İlişkiler gerildi

ABD ile yakın müttefiki Suudi Arabistan arasındaki ilişkiler Kaşıkçı cinayetinin ardından gerilmeye devam ediyor. Suudi Arabistan, ABD Senatosu’nun gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinden Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ı sorumlu tutan kararına sert tepki gösterdi. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, ABD Senatosu’nun Kaşıkçı cinayetine ilişkin karar tasarısı sert bir dille eleştirilirken, ikili ilişkilerin önemine vurgu yapıldı. Açıklamada, “Suudi Arabistan, ABD Senatosu’nun yakın zamanda ortaya koyduğu, asılsız, gerçek dışı iddialara dayanan, Riyad’ın iç işlerine ölçüsüz bir müdahaleye varan ve Suudi Arabistan Krallığı’nın bölgesel, uluslararası rolüne zarar veren tutumunu reddetmektedir” ifadelerine yer verildi. Riyad’ın “ABD ile çalışma konusunda istekli” olduğuna işaret edilen açıklamada, “dost bir ülkenin yasama organından gelen karar karşısında endişe duyulduğu” aktarıldı.

‘İran’a karşı yanınızdayız’

Suudi Arabistan’ın “iç işlerine müdahaleyi, yönetimini, kralını ve veliaht prensini töhmet altında bırakacak ve küçük düşürecek her türlü suçlamayı reddettiği” kaydedildi. Riyad’ın, “bölgeyi vekilleri aracılığıyla istikrarsızlaştıran İran’ın şer aktiviteleri karşısında Washington’ın yanında yer aldığına” dikkat çekilen açıklamada, Kaşıkçı cinayetinin “adli boyutun dışında bir noktaya getirilmesi girişiminin kabul edilmeyeceği” vurgulandı.

Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğunda öldürülen Suudi gazeteci Kaşıkçı konusunda Veliaht Prens bin Selman’ı sorumlu tutan ortak karar tasarısı, ABD Senatosu’nda geçen hafta kabul edilmişti. Tasarıda, Senato’nun Kaşıkçı cinayetinin talimatının Veliaht Prens tarafından verildiğine inandığı belirtilirken, Riyad yönetimine “Kaşıkçı cinayetine dahli bulunan herkesten hesap sorması” çağrısı yapılmıştı.

Öte yandan ABD’de Başkan Donald Trump’ın atadığı Beyaz Saray’a bağlı danışma kurulunda yer alan bir lobicinin, Suudi Arabistan ile iş ilişkisini sonlandırdığı bildirildi. “Beyaz Saray Ortakları adı verilen danışmanlık programı katılımcılarından lobi faaliyetleri yürüten Richard F. Hohlt, ABD Adalet Bakanlığı’na yaptığı bildirimde 1 Kasım’dan itibaren Suudi Arabistan hükümeti ile lobi ilişkisini askıya aldı. Hohlt’un Suudilerle iş ilişkisini sonlandırma tercihinin, Kaşıkçı’nın İstanbul’daki Suudi Arabistan Konsolosluğunda öldürülmesiyle ilgili olup olmadığı bilinmiyor. 1962’de dönemin ABD Başkanı Lyndon B. Johnson tarafından başlatılan Beyaz Saray Ortakları programı kapsamında kendi alanlarında başarı gösteren kişiler bir yıl boyunca maaşlı olarak Beyaz Saray’da çalışarak hem kamu yönetimi alanında bilgi ve tecrübe sahibi oluyor hem de kendi birikimleriyle Başkan’a ve Beyaz Saray çalışanlarına danışmanlık hizmeti veriyor.

Demokratlar ocakta adım atacak

Temsilciler Meclisi Başkanı Cumhuriyetçi Paul Ryan’ın, ABD’nin Yemen savaşı bağlamında Suudi Arabistan’a desteğini kesmesini öngören herhangi bir tasarının yıl sonuna kadar oylanmasının önünü tıkamasından sonra gözler ocakta görevi devralacak yeni Temsilciler Meclisine çevrildi. 6 Kasım ara seçimlerinde Temsilciler Meclisinde üstünlüğü sağlayan Demokratlar, ocak ayında göreve başlar başlamaz Ryan’ın yerine geçecek olan Nancy Pelosi’den Riyad’a yönelik bir dizi adım atmasını bekliyor. Amerikan The Hill gazetesinin haberine göre Demokrat temsilciler, ilk iş olarak ABD’nin Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyona Yemen’de verdiği desteğin kesilmesi için Senatodan geçen yasa tasarısını oylamayı planlıyor. Temsilciler Meclisi Başkanlığını devralacak Pelosi’ye Demokratlar göreve gelir gelmez Mecliste Suudi Arabistan’a yönelik yasal adımlar atması baskısı yapıldığı ileri sürüldü. Pelosi, gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinde rolü bulunduğuna ilişkin deliller üzerine Suud Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’a yaptırım uygulanmasına yönelik adımları da desteklediğini belirtmişti.