Ekonomide 4 koldan reform rüzgârı esecek

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, piyasaların merakla beklediği Ekonomik Reformları dün açıkladı.

Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenen ‘Ekonomi Reformları Tanıtım Toplantısı’nda konuşan Erdoğan reformların hem özel sektörü teşvik edici, hem de kamu tarafını disipline edici unsurlar taşıdığını söyledi.

Erdoğan, yeni dönemin dört temel üzerinde olacağını belirterek, “Yatırım, istihdam, üretim, ihracat” dedi.

Reform programıyla güçlü yönleri perçinlerken sorun gördükleri alanlar için de gerçekçi ve ayakları yere sağlam basan çözümler getirdiklerini vurgulayan Erdoğan, şunları kaydetti:

“Biz bugüne kadar hiçbir problemi halının altına süpürmedik, görmezden gelmedik. Salgınla mücadeleyi kazanmakta kararlı olduğumuz 2021’i ortada vadede nitelikli büyüme dönemine girişin de hazırlık yılı olarak değerlendiriyoruz. Türkiye, salgın sonrası özellikle bu dönemin ekonomik yapılanmasına uygun şekilde sürdürülebilir, güçlü ve kaliteli bir büyümeyi mutlaka ama mutlaka yakalayacak.”

Yerli ve milli ekonomi

Çalışmanın özünde ekonomiyi yatırım, üretim, istihdam ve ihracat temelinde büyütme amacı bulunduğunu kaydeden Erdoğan reel ekonomiyi daha da güçlendirerek, ithal girdi kullanımını azaltmış, katma değerli üretimle ihracatta yeni rekorlar kıran yerli ve milli bir ekonomi hedeflediklerini dile getirdi.

Erdoğan, reformların omurgasını makro ekonomik ve yapısal politikaların oluşturduğunu kaydetti. Makro ekonomik istikrar kapsamında kamu maliyesi, enflasyon, finansal sektör, cari açık ve istihdam alanlarına odaklandıklarını dile getiren Erdoğan, “Yapısal politikalar tarafında ise kurumsal yapının güçlendirilmesi, yatırımların teşvik edilmesi, iç ticaretin  kolaylaştırılması, rekabet politikaları, piyasa gözetimi ve denetimini reform kapsamımıza aldık” diye konuştu.

850 bin esnaf için vergi muafiyeti

Toplantıda esnafa bir müjde vermek istediğini de belirten Erdoğan, şöyle devam etti:

“Salgın döneminde esnafımızın ne gibi zorluklarla mücadele ettiğini biliyoruz. Reform paketimizde dar gelirli küçük esnafımıza yönelik bir vergi muafiyeti de yer alıyor. Basit usulde vergilendirilen kuaför, tesisatçı, tuhafiyeci, marangoz, tornacı, çay ocağı işletmecisi, terzi ve tamirci gibi yaklaşık 850 bin esnafımızı gelir vergisinden muaf tutuyor, beyan yükümlülüklerini kaldırıyoruz.

Vergi cezalarında uzlaşma kapsamını genişletiyoruz. 7 gün 24 saat hizmet verecek Türkiye Dijital Vergi Dairesi uygulamasını başlatıyoruz.”

Şirket tahviline garanti

Erdoğan, reel sektör şirketlerinin tahvil ihraçlarını özendirmek için Tahvil Garanti Fonu kuracaklarını, bu fonun herhangi bir temerrüt durumunda yatırımcılara paralarının bir kısmını alma garantisi vereceğini belirtti.

Erdoğan, “Sağlanan garanti sayesinde, hem tahvil ihraç eden şirketler daha düşük maliyetle tahvil çıkarılabilecek, hem de yatırımcı talebi artacak” dedi. Enflasyonda risk oluşturan yapısal şokları değerlendirmek, gerekli politikaları belirlemek ve yönetmek için Fiyat İstikrarı Komitesi’ni tesis edeceklerini aktaran Erdoğan, “Kamunun yönettiği ve yönlendirdiği fiyatlardaki artışlar, gerçekleşen enflasyon yerine hedef enflasyona göre yapılacak” dedi.

Çocuklar da BES’e girecek

Bireysel Emeklilik Sistemi’nin (BES) gelişmesine katkı sağlayacaklarını belirten Erdoğan, “Nüfusumuzun yüzde 25’ini oluşturan 18 yaş altındaki çocuklarımızın sisteme girebilmesinin önündeki engelleri kaldırıyoruz. Böylece, tasarruf alışkanlığının küçük yaşlarda kazandırılmasını teşvik ediyoruz. Sandık, vakıf ve dernek gibi kuruluşlardaki emeklilik birikimlerinin, 2023 yılı sonuna kadar Bireysel Emeklilik Sistemine aktarımına imkan veriyoruz” diye konuştu.

