Zamana bırakalım

Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Murat Çetinkaya, enflasyon görünümünde baz etkisi ve geçici faktörlerden bağımsız, belirgin bir iyileşme ve hedeflerle uyum sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruşu kararlılıkla sürdüreceklerini, en kısa zamanda enflasyonu önce tek haneye indirmeyi, ardından hedeflere doğru yaklaştırmayı amaçladıklarını söyledi.

Kararlı adım

Davos zirvesi sırasında Reuters’a açıklamalarda bulunan Çetinkaya, “Enflasyon dinamiklerinde genele yayılan ikna edici bir düşüş gerçekleşene kadar duruşumuzu koruyacağız. Enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurlardaki gelişmeler yakından izlenerek ihtiyaç duyulması halinde ilave parasal sıkılaştırma yapılabilecektir. Amacımız en kısa zamanda enflasyonu tek hanelere indirip, sonrasında hedeflere doğru yaklaştırmak. Bunun için gereken tüm para politikası adımları kararlılıkla atılacak” dedi.

Maliyet yönlü yoğun şok dönemi yaşadık

Para politikasının etkinliğinin artırılmasını ve dezenflasyon sürecinin hızlanmasını “temel hedefimiz” sözleriyle tanımlayan Çetinkaya, enflasyonun neden hâlâ yüksek seyrettiğine ilişkin soruya şöyle yanıt verdi:

“Atılan adımların etkilerini görmek için zamana ihtiyaç olduğunu söylemeliyim. İkinci olarak, maliyet yönlü faktörlere dair oldukça yoğun şoklar yaşadığımız bir dönemden geçtik. Son bir yıl içinde jeopolitik gelişmelerin de etkisiyle döviz kurunda ve petrol fiyatlarında yukarı yönlü önemli hareketler yaşandı. Bu gelişmeler çerçevesinde 2017 yılında TL cinsinden ithalat fiyatlarındaki ortalama artış oranı yüzde 30 civarında gerçekleşti ki bu yakın tarihin en yüksek oranıdır.”

Maliyet faktörlerinin daha etkili olduğu üretici fiyatlarında ortalama artışın da 2017’de oldukça yüksek olduğuna dikkat çeken Çetinkaya, şunları söyledi:

“Ayrıca yıl içinde verilen kredi destekleri de parasal sıkılaştırmanın etkilerinin hissedilmesini geciktirdi. Bu nedenle enflasyonda yıla yayılan bir artış dalgasıyla karşılaştık. Maliyetlerdeki artış ve enflasyon beklentilerindeki yükseliş birincil etkileri yansıttığı sürece doğaldır, ancak biz bu süreçte fiyatlama davranışlarında bozulma riskini gördüğümüz için aralık ayında politika tepkisi vererek ortalama fonlama maliyetini 75 baz puan yukarı çektik.”

Kamu maliyesinin desteği arttı

Enflasyonla mücadelede kamu sektörü fiyatlamasının da büyük önem taşıdığına dikkat çeken Çetinkaya, “Yönetilen/yönlendirilen fiyatlar ve aktif vergi ayarlamalarına tabi kalemlerin tüketici enflasyonu içindeki ağırlığı yüzde 30’un biraz üzerinde. 2005 yılından bu yana bu kalemlerin enflasyona doğrudan katkısının yıllık ortalama iki puanı geçtiğini hesaplıyoruz. Belki daha da önemlisi, bu kalemlerin oynaklık ve endeksleme anlamında enflasyon dinamikleri üzerinde önemli yansımaları olmakta. Dolayısıyla bu alanda da konuya bütüncül bir perspektiften yaklaşarak ortak çaba gösterilmesi önem taşımakta. Para-maliye politikası koordinasyonunun da bir yansıması olarak kamu maliyesinin enflasyonla mücadeleye verdiği desteğin arttığını görüyoruz. Bu eşgüdümün sürekli ve sistematik bir yapıya dönüşmesi yönünde ortak çabalar var.”