Benim adım Başçı 0.07 Erdem Başçı!

Merkez Bankası’nın ‘olası’ bir faiz indirimine enflasyon darbesi geldi. Dün açıklanan verilere göre tüketici fiyatları enflasyonu ocakta gıda, alkollü içecek ve tütün öncülüğünde yüzde 1.1 arttı. Aylık enflasyonda artış beklentisi yüzde 0.7 seviyesindeydi. Yıllık enflasyon ise ocakta yüzde 8.17’den yüzde 7.24’e geriledi. Yıllık enflasyonda düşüş 93 baz puan oldu.
Bilindiği gibi Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı erken bir faiz indirimi için yıllık enflasyonda yüzde 1’lik düşüşe işaret etmişti. Başçı, 27 Ocak’ta yaptığı açıklamada, ocak enflasyonunda çok sert düşüş olabileceğini ve düşüşün 1 puanın üzerinde olması ve çekirdek enflasyonun iyi gelmesi halinde, 24 Şubat’taki toplantıyı beklemeden 4 Şubat’ta erken toplanarak parametreleri değiştirebileceklerini söylemişti.
Dünkü veri sonrası faiz indirimi için ara toplantı ihtimali ‘yüzde 0.07’ ile ortadan kalktı. Enflasyon rakamının açıklanmasının ardından Merkez Bankası, erken bir toplantı yapmayacağını ve daha önce belirlendiği gibi 24 Şubat’ta toplanacağını açıkladı. Türkiye, 34 ülkeli Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) içinde yüzde 7.75 ile en yüksek faiz oranına sahip ülke.

Dolar sert inişe geçti
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ve hükümetin ekonomiyi desteklemek için faiz indirimi isteklerine karşın Merkez Bankası yıllık enflasyondaki düşüşü erken faiz indirimi için yeterli görmezken, dolar/TL tarihi zirveden uzaklaşarak 2.40’ın altını gördü. Enflasyon verisi öncesi 2.4330 seviyesinde işlem gören dolar/TL, hem enflasyonun beklentilerden fazla artış göstermesi hem de erken faiz indirimi yapılmayacağının netleşmesiyle en son 29 Ocak’ta görülen 2.3993’e kadar geriledi. Borsa da bankacılık hisseleri öncülüğünde yüzde 2.46 düştü. Altın da, uluslararası piyasada ons fiyatındaki gerileme ve dolar/TL’nin düşüşünün etkisi ile dünkü kapanışa göre yaklaşık yüzde 2 düşerek 97.50 liraya geriledi.

‘Her ay 1 puan düşüyor’
Başbakan Ahmet Davutoğlu, enflasyonda son 20 ayın en düşük rakamlarının ortaya çıktığını belirterek, faiz oranlarının da önümüzdeki aylarda artan bir ivme ile düşeceğine inancının güçlü olduğunu söyledi.
Davutoğlu, partisinin grup toplantısınd, “Kasımda yüzde 9.15 olan enflasyon, aralıkta yüzde 8.17’ye düştü, şimdi de yüzde 7.24. Her ay yaklaşık bir puan düşüyor. Ayrıca TEFE’de de geçen ay yüzde 6.36 olan enflasyon şimdi yüzde 3.28’e düştü. Bütün bunların ekonomimizdeki olumlu gelişmelerin bir yansıması olduğunu vurgulamak isterim. Bununla birlikte faiz oranlarının da önümüzdeki aylarda da gittikçe artan bir ivme ile düşeceğine inancımız son derece güçlüdür.”

Erdoğan’dan faiz yorumu

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Mali Cumhurbaşkanı Ebubekir Kitta’yla basın toplantısında yüksek faize de değindi. Merkez Bankası eski Başkanı Durmuş Yılmaz’ın dün düşük faizin ekonominin tüm sorunlarını çözmeyeceği yönündeki açıklamasına değinen Erdoğan, şunları söyledi: “Durmuş (Yılmaz) Bey kendi işine baksın. Kendisinin başarı grafiğini gayet iyi bilen birisiyim.
Onların dönemi bir defa bizim faizle mücadelemizde çok farklı bir mücadeleyi sürdürdüğümüz dönem olmuştur. Kendi maharetleri değildir, bizim özel gayretlerimizdir. Bir şeyi daha bilmeleri lazım, düşük faiz, büyüme, orada da tespitleri çok çok yanlış. Gerek Amerika’yı bu şekilde değerlendirmesi ayrı bir yanlış, Batı’yı bu şekilde değerlendirmesi ayrı bir yanlış.” Erdoğan, Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’yla görüşebileceğini de söyledi.

