Köpekbalıkları, dinozorları yok eden çarpışmayı atlatmış

İsveç'teki Uppsala Üniversitesi'nden bilim insanlarının da aralarında bulunduğu bir ekip, dinozorları öldüren kitlesel yok oluşun ekosistemleri nasıl dönüştürdüğüne ve bu değişimin lehine olduğu deniz organizması türlerine ışık tutuyor. Bilim insanları, bu dönemde köpekbalıklarının Dünya okyanuslarında sürekli bir çeşitlilik sürdürdüğünü tespit etti.

Araştırmacılar, 83,6 milyon yıl önceki Geç Kretase Dönemi'yle 56 milyon yıl önceki Erken Paleojen Dönem arasındaki döneme tekabül eden K-Pg sınırına ait bin 239 köpekbalığı dişi fosilinin morfolojisini analiz etti. Bu, dinozor çağının sona erdiği dönem.

Salı günü PLOS Biology adlı bilimsel dergide yayımlanan analizde 8 soyu devam eden takımdan ve bir tane de nesli tükenmiş takımdan köpekbalığı türleri yer alıyor.

KÖPEKBALIKLARININ SOYLARINDA ARTIŞ

Independent Türkçe'nin haberine göre bilim insanları, araştırmadan yola çıkarak köpekbalığı dişlerindeki çeşitliliğin K-Pg sınırı öncesinde halihazırda azaldığını fakat kitlesel yok oluş esnasında görece sabit kaldığını belirtti.

Bazı köpekbalığı türleri, özellikle bıçak benzeri üçgen dişlere sahip olanlar, bu dönemde av türlerinin neslinin tükenmesine bağlı olarak seçilimli yok oluşlar yaşarken araştırmacılar, K-Pg sınırından sonra başka köpekbalığı soylarının diş çeşitliliğinin arttığını söyledi.

Bilim insanları çalışmada, "Kretase anakorasitleri (Kretase Dönemi'nde yaşamış soyu tükenmiş bir köpekbalığı familyası) seçilimli bir yok oluşa maruz kalmış. Bu durum, burada geleneksel olarak süper yırtıcılarla ilişkilendirilen bıçak benzeri, üçgen diş morfolojilerinin kaybıyla görülüyor" diye yazdı.

Araştırmacılar, balıkla beslenecek şekilde adapte olmuş dar, sivri uçlu dişlere sahip Odontaspididae familyasındaki köpekbalıklarının çeşitliliğininse, yüzgeçli balıkların erken Paleojen Dönem'deki hızlı çeşitlenmesiyle aynı anda arttığını gözlemlediler.

Çalışma, bu seçilimli yok olma örüntüsünün özelci yırtıcılardan daha genel olan kemikli balıkla beslenme biçimlerine doğru ekolojik bir değişimi yansıtabileceğini öne sürdü.

Araştırmacılar, "Ne tesadüftür ki, Paleojen Dönem'de teleostların (kemikli iskeletlere ve simetrik kuyruklara sahip balıkları ve köpekbalıklarını kapsayan grup) çeşitlenmesi, selachimorpha'ların (köpekbalıklarının da içinde bulunduğu, kıkırdaklı iskelet ve kafalarının yanlarında 5 ila 7 solungaç yarığı gibi belirgin özelliklere sahip balık grupları) beslenme düzenlerini fırsatçı 'genelci' yırtıcılar olarak, ortaya çıkan gıda kaynaklarını sömürebilecek şekilde adapte edebilmesiyle birlikte muhtemel bir etmen sunuyor" diye ekledi.

Bilim insanları, farklı zaman ve coğrafyalarda daha fazla diş fosilinden numune alarak, bu dönemdeki köpekbalığı çeşitliliğini değerlendiren daha çok çalışma yapılması çağrısında bulundu.