Çalmadık kapı bırakılmadı, Diyarbakır’a kredi çıkmadı

Hollanda - Türk ortaklı Multi Turkmall, Forum Bornova’yı yaptı. Forum Mersin’i, Forum Çamlık Denizli’yi, Forum Trabzon’u, Forum Aydın’ı, Forum Ankara Outlet gibi önemli alışveriş merkezleri yatırımları yaptı. Daha birçok proje yürütüyor. Multi Turkmall CEO’su Levent Eyüboğlu’nun verdiği bilgiye göre, şimdiye kadar yaptığı alışveriş merkezi yatırımlarıyla yaratılan değer 4 milyar euro’yu buluyor.
Şirket bütün bu yatırımlarını aynı modelle gerçekleştirdi. Tamamında yüzde 20 özkaynak, yüzde 80 kredi kullandı. Arazi sahipleriyle iş ortaklıkları yaptı. Ama model Diyarbakır’da tıkandı. Bu ilde Forum Diyarbakır’ı yapmak için harekete geçen şirket, arsa yatırımını yaptı ama iş krediye gelince, bütün bankalar kapıları kapattı. Levent Eyüboğlu, şunları söyledi:
“Kamu bankaları dahil çalmadığımız kapı kalmadı. Yüzde 20 modelini bıraktık, yüzde 30 özkaynak olsun dedik, yine olmadı. Üç yıldır proje krediye takıldı, gerçekleştiremedik. Bütün bankalar ekstra teminatlar istediler. ‘Risk var’ dediler. Kredi bulursak hemen başlayacağız. Yeri hazır. Çok da talep geldi. Daha inşaata başlamadan yüzde 60’ı kiralandı. Kontratlar yaptık. 10 kişi geldi Zara mağazası için...”
Bankaların kredi vermek için holding, şirket gibi ekstra teminatlar istediğini kaydeden Eyüboğlu, “Bizim şirket prensipleri buna izin vermiyor. Bugüne kadar aldığımız hiçbir kredide ekstra teminat vermedik. Ancak Diyarbakır için istendi ve bunu vermemiz mümkün değil” dedi.

Altı alışveriş merkezi yaptılar
Forum adı altında bugüne kadar 6 alışveriş merkezi yaptıklarını belirten Eyüboğlu, “Biri Avrupa’nın en büyüğü olmak üzere 4 adet alışveriş merkezi yatırım aşamasında” dedi.
Eyüpoğlu, Avrupa’nın en büyük alışveriş merkezi olacak Forum İstanbul’un eylül sonu hizmete alınacağını, inşaatı devam eden dört alışveriş merkezinin yanı sıra, 12’sinin projelendirildiğini ve yatırım miktarının da 5 milyar euro’ya ulaşacağını söyledi.

Forum Mersin’e ödül
Levent Eyüboğlu, Uluslararası Alışveriş Merkezleri Konseyi (ICSC) tarafından Avrupa’nın en iyi alışveriş merkezi seçilen Forum Mersin’le ilgili olarak şu bilgileri verdi:
“Arazi çalışmalarına 2000 yılında başladık. Açılışı Ekim 2007’de yaptık. Yıllık ziyaretçi sayısı 18 milyon. Türkiye’nin en fazla ziyaretçi çeken alışveriş merkezleri arasına girdi. 196 mağaza faaliyet gösteriyor.  Ortasından yol geçen alışveriş merkezinin iki yakasına ilk defa iki rakip büyük mağazayı (YKM ve Boyner) koyduk. Suriye’den turistler geliyor. 2008’de 45 bin turist ağırladık. Bu yıl 80-90 bin turist bekliyoruz. Yıllık cirosu 300 milyon euro.”

İstanbul’a 750 milyon dolarlık alışveriş merkezi
Eylül sonu ekim başı gibi açılması planlanan Forum İstanbul’un 750 milyon euro’luk proje bedeliyle bugüne kadar yaptıkları en büyük yatırım olacağını kaydeden Eyüboğlu, şu bilgileri verdi:
“Forum İstanbul büyük alışveriş merkezi dalında Avrupa ve dünyada ödül alacak. 180 bin metrekarelik kiralanabilir alana sahip olacak. 296 mağaza faaliyet gösterecek. Mersin bizim stajyerlik dönemimizdi. İstanbul ustalık dönemimiz olacak.”
Kiralamaların yüzde 95’inin bittiğini söyleyen Eyüpoğlu, “Özellikle gıdada talebe yanıt veremiyoruz” dedi. Projede yer alan Avrupa’nın önemli elektronik mağaza zinciri Media Saturn, Fransız spor giyim mağazası Decathlon, Yunan restoranı Kitchen Bar, Türkiye’ye ilk kez gelecek markalar.  Projede 20 milyon euro’luk dev bir akvaryum olması da planlanıyor.

Bulgaristan’dan Çin’e kadar AVM yatırımları
Multi Turkmall dışında yurtdışında Otto grubuyla birlikte ayrı bir ortaklıkları olan Turkmall ile de yatırımlara devam ettiklerini belirten Eyüboğlu, Bulgaristan, Libya, Rusya, Çin ve Suriye’de yatırımları olduğunu söyledi.  Eyüboğlu, Trablusgarp’taki projenin yerli ortağının Mersin’i çok beğendiğini belirterek şunları söyledi:
“Arazi planlarında kendi arazisinin üzerine Forum Mersin’in planlarını yerleştirerek’ işte tam oldu’ dedi ve bize aynısını yapmayı önerdi. Ancak prensip olarak aynı projeleri yapmadığımız için kabul etmedik. Şimdi başlamak üzere.”
Eyüboğlu, 5 milyar dolara ulaşacak portföylerini borsaya açacaklarını, 2012-2013 yıllarını hedeflediklerini belirtti. Eyüboğlu İskenderun’daki projelerinin iptaline nasıl karar verdiklerini şöyle anlattı:
“Abdullah Kiğılı bana İskenderun’da bir AVM kurulacağını söyledi.  İskenderun iki AVM’yi kaldıracak kadar büyük değil, bu nedenle vazgeçtik.”