Zeytinyağı Oscar’ı Türkiye’ye yayılıyor

DUYGU ERDOĞAN - 2020 yılının pandemi gölgesinde geçen son günlerinde Türkiye, Avrupa Birliği’nden hem markalaşma, hem de rekabet gücünü artıracak güzel bir haber aldı.

Milas Zeytinyağı coğrafi işaret (menşe adı) olarak AB’de tescil edilen beşinci ürün olarak kayıtlara geçti. Anadolu’nun bu en güçlü tadını korumak, yaşadığı alanları güçlendirmek için yapılan çalışmalar da hızla devam ettiriliyor.

Zeytin ve zeytinyağı üretiminin Türkiye’de önemli merkezlerinden olan Muğla’da zeytinin yöreye uygun şekilde ve kalitede yetiştirilmesi, ardından işlenmesi için yatırımlar yapılıyor. Muğla İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından bu yıl üçüncüsü yapılan Zeytinyağı Kalite Ödül Töreni ise bu sayede ulusal boyuta taşınıyor. 2023 yılında ödüller için ülke genelinden katılımlar kabul edilecek. Muğla İl Tarım ve Orman Müdürü Barış Saylak, bu sebeple hummalı bir hazırlık sürecini başlattıklarını dile getirdi.

Milas Zeytinyağından önce Gaziantep Baklavası, Aydın İnciri, Malatya Kayısısı ve Aydın Kestanesi tescil edilmişti. 2021’de ise Taşköprü Sarımsağı ve Bayramiç Beyazı’nın tescil edilmesiyle birlikte Türkiye’nin Avrupa Birliği’nde (AB) tescilli coğrafi işaretli ürün sayısı 7’ye ulaştı.

12 milyon zeytin ağacı

Barış Saylak, Muğla’da zeytin ağacı sayısının 17 milyona ulaştığını belirtirken, bunun 12 milyonunun ise Milas’ta bulunduğunu söyledi. Şehrin 150’ye yakın markası olduğunu anlatan Saylak, “18 bine yakın kayıtlı zeytin ve zeytinyağı üreticimiz için AB tescili çok önemli. Geçim kaynaklarının değerlenmesi, tanınırlığının artması, daha çok talep edilmesi herkesi mutlu ediyor. İl müdürlüğü olarak tüm paydaşlarla birlikte sorumluluklarımız da arttı. Bu kaliteli üretimin ve işlemenin sürdürülebilir kılınması çok önemli. Tarım ve Orman Bakanlığı’mız ile yürüttüğümüz zeytinin zeytinyağına kayıpsız kaliteli yolculuğu projesi; hasadın en iyi şekilde yapılması, çiftçinin ürüne gözü gibi sahip çıkması, doğru bakım teknikleri uygulanması gibi başlıca aşamaları içeriyor. Hasat öncesi ve sonrası zeytinin en kısa sürede zeytinyağı fabrikalarına gelerek kaliteli yağ elde edilmesini ve üreticilerin gelirlerinin artırılması da hedeflerimiz oluyor” dedi.

Şehirde zeytinle ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının, ziraat odaları, üniversitenin katkılarıyla Zeytinyağı Kalite Ödül Töreni’nin 2023’te ulusal bazda tüm üreticilere ulaşacağını anlatan Saylak, ‘altın madalyalı’ yağları seçeceklerini dile getirdi.

‘5-6 yıla verim alınır’

Geçen yıl yaşanan ve büyük kayıplara neden olan orman yangınlarından etkilenen yerlerden biri de Muğla oldu. ‘Yüzyılın felaketi’ diyen Saylak, yangın ardından yaptıkları çalışmalarla ilgili şu bilgileri verdi:

“Çok ciddi bir çam ormanını kaybettik. 15 bin dekarı aşan zeytin alanımız yandı. Cumhurbaşkanımızın talimatı, Tarım ve orman Bakanlığımız desteği ile üç gün sonra zarar tespit çalışmalarına başladık. Direkt ormanlık alanların kenarında kalan zeytinliklerde yaşlı ağaçlarda büyük kayıp oldu. Yüzde 30 35’i yaşamını kaybetti. 20 milyon lira kaynak ile çalışmalarımızı hayata geçirdik. Bir kısmı az hasar alan zeytinliklerde şubat ayından bu yana arkadaşlarımız üreticilerimizle dalların budaması, bahçelerin gübresinden ilaçlamasına gerekeni yapıyoruz. Yeniden filizlerinden doğduklarını keyifle izliyoruz. 50 bin zeytin fidesini buralarda dağıttık. Zeytin fideleri 2 2.5 yaşında memecik türü. Verime dönmesi için 5-6 yıl zamana ihtiyaç var. Onları izliyor ve gözlüyor olacağız.”

‘Birlik oluşturmak şart...’

Milas, Yatağan, Menteşe, Bodrum olmak üzere zeytinde önemli ilçelerde bakanlık desteğiyle, hem sorunların tespiti hem de Tarım 4.0 ile zeytin hastalıklarıyla ilgili erken gözleme sistemleri kurduklarını hatırlatan Saylak, zeytin için sürekli sahada yeni gelişmeler sağlandığını ifade etti.

‘Zeytin için güçlerimizi birleştirmeliyiz’ diyen Barış Saylak, “Bir birlik oluşturmamız lazım. Marmara Birlik çok önemli bir örnek. Zeytinin ana vatanı Ege Bölgesi’nde bu güçleri birleştirmek en büyük hedefimiz. Bu sayede üretim girdilerindeki maliyet artışlarını düşürebilir, bir üst marka ile ihracatta tanıtımı daha kolay sağlayabiliriz” ifadelerini kullandı.