarda uzman doktora başvurulmalı.

Akrebin soktuğu yerde ince, küçük bir çizgi görülür. Daha sonra bu bölgede artan ağrı ve ısı, şişlik, kızarıklık, morluk meydana gelir. Ölümcül sonuçlara yol açabileceğinden acilen sağlık kurumuna başvurulmalı.

ÇOCUKLARI İSHALDEN KORUMA YOLLARI

Sıcak havada gıdaların daha çabuk bozulması, bakteri ve mantarların daha kolay üremesi, hijyen koşullarının yetersiz olması, atık suların içme sularına karışması nedeniyle ishal vakalarına sık rastlanır. Medical Park Ankara Hastanesi’nden Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ayşe Esra Yılmaz, yaz ishallerine karşı alınabilecek tedbirleri sıraladı:

El yıkamaya önem verilmeli. Tuvalet, oyun alanları, alışveriş merkezleri gibi kalabalık ve ortak kullanım alanları sonrası eller, akan suyun altında en az iki dakika sabunla yıkanmalı. Tırnak temizliği de ihmal edilmemeli.

Meyveler kabuklu tüketilecekse bol suyla yıkanmalı, özellikle yeşil yapraklılar sirkeli suda beş dakika bekletilmeli. Süt ürünleri, yumurta ve tavuk çabuk bozulacağından dikkatli olunmalı. Ayrıca dondurma alırken güvenilir markaların kapalı dondurmaları tercih edilmeli. Çiğ ya da az pişmiş et tüketiminden kaçınılmalı. Mayonez, kabuklu deniz hayvanları, kremalı yiyecekler, uygun koşullarda saklanmamış paketli ve açıkta satılan gıdalar besin zehirlenmeleri açısından riskli gruptadır.

Havuzlar; viral, bakteriyel ve paraziter hastalıklar için mükemmel bir ortamdır. Havuz yerine deniz tercih edilmeli, çocuklar havuzda su yutmayacak şekilde tutulmalı.

Bebekler anne sütüyle beslenmeye devam edilmeli.

İlk iki yaşta, hastaneye yatmayı gerektirecek ağır ishallerin yüzde 80’i rota virüsü kaynaklıdır. Rota virüs aşısı, ülkemizde özel aşı statüsünde olup, 2-3’üncü aylarda, damla yoluyla uygulanır.

Önlemlere rağmen kaçınılmaz olabilir!

Bütün önlemlere rağmen çocuklarda ishal gelişebilir. Üç aydan küçük bebekler için günde 10-12’den fazla, miktarca bol ve sulu kaka ishal olarak tanımlanabilir. Üç aydan büyük bebekler için günde 3-5 defadan daha fazla, sulu ve miktarca bol dışkılama da ishaldir. Çocukluk çağında ishalin, erişkinden farklı olarak hayatı tehdit edici sağlık problemlerine yol açmasındaki asıl sebep, ani su ve tuz kaybıdır.

Çocuğun sıvı alımı dikkatle izlenmeli, az miktarda ancak sık aralıklarla sıvı alması sağlanmalı. Patates püresi, yoğurt, muz, pirinç lapası, ayran verilebilir ama çocuk zorlanmamalı. İshal kesici ilaçlar, hekim önerisi olmadan kullanılmamalı.

Bu uygulamalara rağmen devam eden kusma, şiddetli ishal, kanlı ve sümüksü dışkılama, ateş, ağızdan sıvı alamama gibi durumlarda mutlaka hastaneye başvurulmalı.

8 ÖZEL BESLENME ÖNERİSİ

Medical Park Antalya Hastane Kompleksi’nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Aysun Yurdakul, yaza sağlıklı girmek için uygulanabilecek beslenme önerileri verdi.

1-Su tüketiminizi artırın: Yaz sıcağında susuzluğumuzu gidermek için en iyi yöntem, şekerli veya gazlı içecekler yerine su içmektir. Tavsiye edilen miktar, 1.5-2 litredir.

2-Kızartmalara veda edin: Yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, ızgara ve fırın gibi sağlıklı pişirme yöntemleri kullanın.

3-Yaz meyvelerini kontrollü tüketin: Karpuz, üzüm, çilek, kiraz ve şeftaliyi tüketirken miktar kontrolü yapın. Bu gıdalar fazla yendiğinde faydadan çok zarar getirir.

