Kuzey’in yıldızı nasıl kurtulur?

Dünyanın tepesindeki buzullar, güneş ısısını geri yansıtarak gezegenin ısısının artmasını engelliyor. Böylece tüm canlıların yaşam faaliyetlerini sürdürmek üzere ihtiyaç duyduğu hava sistemlerinin korunmasını sağlıyor. Ancak buzulları tehdit eden bir olgu var, o da iklim değişikliği. Sebebi, atmosfere sera gazı salımına neden olan fosil yakıtlar ve ormanlık alanların hızla yok edilmesi. Dünya yüzeyi sanayi öncesi döneme göre yaklaşık 1°C daha sıcak, ki bu durumun, başta kutuplardaki buzulların erimesi ve deniz seviyesinin yükselmesi olmak üzere birçok sonucu oluyor. Yaklaşık iki hafta önce Kuzey Kutbu’nda bulunan Grönland’da yapılan sıcaklık ölçümleri sırasında, buz üzerinde kızak çekmeleriyle bilinen Sibirya kurtlarının ayak bileklerine dek suyun içinde kaldığı ortaya çıktı. Uzmanlara göre bu görüntünün temmuz ayından önce oluşmaması gerekiyor; yani sıcaklık yaz ortalamasının çok üzerinde seyrediyor ve buzullar hızla erimeye devam ediyor.

Buzulların erimesi, kutuplarda yaşayan canlıların yaşamı için de ciddi bir tehdit. Bunların başında da yaşamlarını Arktik Okyanusu’ndaki (Kuzey Buz Denizi) buzullar üzerinde geçiren kutup ayıları geliyor. En çok balık ve foklarla beslenen ve aç kaldığı zamanlarda buz parçaları üzerine binip kilometrelerce uzaklarda gıda arayan kutup ayıları, buzulların erimesiyle avlanma olanaklarından yoksun kalıyor. Yaşam koşulları gitgide zorlaşan kutup ayılarının hayatta kalabilmek için yerleşim alanlarına yönelmesine ise gitgide daha sık tanık oluyoruz. Şubat ayında Rusya’ya bağlı Novaya Zemlya adalarında 52 kutup ayısının yerleşim alanlarına inmesi sonucu acil durum ilan edilmişti. Son olarak geçen hafta Sibirya’nın sanayi kenti Norilsk sokaklarında aç ve bitkin bir kutup ayısı görüntülendi.

Uzmanlar, 2008’de ABD’nin Nesli Tehlike Altındaki Türler listesine giren kutup ayılarının toplam nüfusunun üçte ikisinin önümüzdeki 40 yıl içinde yok olacağını tahmin ediyor. Kutup ayılarının endişe verici geleceği konusunda farkındalık yaratmak için de 27 Şubat “Dünya Kutup Ayıları Günü” ilan edilmiş durumda.

Kutup ayıları hakkında 5 gerçek

1Kuzey Kutbu bölgesindeki kutup ayısı popülasyonunun yaklaşık 22 bin ila 31 bin civarı olduğu tahmin ediliyor. Yetişkin bir erkek kutup ayısı yaklaşık 2.5 metre uzunluğunda ve 680 kg civarındadır. Cüsselerine rağmen hızlı koşarlar ve yüzmede yeteneklidirler.

2 Kutup ayıları kış uykusuna yatmaz. Sadece dişi kutup ayıları, hamilelik döneminde kazdığı kardan in içinde kış uykusuna yakın bir davranış sergiler.

3 Kutup ayılarının rengi aslında beyaz değildir; burunlarından anlaşılacağı üzere derilerinin rengi siyahtır ancak tüyleri renk pigmentine sahip değil, yani şeffaftır. Bu tüyler ışığı yansıtarak beyaz görünmelerini sağlar.

4 Kutup ayılarının üç göz kapağı var. Üçüncü göz kapağı gözlerine ulaşan UV miktarını azaltır ve böylece onları kar körlüğünden korur.

5Kutup ayıları ıslanmaz çünkü kürkleri iki katmanlıdır. Yüzerken dış katmandaki kürk, iç katmandaki kürkü ıslanmaktan korur. Sudan çıktıklarında vücutlarını hızlıca bir sallamaları yeterlidir.