Obama’nın danışmanları Kosova örneğini inceliyor

Suriye konusunda Avrupa’da yoğun bir diplomasi trafiği yürüten Ahmet Davutoğlu’nun Bosna’yı hatırlatmasına benzer şekilde ABD de Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararı olmaksızın Kosova’ya yapılan müdahaleyi inceliyor. Davutoğlu, önceki gece katıldığı BBC’nin Newsnight programında Guta’taki kimyasal saldırıdan yola çıkarak “Bosna’da Srebrenitsa’da benzeri bir şey yaşadık. BM Güvenlik Konseyi etnik temizliğe tepki göstermedi, ardından bir gecede 8 bin kişi öldürüldü. O zaman birlikte hareket etmek isteyen ülkeler ‘istekli ülkeler koalisyonu’ oluşturdular ve beraberce harekete geçtiler. Konsey sert bir karar almazsa biz; istekli ülkelerle birlikte hareket etmeliyiz” demişti.

Rusya itiraz etmişti
Dün de ABD’de yayımlanan New York Times gazetesi, Başkan Barack Obama’nın ulusal güvenlik danışmanlarının BMGK’dan onay çıkmadan 1999’da NATO’nun Kosova’ya düzenlediği operasyon üzerine çalışma yürüttüğünü yazdı. Gazete ‘sağlam bir uluslararası koalisyon desteği ve yasal açıdan meşruiyet’ arayan danışmanların o dönemde de BMGK’yi daimi üyeliğin getirdiği veto hakkıyla kilitleyen Rusya’nın Suriye konusunda bugünkü pozisyonuyla benzerlik kurduğuna dikkat çekti.

‘BM zemini hazırlayabilir’
Milliyet’in görüşlerine başvurduğu uluslararası güvenlik alanında çalışan Galatasaray Üniversitesi Araştırma Görevlisi Tolga Bilener “Suriye için, Kosova ve Libya örneklerine bakılması daha doğru olur. Bosna’da uluslararası güçler ancak Dayton anlaşmasının imzalanmasından sonra devreye girdi, her şey bitmişti zaten” dedi. Bilener, Kosova’da NATO müdahalesinden sonra BMGK’nın kabul ettiği 1244 sayılı kararla operasyona ‘sonradan bir tür icazet verdiğini’ hatırlattı. “Libya içinse 17 Mart 2011’de kabul edilen 1973 sayılı karar ‘acil ateşkes ve uçuşa yasak bölge’ talep ediyordu. Dolayısıyla BMGK’dan kesin bir müdahale kararı çıkmasa da bu ifadeye dayanarak operasyon başladı. Suriye içinse BM ‘her türlü tedbir alınabilir’ ya da mevcut ‘çatışmalar dursun’ söylemini kuvvetlendirerek zemin hazırlayabilir” diyen Bilener operasyon konusunda en kritik konunun Rusya ve ABD arasında Suriye rejiminin geleceğine dair pazarlık olduğunu vurguladı.