‘Çiftçi’ akaryakıt pazarına girecek

Akaryakıt sektörü, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nin (EPDK) biyodizel kararını bekliyor. Motorine katılması zorunlu hale getirilmesi planlanan biyodizelin hem bitkisel ham yağdan, hem de atık yağdan oluşabileceği, katkı oranının binde 3’e çıkabileceği belirtildi.
EPDK, motorine bitkisel atık yağdan üretilmiş biyodizel katılmasını zorunlu kılacak düzenleme taslağını hazırladı. Taslağa göre, akaryakıt dağıtıcıları, motorine belli oranda biyodizel katacak. Düzenlemenin 1 Ocak 2016’da yürürlüğe girmesi bekleniyor. Taslağın şimdiki haline göre binde 3 oranında biyodizel katkısı zorunlu olacak. Bunun binde 1’inin atık yağdan, binde 2’sinin ham bitkisel yağdan oluşması planlanıyor.

Bakanlık görüşü...
Bu kapsamda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na da bir yazı yazılarak görüş istendi. Tarım Bakanlığı, 33 bin tonluk bitkisel yağın enerji ekonomisine kazandırılmasının çiftçiye geri dönüşü hakkında olumlu yanıt verirse kurul kararı için önemli bir dayanak oluşacak. Ancak, bakanlığın hangi bitki türleri için biyodizel izni vereceği konusu önem arzediyor.
Pamuk, mısır, ayçiçeği ve şekerpancarı gibi bitkilerden elde edilen biyodizelin motorine katılması planları konusunda daha önce Tarım Bakanlığı tarafından çekinceler dile getirilmiş, biyodizel üretiminin bazı ürünlerle sınırlanmaması halinde tarımsal üretimin zarar göreceği uyarısında bulunulmuştu.

‘Pamuk yağı’nda pazar büyük
Bitkilerden elde edilen biyodizel alanında Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana gibi illerdeki pamuk yağının önemli bir potansiyel oluşturduğu ifade ediliyor. Bu bölgelerde yılda yaklaşık 150 bin ton pamuk yağı üretildiği, ancak bunun önemli kısmının çeşitli karışımlarla kaçak biyodizele dönüştüğü belirtiliyor.
Düzenlemenin hayata geçmesi halinde, asitsiz olduğu için kaçak yakıtta kullanılan bitkisel yağların yasal kullanım alanı bulması ve vergi gelirlerinin de artması bekleniyor.
Ancak akaryakıt sektörünün rafineri kanadından EPDK’ya itiraz geldiği belirtiliyor. Sektör, düzenlemenin ertelenmesini isterken, EPDK cephesinde henüz bir geri adım niyeti olmadığı ifade edildi.
Düzenlemenin öngördüğü biyodizel katkısı oranı henüz kesinleşmiş değil. Bu durum, atık yağ toplayıp satanları da yakından ilgilendiriyor.

Çevreye verilen zarar önlenecek
Bir EPDK yetkilisi, “Ekonomiye kazandırılmayan atıkların yasadışı yollarla elden çıkarılması durumunda, bunlar denize veya toprağa dökülüyor. Böylece bir yandan çevreye zarar verirken diğer taraftan da ekonomiye kazandırılamıyor. Atık yağların çevreye zarar vermeden ekonomiye kazandırılması gerekiyor” diyor.
Öte yandan Türkiye’de toplanan kullanılmış kızartmalık bitkisel yağlar ile kullanım süresi geçmiş bitkisel yağlardan elde edilen biyodizelin piyasaya arz edilecek motorine harmanlanması durumunda yüzde 2’ye kadar ÖTV muafiyeti bulunuyor. Bu arada standartlara uygun olması koşulu ile yerli tarım ürünlerinden üretilen biyodizelin motorine yüzde 7’ye kadar harmanlanmasında bir sakınca bulunmuyor.