Ayakkabıda en doğal rekabet

AYLİN RANA AYDİN - Gelecek nesillere daha iyi bir dünya bırakabilmek amacıyla sürdürülebilirlik çalışmaları büyük önem kazandı. Pek çok sektörde sürdürülebilirlik çalışmaları hızla devam ederken, tüketiciler de alışveriş tercihlerinde sürdürülebilir çözümler arıyor. Yaklaşık 15 bin işletmeyle faaliyet gösteren Türk ayakkabı sektörü, sürdürülebilirlik açısından pek çok fırsat barındırıyor. Doğada çözünebilen, geri dönüştürülebilen malzemelerin üretimi ve kullanımının teşvik edilmesi gerektiği belirtiliyor. Vegan deriler, dönüştürülmüş tekstil malzemeleri son dönemde yükselişe geçerken, ayakkabı tabanı konusunda da çalışmalar sürüyor. Ayakkabı sektörü temsilcileri, söz konusu alandaki rekabetin doğa dostu üretim dönüşümünü hızlandıracağını ifade ediyor.

Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten, sürdürülebilirliğin gelip geçici bir trend olarak değil kalıcı bir durum ve tedarik zincirinin en önemli realitesi olarak görülmesi gerektiğini açıkladı. Sürdürülebilir bir ayakkabı sanayisi oluşturmak adına projeleri olduğunu kaydeden İçten, “Sektörümüzün belli bölgelerde kümelenmesini sağlayarak hammadde ve bitmiş ürün nakliyesini en aza indirmeyi hedefliyoruz. Gereksiz malzeme dolaşımını azaltmak karbon gazı salımını azaltmayı sağlayan en önemli etkenlerden birisi. Yeni organize sanayi bölgelerinde devlet destekleriyle birlikte kullanılan enerjinin yenilenebilir kaynaklardan yeşil enerji olarak üretilmesine başlandı. Bunu tüm sektöre yaymaya ve genelleştirmeye çalışıyoruz” dedi. İçten, söz konusu bölgelerde aynı zamanda atıkların ayrıştırılması ve geri dönüşüm yoluyla malzemelerin tekrar sanayiye döndürülmesi çalışmalarının da devam ettiğini belirtti.

Organik malzemeler

Yan sanayicilerle ve Ar-Ge merkezleriyle birlikte geliştirdikleri projeleri olduğunu anlatan İçten, şöyle konuştu: “Örneğin su tüketiminin daha az olduğu vegan deriler, deri yerine geri dönüştürülmüş tekstil malzemeler, bambu, kenevir, üzüm ve elma posaları gibi organik, biyolojik olarak doğada çözünebilen malzemeler üretilmeye başlandı. Bu tarz biyolojik olarak doğada çözünen, geri dönüştürülebilen malzemelerin kullanımının artırılması için tüketicilerde farkındalığın artırılması faaliyetlerine hız verilmeli. Bu malzemelerin üretimi ve kullanımı teşvik edilmeli.”

Ayakkabı tabanı konusunda son dönemlerde ciddi bir geri dönüşüm, kauçuk ve doğada çözünebilen malzeme kullanımının başladığını kaydeden İçten, “Beş yıl içinde toprakta yüzde 75 oranında çözünebilen malzeme sonuçları alınmaktadır. Geri dönüşüm ve doğada çözünebilme alanlarındaki Ar-Ge çalışmalarını hep birlikte hızlandırmak zorundayız. Bu konudaki rekabet doğa dostu üretim dönüşümünü şüphesiz çok hızlandıracaktır” dedi.

Dönüşecek ve akıllanacak

FLO Mağazacılık CEO’su Burak Övünç ise Ayakkabı Tasarım Merkezi’nde sürdürülebilir ve ekolojik ayakkabılar, geri dönüşüm ve akıllı ayakkabılar gibi konularda sektöre öncülük edecek projelerin üzerinde çalıştıklarını açıkladı. Ayakkabı geri dönüşümü konusunda pilot çalışmalar yaptıklarını belirten Övünç, “Önümüzdeki dönemde tüketicilerimizi de kapsayacak eski ayakkabıların geri dönüşümü konusunda önemli çalışmaları hayata geçireceğiz. Mağazalarımızda da çevreci uygulamalara önem veriyoruz. Flo Bulut Tabanlı Karbon ve Enerji Yönetimi Platformu ile mağazalarımızda fazla enerji tüketimi ve kullanımının önüne geçiyoruz. Karbon emisyon değerlerimizi bugüne kadar 4313 ton azalttık” diye konuştu.

Fındık kabuğundan ayakkabı tabanı

Atılım Ayakkabı ikinci kuşak yöneticisi İlker Bıyık, ayakkabı tabanı konusunda çalışmaları olduğunu belirtti. Bıyık, “Ayakkabının tabanın biyoçözünür ortalaması bin yıl. Bu süreyi düşürmek için çalışma yaptık. Buğday sapı, fındık kabuğu ve kayısı yaprağı gibi malzemeleri önce kurutup sonra granül haline getirip tabandaki malzemenin yüzde 75’ini bu malzeme, yüzde 25’ini de bağlayıcı olarak petrokimyevi maddeden bir taban ürettik. TÜBİTAK’ta testlerini yaptırdık. Bu ürün ortalama beş yılda yüzde 70 oranında doğada kayboluyor” dedi. Kenevir kumaşı, doğal, krom içermeyen derilerle ayakkabı ürettiklerini belirten ve ihracat odaklı çalıştıklarını kaydeden Bıyık, “Yurtdışından böyle bir talep alıyorduk. Yurtiçinden de bazı markalarla çalışmalarımız sürüyor. Bu ürünlerin fiyatı diğer ürünlere göre yüzde 10-15 daha yüksek” diye konuştu.