Sıkıntılı firmaya rehabilitasyon

Türk Bankacılık Sistemi’nin sermaye yeterliliği, likidite, karlılık gibi finansal sağlamlık göstergelerinde, pek çok ülkeye kıyasla güçlü olduğunu belirten Erdoğan, şöyle devam etti:

“Sektörün bağışıklığını daha da kuvvetlendirmek istiyoruz. Salgının gecikmeli yansıyabilecek olumsuz etkilerini bertaraf etmek ve bankacılık sektörünün aktif kalitesini daha da iyileştirmek üzere bazı tedbirler alıyoruz. Bu tedbirlerin başında, sorunlu kredisi bulunsa da yaşama şansı olan şirketlerin doğru yönlendirilmesi geliyor.

Sıkıntı yaşayan şirketlerin hayatta kalabilmelerini temin için bankacılık sektöründe operasyonel yeniden yapılandırma ve firma rehabilitasyon fonksiyonlarının oluşturulmasını teşvik ediyoruz. Ayrıca, sorunlu kredilere yönelik Girişim Sermayesi Fonlarının kurulması amacıyla mevzuat altyapısı oluşturuyoruz.”

Ekonomiyi izleyecek 2 yeni yapı geliyor

Yapısal reformların ilkini kamuda kurumsal yapının güçlendirilmesinin oluşturduğuna işaret eden Erdoğan, şöyle devam etti:

“Ekonomideki tüm gelişmeleri yakından izlemek ve yönetmek amacıyla iki yeni yapı kuruyoruz. Bunlardan birincisi, Cumhurbaşkanı Yardımcımızın başkanlığında çalışacak Ekonomi Koordinasyon Kurulu. İkincisi ise Hazine ve Maliye Bakanımızın başkanlığında faaliyetlerini yürütecek Finansal İstikrar Komitesi. Yeni oluşturacağımız bu yapılarla ekonomi ve finans politikalarımızda şeffaflığı, öngörülebilirliği ve koordinasyonu artırarak, iletişim mekanizmalarını güçlendiriyoruz. En üst düzey kamu görevlerine atanmada aranan mesleki tecrübe şartlarını güçlendiriyoruz. Kamu görevlileri kadrolarına bağlı pozisyonları dışında en fazla bir kurumun yönetim veya denetim kurullarında görev alabileceklerdir.”

Erdoğan, her 3 ayda bir reform takip toplantıları yapacaklarını da söyledi.

Halde kalan gıda piyasaya ulaşacak

Erdoğan, enflasyonla mücadele konusunda yürütülecek çalışmaları da şöyle sıraladı:

“Hedefimiz tek haneli düşük enflasyon oranlarına ulaşmak. Gıda Komitesi’nin politika önerilerini şekillendirmesini ve piyasanın etkin çalışabilmesini temin için veri akışını sağlayacak bir erken uyarı sistemi kuruyoruz. Erken uyarı sistemi üzerinden özellikle üretim, toptan ve perakende aşamasında gıda zincirinin tamamı anlık olarak takip edilerek raporlanacak.”

Gıda tarafında kayıp ve israfın azaltılması için de harekete geçtiklerini anlatan Erdoğan, “Ülkemizde yılda 19 milyon ton gıda israf ediliyor. Üretilen sebze ve meyvelerin en az yüzde 25’i israf oluyor. Tarlada ve halde kalan taze meyve ve sebzeleri piyasaya kazandıracak mekanizmalar geliştiriyoruz. Yıllık cirosu 500 milyar lira olan gıda sektöründe yaşanan israfı sadece yüzde 2 azaltsak, 10 milyar lira tasarruf elde etmiş olacağız” dedi.

Taşıt alımına sınır, şeffaf sosyal yardım

Cumhurbaşkanı Erdoğan, kamuda tasarrufu yaygınlaştıracaklarını belirterek, “Kamuda taşıt alımı ve kiralanması, temsil ve ağırlama gibi harcama alanlarına sınırlamalar getiriyoruz” dedi.

Bunların ayrıntılarının kamuoyuna duyurulacağını dile getiren Erdoğan, takibinin de yakından yapılacağını anlattı.

Merkezi ve yerel yönetimlerin sosyal yardım verilerini Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi’ne entegre ederek veri paylaşımının sağlanacağını dile getiren Erdoğan, “Şeffaflığı artırmak gayesiyle bütçe sonuçlarını, politika gelişmelerini ve hedeflerimizi üç ayda bir Kamu Maliyesi Raporu’yla milletimizle paylaşıyoruz.

Halkımızın ödediği her kuruş verginin nerelere harcandığını çok daha net görmesi için maliye politika uygulamalarını yakından takip edebilmesini temin ediyoruz” dedi.

TL ile borçlanma

Döviz cinsi borçların toplam borç stoku içindeki payını düşüreceklerini söyleyen Erdoğan, “Ağırlıklı olarak kendi paramızla borçlanacak Türk lirası cinsi senetleri kullanacağız” dedi.

