Avrupa’da siyasete Kovid-19 makyajı...

Yeni nesil koronavirüs (Kovid-19) salgını öncesinde Almanya Başbakanı Angela Merkel’in siyasi geleceği sorgulanmaktaydı. Velihatı olan Almanya Savunma Bakanı Annegret Kramp-Karrenbaeur, partisinin bazı üyelerinin aşırı sağcılarla işbirliği yapmasını engelleyemediği gerekçesiyle Alman Hristiyan Demokratlar Birliği (CDU) parti başkanlığından istifa etmişti.  Anketlerde Merkel’e destek ise hayli azalmıştı. Ayrıca sağlık sorunları da gündemdeydi. Zira bazı resmi törenlerde saygı duruşu sırasında titreme krizleri geçiren Merkel’in, başbakanlık sorumluluğunu görev süresinin sonuna kadar sürdürüp sürdüremeyeceği de tartışılıyordu.

Oysa Kovid-19 krizinin patlak vermesiyle birlikte Angela Merkel, Alman siyaset sahnesinde tekrar yerini aldı. Kriz sürecini tereddüt etmeden, siyasi çıkar düşünmeden yönetti. Milliyet’e değerlendirmelerde bulunan Avrupa Birliği (AB) Türkiye Karma Parlamento Komisyonu eşbaşkanı Sergey Lagodinsky, Merkel’in başarısını şu şekilde tarif ediyor:

“Merkel’in Almanya’daki lakabı ‘anne’ anlamına gelen ‘Mutti.’ İnsanlar bu krizde 20 yıla yakın süredir iktidarda olan bir siyasetçiye güvenmeyi tercih etti. Merkel de kararlarını dogmatik değil, bilimsel ve pragmatik bir şekilde aldı. İnsanlara kararlarını anlattı. Bu şekilde halk desteğini aldı.”

Macron: İnişli-çıkışlı

Ülkede Yeşiller’in oy kaybını da değerlendiren Lagodinsky, “Almanya’da eyaletlerde iktidarda bulunan partiler oy oranlarını muhafaza etti veya artırdı. Yeşiller’in, iktidar oldukları Bade Württemberg eyaletindeki oy oranı arttı, ancak ülke genelinde azaldı. İktidar partisi ise oy oranını yeniden yükseltti. Alman Sosyal Demokratlar ise oylarını artıramadı” dedi. Bu çerçevede Merkel, kriz sürecini iyi bir şekilde yöneterek, hem kendine olan siyasi desteği hem de partisine yönelik halk desteğini artırmış oldu.

Fransa’da ise Kovid-19 öncesi Cumhurbaşkanı Emannuel Macron’a yönelik halk desteği hayli düşmüştü. “Sarı Yelekliler”in eylemleri, Macron’un popülaritesini olumsuz yönde etkilemişti. Kovid-19 krizinin başlarında ise Macron, kaybettiği halk desteğini tekrar artırmayı başardı. Tecrit kararı, acil mali önlemler ve halkın kısa vadeli ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla attığı adımlar halk nezdinde kabul gördü. Buna karşın, tecrit sürecinden çıkış stratejisi konusundaki tutarsızlığı, ikilemleri ve tereddütleri, kazandığı desteğin yeniden düşmesine neden oldu.

İngiltere’de ise Başbakan Boris Johnson, Kovid-19 öncesi genel seçimlerde galip gelmiş, Brexit iddiasını kazanmış bir siyasetçi görünümü çiziyordu. Ancak Kovid-19 salgınıyla birlikte “Bojo”, popülaritesini kaybetmeye başladı. Zira kriz sürecini iyi yönetemeyen Johnson, tecrit kuralları konusundaki ikilemleri, sağlık malzemesi konusunda yaşanan eksiklikleri giderememesi nedeniyle zor duruma düşürdü. Kendisi de Kovid-19’a yakalanan ve bu yüzden ülkede geçici bir “iktidar boşluğu” hissi yaratan Johnson’ın, siyaseten kendini düzeltmesi ve seçmenin kalbini yeniden kazanması için vakti var.

Popülarite pekişiyor

İktidardaki partilerin liderleri, halkın ve ülkenin çıkarlarını siyasi partinin çıkarlarının üstünde tuttuklarını gösterdiklerinde, hem iktidarlarını hem de popülaritelerini pekiştiriyorlar. Almanya, İspanya, Portekiz hatta İrlanda’da olduğu gibi... Politikacılar, kişisel çıkarlar veya parti çıkarlarının ön planda olduğu ülkelerde ise hızla zemin kaybediyor. Tıpkı İngiltere ve Fransa örneğinde görüleceği üzere.

Bundan sonraki süreçte geleneksel siyasi partilerin, ekonomik krizde uygulanacak yol haritasını kamuoyu ve ekonomi aktörleriyle birlikte elele, uzlaşı kültürü içerisinde yapmaları halinde varlıklarını sürdürebilecek. Aksi halde meydan, yine pusuda bekleyen yabancı düşmanı aşırı sağ partilere kalabilecek.