Mis gibi kazanç

Dünya çapında ticareti yapılan ilk 15 uçucu yağ bitkisinden biri olan lavantanın Türkiye’deki üretim alanları da son yıllarda hızla artıyor. Hasadın başladığı bugünlerde Trakya’dan Güney Ege’ye kadar geniş bir coğrafyaya yayılmış tarlalar göz alıcı mor rengi ve baştan çıkarıcı kokusuyla binlerce Instagram turistini çekiyor.

Ülke çapında lavanta tarımı yapılan arazinin toplamı 10 bin dönüm, çiçek üretimi 1500 ton, bu üretimden çıkarılan yağ miktarı ise 20-30 ton civarında bulunuyor. Bu yağın piyasa değeri ise yaklaşık 25 milyon lira. Burada püf noktası, ekilen fidelerin “yağlık” olması. Zira pek çok çeşidi bulunan lavantanın, sadece yağlık olanları ekildiğinde yüksek verim alınabiliyor.

Çoklu getiri sağlıyor

Lavantayı diğer tarım ürünlerinden ayıran en önemli özelliği çoklu getiri sağlaması. Üretici yağın yanı sıra tohumlarından da getiri elde ediyor. Ekim alanı arttıkça lavanta fidesi pazarı büyüyor ki şu anda bir fidenin fiyatının 1.60 lira olduğu ve dönüm başına ortalama 2 bin fide ekildiği dikkate alınırsa örneğin 10 bin dönümdeki piyasa değeri 32 milyon lira olarak hesaplanıyor.

Lavanta tarlalarında selfie kuyruğuna girenler de çoklu getirinin bir diğer unsuru. ‘Lavanta turistleri’ tarlaların üreticilerin yanlarında kurduğu tezgahlardan alışveriş yapıyor, kimi bölgelerde özellikle düğün fotoğrafları çekebilmek için tarla sahiplerine ödeme yapmak gerekiyor.

‘Destek olacağız’

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Muğla’da lavanta hasadı yaptı. Pakdemirli, “Lavantanın hem çiçekleri hem de yağı oldukça fazla katma değer sunuyor. Gün geçtikçe bu bitkiye ilgi artıyor. Dünyadaki ticaret hacminden hak ettiğimiz payı almamıza katkı verecek, lavanta gibi katma değeri yüksek ürünleri yetiştiren üreticilerimize her zaman destek olacağız” dedi.

Turlarda hasat bereketi!

Instagram başta olmak üzere sosyal medyanın yükselen değerlerinden olan lavanta, turizmcilerin de ufkunu açtı. Artık pek çok tur şirketi hasat dönemlerinde lavanta ekiminin yoğun olarak yapıldığı bölgelere tur düzenliyor. Bir gece konaklamalı yarım pansiyon turların kişi başı fiyatları ortalama 700 liradan başlıyor.

Balı da var sabunu da

İçine girdiği ürüne katma değer sağlayan lavanta, sabundan çaya, tohum dolu keseden kolonyaya kadar pek çok üründe kullanılıyor. Çiçek balının kilogram fiyatı 50 lira düzeyindeyken lavanta balının kilogramı 200 liradan alıcı buluyor.

Bir kere ek 20 yıl biç!

Tekirdağ-Saray’da lavanta üreten Nazmi Duygu, çok yıllık bir bitki olan lavantanın kıraç arazilerde dahi yetişebildiğini, ekim yapılan bir tarlanın 20 yıl boyunca biçilebildiğini söyledi. İlk birkaç yıl tarla yabani otlardan arındırıldıktan sonra fazla bakım da gerekmediğini belirten Duygu, “Bu yıl hasat şenliğimiz 10 Temmuz’da” bilgisini verdi.

Yağını çıkaran kârını katlıyor

Üreticiler, lavantayı ham satmaktansa tarlalarına kurdukları imbikten süzdükleri yağı satmayı tercih ediyorlar. İmbiklerin maliyeti 30-35 bin lira arasında değişiyor. Yağın litresi ise 100 euro’dan alıcı buluyor.