İlave istihdama kredi kolaylığı

Salgının istihdam piyasalarında oluşturduğu tahribatı gidermek için İlave İstihdam Finansman Desteği adıyla yeni bir destek modeli getirdiklerini belirten Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Yeni destek likidite sıkıntısı çeken mikro ve küçük ölçekli firmalarımız bunlardan faydalanabilecek. Buna göre firmalar istihdama kattıkları her bir ilave kişi için kredi garanti fonu kefaleti ile 24 ay vadeli ilk 6 ayı ödemesiz 100 bin liralık kredi kullanabilecek.

En fazla 5 kişiye kadar olan bu uygulamada taahhüdünü yerine getiren firma ilave istihdam için yıl boyunca ödediği sosyal sigorta ve işsizlik sigortası primlerini kredi finansman maliyetinden düşebilecek. Bir başka ifadeyle istihdam oluşturan firmalar bankalardan çok daha düşük finansman maliyetiyle kredi kullanma imkanına kavuşacak.”

Sağlık ve yazılıma 2 başkanlık

Sanayide rekabet gücünü artıracak adımlar atılacağını belirten Erdoğan, şu bilgileri verdi:

“Özellikle kredi garanti fonu teminatıyla 5. ve 6. bölgelerde yapılacak imalata dayalı ithal ikamesini sağlayan ve ihracatı önceleyen yatırımlara uzun vadeli cazip kredi destekleri veriyoruz. Güçlü bir sağlık endüstrisi için Cumhurbaşkanlığı’na bağlı Sağlık Endüstrileri Başkanlığı kuruyoruz. İlaçtan aşıya medikal cihazlardan biyoteknolojik ürünlere pek çok stratejik malzemenin yurt içi imkanlarla rekabetçi bir şekilde geliştirilmesi ve üretilmesi çalışmaları bu başkanlığın sorumluluğunda yürütülecek.”

Savunma gibi olacak

Erdoğan, yeni gelişen teknolojilerde de söz sahibi olmak istediklerini vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Dijital dönüşüm ve yapay zeka temelli tüm teknolojilerin tabanında yazılım bulunuyor. Cumhurbaşkanlığı himayesinde bir de Yazılım ve Donanım Endüstrileri Başkanlığı kuruyoruz. Bu iki yeni yapı tıpkı Savunma Sanayinde olduğu gibi sağlıkta ve yazılımda yerlilik oranlarının artmasına hizmet ederek, yurt içi ekosistemi besleyecek ve ülkemize yeni üstünlük alanları kazandıracaktır.”

İŞ DÜNYASI ÇOK MEMNUN

TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Ekonomi Reform Paketi için, “İhtiyaç duyulan alanlardaki yapısal sorunlara odaklı, kurumsal yapıyı güçlendiren, giderek önemi artan dijital, yeşil ekonomiye önem veren tedbirler açıklandı” dedi.

TÜSİAD Başkanı Simone Kaslowski ise, şu görüşü paylaştı:

“Açıklanan ekonomi reform paketinde, fiyat istikrarının sağlanması, yatırım ikliminin iyileştirilmesi, istihdamın desteklenmesi, özellikle bütçenin disipline edilmesi ve harcamaların kontrol altına alınmasına yönelik adımları olumlu buluyoruz.

Cumhurbaşkanımız tarafından açıklanan ekonomi reform paketinde, fiyat istikrarının sağlanması, yatırım ikliminin iyileştirilmesi, istihdamın desteklenmesi, özellikle bütçenin disipline edilmesi ve harcamaların kontrol altına alınmasına yönelik adımları olumlu buluyoruz.”
TİM Başkanı İsmail Gülle, “200 milyar dolarlık ihracat hedefine ilerlerken Cumhurbaşkanımızın açıkladığı ekonomiye ilişkin reform paketinin, ihracat ailesi olarak hedeflerimize büyük katkı sağlayacağına inanıyoruz” dedi.

‘Kaynak girişi sağlar’

MÜSİAD Başkanı Abdurrahman Kaan, “Türkiye ekonomisine taze kaynak girişi sağlayacağına inandığımız bu Reform Paketi ile birlikte, iç talepten yatırım harcamalarına kadar birçok parametrede hızlı bir gelişim gözlenecektir” açıklamasını yaptı.

DEİK Başkanı Nail Olpak ise, “Kararlılık, öngörülebilirlik, şeffaflık ve hesap verilebilirlik üzerine kurulu ekonomik reformlar iş dünyamıza güç katacak” değerlendirmesinde bulundu.

TESK Başkanı Bendevi Palandöken ise “Öncelikli 850 bin basit usulde işyeri bulunan esnaf ve sanatkarımıza yönelik vergi muafiyetini olumlu buluyoruz” dedi.

Toplantıya TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Çalışma Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, Sanayi Bakanı Mustafa Varank, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy da katıldı.