0.07’lik strateji
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Ekonomi Başdanışmanı Yiğit Bulut ise, Merkez Bankası’nın erken bir toplantı yapmayacağını açıklamasının ardından Twitter’da şu yorumu yaptı:
“(Yıllık enflasyon) yüzde 7.24 değil de yüzde 7.17 olsaydı faiz indirilecekti, faize bakış açımız 0.07’lik bir marja endekslendiyse bu konuda bir bakışımız yok demektir.”

‘Tek yol düşük faiz ve enflasyon’

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Reuters’a yaptığı açıklamada, enflasyon verilerinin ardından faizin indirilmiş olması gerektiğini belirterek, “Kurla ilgili Türkiye’nin endişe duymasını gerektirecek bir şey yok. Onun için cesaretli şekilde Türkiye’nin faiz indirimlerine devam etmesi lazım” dedi. Zeybekci şunu söyledi:
“Türkiye’nin önünde tek yol var: Düşük faiz, düşük enflasyon, kurun rekabetçi olması, ithalatı cazip olmaktan çıkaran ihracatı cazip noktaya getiren kur, iç piyasanın canlanması ile büyümeyi de destekleyen, hem ihracat ayağı ile büyümeye destek veren hem de iç piyasanın da destek verdiği, istihdamın da arttığı bir Türkiye.”
Kılıçdaroğlu: Merkez yeni düşman
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise partisinin grup toplantısında, Merkez Bankası’nın “yeni düşman” ilan edildiğini savunarak, ekonominin kötü gittiğini, sorumlu olarak da Merkez Bankası’nın gösterilmeye çalışıldığını ileri sürdü.

Baron ve lord kıskacı
AK Parti Merkez Karar Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Bolat, “Merkez Bankası ürkek ve tedirgin davrandı. Başçı’nın faiz indirimi konusunda kendini bağlayan açıklaması, finans baronlarının ve faiz lordlarının döviz talebiyle kuru yükselterek Merkez Bankası’nı kıskaca almasına sebebiyet verdi” dedi.

‘Milimetrik pazarlık bıktırdı’

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı İbrahim Çağlar, Merkez Bankası’nın ara toplantı yapmamasına ilişkin, şunları kaydetti:
“Reel sektör olarak, faiz indirimi için ‘milimetrik rakam pazarlığı’ yapılmasından bıktık. Türkiye’de üretenlerin önü bu ince hesaplarla tıkanmamalı. Ekonomide birinci öncelik yatırımları artırmak.”

‘Faizlerde indirim 24 Şubat’ta gelir’

ING Bank Başekonomisti Muhammet Mercan, Reuters’a şu yorumu yaptı:
“Önümüzdeki dönemde kurda istikrarlı seyir gözlendiği takdirde, enflasyonun 2015’in özellikle ilk yarısında baz etkisi, enerji fiyatlarındaki gerileme ve gıda fiyatlarında normalleşmenin katkısıyla dikkate değer bir düşeceğini düşünüyoruz. Buna paralel olarak Merkez Bankası’nın 24 Şubat’ta 50 baz puanlık bir indirim yapabileceğini, devam eden adımlarla politika faizinin yılın ilk yarısı sonunda yüzde 6.5’e gelebileceğini tahmin ediyoruz.”

Sofra yukarı zorladı, kadınlar aşağı çekti

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) ocakta yıllık yüzde 6.80 olan beklentilerin üzerine çıkarak yüzde 7.24 oldu. Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ-ÜFE) ocakta yüzde 0.33 artarken, yıllık artış yüzde 3.28 oldu.
Ocak ayında aylık en yüksek artış yüzde 4.19 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşirken gıda ve alkolsüz içeceklerde artış yüzde 3.52, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 2.52, ev eşyasında yüzde 2.01, eğlence ve kültürde yüzde 1.64 oldu. Aylık en fazla düşüş gösteren grup yüzde 6.98 ile giyim ve ayakkabı olurken, ulaştırma grubu yüzde 0.56 geriledi.
Patlıcan yüzde 61.19 artışla ocakta fiyatı en çok yükselen ürün olurken, patlıcanı yüzde 56.68 ile çarliston biber, yüzde 51.93 ile kabak izledi. Ocakta fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 9.48 ile rakı da yer aldı.

Giyim kaynaklı düşüş

Fiyatı en fazla düşen ürünlerin başında ise kadın ceketi geldi. Ocakta kadın ceketinin fiyatı yüzde 12.86 düştü. Bu düşüşü, yüzde 12.70 ile kadın kabanı, yüzde 10.37 ile anorak tipi erkek kabanı ve çocuk kazağı, yüzde 10.10 ile kadın çizmesi, yüzde 10.05 ile kadın pardösüsü, yüzde 9.90 ile kadın gömleği, yüzde 9.70 ile kadın kazağı, yüzde 9.55 ile erkek ceketi, yüzde 9.32 ile kadın botu izledi.