GÜZELLİĞE GÖLGE DÜŞÜREN LEKELER

Hayatımız boyunca maruz kaldığımız ultraviyole ışınlarının yüzde 80’ini, 20 yaşımıza kadar alıyoruz. Bu nedenle çocukluktan itibaren güneş koruyucu kullanmak şart!

Dermatoloji Uzmanı Dr. Kubilay Yücel ile cilt lekelerinin nedenlerini, korunma yöntemlerini ve tedavi yollarını konuştuk. Yücel, kişinin cilt yapısı ve lekenin derinliğine göre farklı tedavilerin uygulandığını anlattı.

- Güneş lekeleri neden oluşur?
Melanosit adı verilen hücreler tarafından üretilen ve cildimize rengini veren maddelerden melanin, lekelenmelerin olduğu alanlarda normalden fazla miktarlarda bulunur. Melaninin bu aşırı üretimi, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. En önemlisi, güneş yani ultraviyole ışınlarıdır. Genetik yatkınlık, gebelik, bazı ilaçlar ve hastalıklar, kozmetikler de lekelenmelere yol açar. Yanlış yapılan lazer uygulamaları sonucunda da gelişebilir.
Hamilelik döneminde ortaya çıkan yüzdeki gebelik lekesi, hormonal değişimlerin güneşle etkileşimi sonucu meydana gelir. Doğum kontrol hapı kullananların, özellikle güneş koruyucuya dikkat etmeleri gerekir. Yüz, koltuk altı ve genital bölgeye yapılacak epilasyon işlemlerinden sonra da lekeler gelişebilir.

- Lekeleri önlemek mümkün mü?
Tüm yaşamımız boyunca maruz kaldığımız ultraviyole ışınlarının yüzde 80’ini, 20 yaşına kadar alırız. Bu nedenle çocukluk yaşlarından başlayarak, cilt tipimize uygun bir güneş koruyucu kullanmalıyız. Sadece yazın değil kış aylarında da... Özellikle yazın, 3-4 saat arayla kremleri tekrarlamalıyız.

- Yüz için ayrı, vücut için ayrı koruyucu mu kullanmak gerekir?
Yüz ve vücutta aynı koruyucu kullanılabilir. Ancak kullanım kolaylığı açısından yüzde krem, vücutta ise sprey ve losyon formları tercih edilmelidir.

- Bazı uzmanlar “Güneşten korunun” derken, bazıları da “D vitamini alın” diyor. Siz ne diyorsunuz?
Güneş ışınları, derimizde D vitamini yapımında kullanılır. Ne kadar yüksek koruma faktörlü olursa olsun, ne kadar sık uygulanırsa uygulansın, tüm güneş koruyucular bir miktar güneş ışığının derimize geçişine izin verir. Bu da, yeterlidir. Ayrıca D vitamini besinler yoluyla da alınır. Yani, güneşten koruyucu kullanımıyla D vitamini eksikliği söz konusu değildir.

- Yaz bitiminde lekeleri hemen bir uzmana göstermek gerekir mi?
Leke tedavileri için daha çok kış aylarını tercih ediyoruz, bu nedenle leke sorunu olanlar tedavi için sonbahar ve kış aylarında başvurmalı.

- Bir leke yıllar içinde daha kötü hale gelir mi?
Eğer yeterince güneşten korunulmazsa ya da yanlış tedavi uygulanırsa, lekeler daha da kötüye gidebilir. Bir dermatoloji hekimine başvurmak gerekir. Aksi takdirde var olan lekeler, yanlış uygulamalar sonucunda daha da kötüleşebilir.

- Tedavi yöntemleri hakkında neler anlatabilirsiniz?
Leke tedavisinde tek bir yöntem mevcut değildir. Kişinin cilt yapısı ve lekenin yüzeysel ya da derinliğine göre teknikler değişir.
Enzim peeling: Deride bulunan melanin miktarını azaltarak, leke oluşumunu engelleyen bir enzimatik peeling yöntemidir. Cilde özel bir maske uygulanır, 8-10 saat kadar bekletilir ve bol suyla temizlenir. Ardından altı ay süreyle özel devam kremi uygulanır. Özellikle derin yerleşimli inatçı lekelerde iyi sonuçlar verir.
Kimyasal peeling: Cilt lekelerinin tedavisinde en sık alfa hidroksi asit (AHA) peelingi olarak bilinen glikolik asit tercih edilir. Salisilik, laktik ve triklorasetik asit peelingleri de uygulanır.
Lazerler: Cilt lekelerinin tedavisinde Q anahtarlı lazerler, fraksiyonel (Co2) lazer ve IPL uygulanabilir.
Renk açıcı kremler: Bu kremler hidrokinon, retinoik ve azelaik asit içerir.
Kriyoterapi: Halk arasında buz veya dondurma tedavisi olarak da bilinen bu yöntemde cildin sorunlu bölgesine azot gazı verilir. Özellikle solar lentigo tedavisinde kullanılır.

- Lekelerin kesin çözümü var diyebilir miyiz?
Lekelerin kesin çözümü yoktur, tüm tedaviler lekeleri azaltmaya yöneliktir. Eğer yeterince güneşten koruma sağlanamazsa, lekeler yeniden oluşabilir.