4-Sebze ve salata yiyin: Tüm yeşillikleri, domates ve salatalığı içeren güzel bir salata, yazın vazgeçilmezi. İçerisine haşlanmış baklagiller veya peynir atarak salatayı lezzet ve besin içeriği açısından da zenginleştirebilirsiniz.

5-Besinleri yavaş ve iyi çiğneyin: Doygunluk hissi, yemek yendikten 15-20 dakika sonra hissedilmeye başlanır. Bu nedenle yavaş yavaş yemek yemeye özen gösterin. Hızlı ve çiğnemeden yenilen yemek midenizi ve kalbinizi yorar.

6-Gıda zehirlenmelerinden korunun: Dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketiminden kaçının. Çabuk bozulma potansiyeli taşıyan tavuk, yumurta, süt ve balık gibi gıdalara dikkat edin.

7-Tuz tüketimine dikkat edin: Böbrekler, alınan fazla tuzu atmakta zorlanabilir. Bu durum vücutta su tutulumuna sebep olur.

8-Protein miktarına özen gösterin: Yağlı ve derili et veya tavuktan uzak durun.

SELÜLİTE KARŞI DOĞAL ÇÖZÜMLER

İstanbul Aydın Üniversitesi VM Medical Park Hastanesi’nden Dermatoloji Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Ahu Çiler Çıkım, selülitten korunma yolları hakkında bilgi verdi. Selülit, derialtı yağ hücre gruplarının kan ve lenfatik dolaşımı bozmasıyla oluşan portakal kabuğu görünüme denir. Kadınların yüzde 90’ında ortaya çıkar.

Östrojen hormonu, selülitin oluşumunu kolaylaştırır.

Yaşla birlikte cilt bağ dokusu zayıflar.

Genetik geçiş etkilidir.

Ergenlik, gebelik ve menopoz gibi kilo-alıp verme dönemlerinde sık görülür.

Kalp ve damar yetersizliklerine bağlı dolaşım bozukluğu selülite yatkınlığı bulunanlarda gelişime katkıda bulunur.

Hipotiroidi, kabızlık ve karaciğer fonksiyon bozukluğu sorunu olanlarda rastlanır.

Stres ve hareketsizlik, selülit faktörleri arasındadır.

Korse, dar elbiseler ve yüksek topuklu ayakkabılar olumsuz faktörlerdir.

Düzensiz ve yanlış beslenme büyük rol oynar.

Özel reçeteler

Bir bardak sıcak suya iki çay kaşığı acı biber tozu, bir çay kaşığı taze sıkılmış meyve suyu, biraz rendelenmiş zencefil ve limon kabuğu katarak iki ay boyunca günde bir kere içebilirsiniz

Bir kaba bir fincan öğütülmüş kahve, üç çorba kaşığı eritilmiş Hindistan cevizi yağı ve iki çorba kaşığı bal katarak hazırladığınız karışımı selülitli bölgeye haftada üç kere sürüp masaj yapın.

Üç yemek kaşığı yosuna dörtte bir fincan deniz tuzu ve biraz sızma zeytinyağı ekleyin. Duşa girmeden önce 15-20 dakika boyunca bu karışımla selülitli bölgeye masaj yapın.

Ilık suyla doldurulmuş bir küvete dört yaprak deniz yosunu ekleyin. 20 dakika boyunca içinde oturun. Haftada iki defa tekrar edin.

İki yemek kaşığı çemen tohumunu sıcak suda birkaç saat bekletin. Biraz suyla hamur yapmak için ezin ve selülitli bölgelere uygulayın. Birkaç saat beklettikten sonra ılık suyla yıkayın.

Yarım fincan yeşil kili ve yosunu karıştırın. İçerisine bir bardak sıcak su, yarım bardak limon suyu ve üç yemek kaşığı bal katıp, karışımı dairesel hareketlerle selülitli bölgeye sürün ve üzerini streç filmle sarın. 25-30 dakika bekledikten sonra ılık suyla durulayın ve haftada bir kez tekrar edin.

Üç damla kekik yağını, bir çorba kaşığı Hindistan cevizi yağıyla karıştırın. İçerisine bir çay kaşığı bal ekleyin. Gün boyunca 3-4 kez tüketebilirsiniz.