Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Ukraynalı yetkililer, cephe hattında bulunan askerlerin motivasyonunu koruması amacıyla ilginç bir uygulamayı devreye aldı. Drone kullanan birliklere yönelik yapılan bu uygulamaya göre, her başarılı saldırıda puan kazanan birlikler birinci olduğu takdirde ödüllendiriliyor. The New York Times gazetesinde yer alan habere göre bir Rus askerini yaralamak 8 puan, öldürmek ise 12 puan kazandırıyor. Drone operatörü bir Rus askerini esir almayı başardığında ise 'büyük ikramiye' olarak tanımlanan 120 puan kazanıyor. 
Ukrayna hükümeti, cephe hattındaki yarışmayı ilk olarak Ağustos 2024’te denemeye başladı ve yarışmada başarılı olan takımlara topladıkları puanlar karşılığında daha büyük drone sistemleri ve daha etkili mühimmatlar verilmeye başlandı. Buna göre bir takım ne kadar çok puan kazanırsa o kadar etkili sistemlere sahip olabiliyor ve bu sayede Ukrayna’nın elinde bulunan askeri sistemler, onu daha başarılı şekilde kullanabilen askerlere yönlendirilebiliyor. Birçok kişiye göre bu uygulama, askerlere başarıları karşılığında verilen madalya ve terfi gibi geleneksel ödüllerin dijital çağa uyarlanmış halini almış durumda.
BİRLİKLER VİDEOLARINI MERKEZE GÖNDERİYOR
Yarışmanın geliştirilmesine yardımcı olan Dijital Dönüşüm Bakanı Mykhailo Fedorov, drone ekiplerinin başarılı saldırılarının videolarını Ukrayna'nın başkenti Kiev'deki merkez ofise gönderdiğini ve uzmanların bunları inceleyerek saldırı tarihlerine ve doğrulanmış imhaya göre kimin puan alacağına karar verdiğini söyledi. Yetkililer, savaşın 3,5 yılı geride bırakmasına rağmen bu yarışmanın askerleri motive ettiğini, özellikle de canlı video görüntülerinde şiddete tanık oldukları için sürekli stres altında bulunan drone operatörlerinin enerjik kalmasına yardımcı olduğunu savunuyor. Bu durumun cepheye olumlu yansıdığını ifade eden Fedorov, “Bu, düşmanı durdurmamıza yardımcı oluyor. Ordumuza ek motivasyon sağlayan bir şeyi desteklemekten mutluluk duyarız” dedi.

400'DEN FAZLA TAKIM YARIŞIYOR
Cephe hattında devam eden yarışmada 400’den fazla takım yarışıyor. Yetkililer, tam teşekküllü İHA birlikleri olmayan bazı piyade birliklerinin, puan sistemini kullanıp ekipman kazanabilmek için İHA birlikleri oluşturduğunu söyledi. Yarışmada hem Rus askerlerini hem de ekipmanlarını vuranlara puan veriliyor. Bir Rus çok namlulu roketatar sistemini imha etmek 70 puana kadar kazandırırken, bir tankı imha etmek 40 puan, bir tanka hasar vermek ise 20 puan kazandırıyor.
Ukrayna ordusunun cephe hattında düzenlediği yarışmanın benzer örnekleri Rus ordusunda da bulunuyor. Rus ordusunun daha önce helikopter düşüren askerlere 2 bin 400 dolar, birçok ülke tarafından Ukrayna’ya hibe olarak verilen Leopard tanklarından ele geçiren askerlere ise 12 bin dolarlık ödüller vereceği açıklanmıştı.
