Son 16 yılın en düşük cari açığı

Türkiye’nin cari işlemler hesabı mayısta 151 milyon dolar fazla verdi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Mayıs 2019 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verileri açıklandı. Buna göre, 2018’in mayıs ayında 6 milyar 172 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabında, bu yılın aynı döneminde 151 milyon dolar fazla oluştu. Bunun sonucunda, 12 aylık cari işlemler açığı 2 milyar 370 milyon dolara geriledi. Bu, yıllıklandırılmış cari açığın, Şubat 2003’ten bu yana gördüğü en düşük seviye oldu.

İhracat ve turizm

Mayısta geçen yılın aynı ayına göre ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığı 5 milyar 853 milyon dolar azalarak 706 milyon dolara geriledi. Hizmetler dengesi kalemi kaynaklı girişler de 594 milyon dolar artarak 2 milyar 303 milyon dolara yükseldi.

Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı, mayısta 3 milyar 469 milyon dolar fazla verdi. Söz konusu hesapta geçen yılın mayıs ayında 1 milyar 204 milyon dolar düzeyinde açık oluşmuştu.

Bu dönemde, hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, 257 milyon dolar artarak 1 milyar 846 milyon dolara ulaştı. Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, 194 milyon dolar artarak 1 milyar 299 milyon dolar oldu.

Canikli: Dönüm noktası

AK Parti Ekonomi İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Nurettin Canikli, cari açığın uzun yıllar Türk ekonomisinin en büyük problemi olduğunu, cari açık nedeniyle yurt dışından yüz milyarlarca dolar borçlanılmak zorunda kalındığını belirtti. Cari açık nedeniyle ortaya çıkan sürekli kaynak ihtiyacının, ekonomiyi küresel finansal şok ve spekülasyonlara açık hale getirdiğine vurgu yapan Canikli, şunları kaydetti:

“Mayıs ayında fazla veren cari denge, Türkiye için tarihi bir dönüm noktasıdır. Ekonomide yerlilik ve milliliğin ete kemiğe bürünmüş hali, fazla veren bir cari denge tablosudur.”

Rezerv arttı

Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler, geçen yıl mayısa kıyasla 51 milyon dolar azalarak 204 milyon dolar oldu. Portföy yatırımları 456 milyon dolarlık net çıkış kaydetti. Yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 138 milyon dolarlık ve devlet iç borçlanma senetlerinde 369 milyon dolarlık net satış yaptı. Resmi rezervlerde mayıs ayında 3 milyar 8 milyon dolar artış gözlendi.

Haziran verisi artı bekleniyor

Ekonomistler, haziranda da cari açıktaki gerilemenin süreceğini ve yıllıklandırılmış açığın kapanacağını tahmin ediyor. Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvci Tokalı, yıllık açıkta düşüş eğiliminin korunduğunu belirterek, hazirana ilişkin dış ticaret verilerinin yıllık açığın sıfıra yakın seviyelere inebileceğine işaret ettiğini söyledi. Tokalı, “Dış açıktaki sert düşüş ve turizm gelirlerinde yıllık artış ana destekleyici unsurlar. Petrol fiyatlarında mevcut seviyelerin korunması da açıktaki düşüşün hızı açısından önemli” dedi.

Ekonomist Haluk Bürümcekçi de son 12 aylık cari açığın gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 0.3’üne gerilediğine işaret etti. Haziran ayı gümrük dış ticaret öncü verilerinin, geçen yıla göre çok daha düşük dış açığa işaret ettiğini belirten Bürümcekçi, “Bu gelişme son 12 aylık cari fazlanın haziranda 0,1 milyar dolar civarına gelebileceğini düşündürüyor” diye konuştu.

İntegral Yatırım Araştırma Uzmanı Seda Yalçınkaya ise nisan ayındaki 4.4 milyar dolarlık portföy çıkışından sonra mayısta 1.5 milyar dolarlık portföy girişi olduğunu, yaz aylarındaki verilerle birlikte yıllık bazda cari fazlanın görülebileceğini kaydetti.