'ARTIK PUAN TOPLAMAK ÇOK ZOR'
Cephe hattında görev yapan askerlere göre yarışmadaki rekabet, eskisinden daha ciddi bir boyuta ulaşmış durumda. Askerlere göre tanklar ve zırhlı muharebe araçları, drone sistemleri için kolay hedef haline geldikten sonra savaş alanında kullanımları kısıtlandı. Bu durum da puan toplamayı zorlaştırdı. NYT’ye konuşan bir drone operatörü, “Bugünlerde düşman araçlarını tespit etmek son derece zorlaştı ve eğer bir tanesi ormandan çıkarsa, ona saldırmak için bekleyen bir dizi drone var demektir” dedi. Tanklar ve zırhlı araçların cephede daha az görünmeye başlamasının ardından Ukrayna hükümeti, Rusya'nın değişen taktiklerine yanıt vermek için puanlama sisteminde değişiklik yaptı ve bu kapsamda Rus askerlerinin ortadan kaldırılması öncelik haline geldi. Yarışma başlatıldığında bir Rus askerinin ölümü yalnızca iki puan kazandırıyordu. Ekim 2024'te ise 6 puan oldu. Geçtiğimiz Mayıs ayında ise 12 puana çıktı.

Cephe hattında görev yapan 429. İnsansız Sistemler Alayı (ACHILLES) Komutanı Yuriy Fedorenko, Ukraynalı askerlerin ayda 25 bin kadar Rus askerini öldürmesi veya ağır yaralaması gerektiğini söyledi. Bu sayının, Rusya'nın aylık olarak seferber ettiği yeni asker sayısına yakın olduğunu da sözlerine ekledi. Fedorenko, Ukrayna'nın bunu başarabilmesi için her Rus piyade askerine karşılık en az iki drone sistemine, yani ayda en az 50 bin drone sistemine ihtiyacı olduğunu söyledi.
"Abartmadan söylüyorum, Rusya tarafından köşeye sıkıştırıldık. Rusya bizi yok etmek istiyor. Savaşı bir oyun olarak görmüyorum. Başarılı muharebe operasyonları sayesinde daha fazla teçhizat alabileceğimizi bilmek, bize savaşmaya devam edecek araçlara sahip olacağımıza dair güven veriyor." -Yuriy Fedorenko
'PUAN PEŞİNDE DEĞİLİZ'
Ukrayna ordusunun düzenlediği yarışmada askerlerin ek mühimmat sipariş ettiği sistemde en başarılı 10 takım gösteriliyor. Ancak bu takımların puanları kamuoyuyla paylaşılmıyor. Dijital Dönüşüm Bakanı Mykhailo Fedorov, Ukrayna ordusundaki birliklerin sistem üzerinden 80 binden fazla drone ve elektronik harp sistemi aldığını, bunların toplam değerinin 96 milyon doları aştığını söyledi.
NYT’ye konuşan Ukraynalı askerler, Rus askerlerini ya da Rus ordusuna ait ekipmanları imha etmek için yeteri kadar motive olduklarını ifade ederek puan peşinde olmadıklarını, esas amaçlarının kendilerine ihtiyaç duyulan yerlerde belirlenen hedefleri imha etmek olduğunu söyledi. Ancak askerlere göre yarışma, askerler arasında motive edici olabiliyor ve drone operatörleri hedefi ilk vuran olmak için birbirleriyle rekabet ediyor. Yarışma koşulları sürekli güncelleniyor. Son yapılan değişikliklerle birlikte birlikler artık yaralı askerleri kurtarmak, keşif dronlarıyla Rus ekipmanlarını tespit etmek ve yapay zeka destekli güdüm sistemleri kullanarak hedefleri yok etmek gibi lojistik görevlerde robotik kara araçlarını kullanarak da puan kazanabilecek.
Yarışma koşulları sürekli güncelleniyor olsa da ödüllendirme kısmında bazı lojistik zorluklar yaşanıyor. Bazı birlik komutanları, yeni insansız hava araçlarının yeterince hızlı gelmediğini söylerken, bazı askerler de puan kazandırmayan değerli Rus ekipmanlarını imha ettiklerinden şikayetçi ve bu ekipmanların da puanlamaya dahil edilmesini istiyor.