Son dakika... Koronavirüs salgınında tarihi an! İlk eşik aşıldı

ABD, Japonya, İtalya, Güney Kore, İran, Singapur, Almanya, Tayland, Fransa, Tayvan, Birleşik Arap Emirlikleri, Malezya, Kanada, Vietnam, Avustralya, İngiltere, Filipinler, Hindistan, İspanya, Rusya, Lübnan, Nepal, Kamboçya, İsrail, Belçika, Finlandiya, İsveç, Mısır, Sri Lanka. Koronavirüs salgını, Çin'in yanı sıra özerk bölgeleri Hong Kong ve Macau dışında dünya üzerinde 29 ülkeye daha yayılmış durumda.

Çin, Covid-19'un son 24 saatte 648 insana daha bulaştığını resmen duyurdu. An itibariyle yeryüzünde hastalığa yakalanan insan sayısı 78 bin 771'e ulaştı.

Çin'deki yeni vakaların neredeyse tamamı koronavirüsün merkez üssü olan Wuhan'ın bağlı olduğu Hubei eyaletinden. Pekin yönetimi, yalnızca 18 yeni vakanın Hubei dışında olduğunu belirtiyor.

Ülkede son 24 saatte 97 hasta daha yaşamını yitirdi, Çin devlet televizyonu herkesten salgına karşı dikkatli olmalarını istiyor. Televizyonun yayınlarında insanların toplanmamaları yönünde uyarılar yapılıyor.

Çin'den sonra salgının en hızlı yayıldığı ülke olan Güney Kore'de beşinci ölüm de gerçekleşti. Önce 123, ardından 46 yeni vakanın tespit edildiği Güney Kore'de toplam vaka sayısı 602'ye çıktı.

Seul yönetimi, vaka sayısındaki tırmanışın ardından en üst düzey alarm durumuna geçti. 'Kırmızı alarm' verildiğini belirten Güney Kore lideri Moon Jae-in, eşi benzeri görülmemiş adımlar atacaklarını söyledi.

Güney Kore'deki salgın vakalarında yaşanan patlamanın nedeni, Shincheonji Kilisesi adlı bir tarikat. Yeni görülen vakaların neredeyse hepsi Shincheonji Kilisesi adlı bir tarikatın üyeleri.

Güney Koreli yetkililer, salgının Cheongdo kentinden başladığını söylüyor ve söz konusu dini grubun çok sayıda üyesinin 31 Ocak-2 Şubat arası tarikatın kurucusunun kardeşinin cenaze törenine katıldığına dikkat çekiyor.

Tarikatın 9 bin üyesine kendilerini karantinaya almaları çağrısı yapıldı. Tarikat, Daegu şubelerinin kapandığını ve diğer bölgelerdeki ayinlerin internet üzeriden yapılacağını söyledi.

Güney Koreli yetkililer, enfeksiyonların hastalık taşıyan 61 yaşındaki bir kadınla bağlantılı olduğuna inanıyor.

400'den fazla tarikat üyesinde hastalık belirtisi görüldüğü söylenirken, kentin belediye başkanı testlerin devam ettiğini duyurdu.

Güney Kore'nin güneyindeki Daegu ve Cheongdo kentleri daha önce 'özel bakım bölgeleri' ilan edilmişti. 2,5 milyon nüfusuyla ülkenin dördüncü büyük kenti olan Daegu'da sokaklar büyük ölçüde boşaldı.

Japonya'da ise 27 yeni vaka daha belirlendi. Tokyo yakınlarındaki limanda tutulan lüks yolcu gemisi Diamond Princess'tan test sonucu pozitif çıkmasına rağmen karaya inmesine izin verilen bir yolcu, Japonya'yı karıştırdı.

Japonya Sağlık Bakanı Katsunobu Kato, kameraların karşısına çıkarak Japon halkından özür diledi, bundan sonra çifte kontrol yapılacağını söyledi.

Japonya'da hareket halindeki bir trendeki yolculardan biri, maske takmayan birinin öksürmesinin ardından acil durum alarmını çalıştırdı.

Mainichi gazetesi, bir yolcunun yerel ulaşım dairesine 'öksüren bir kişi bulunduğu ve maske takmadığını' söylemek için düğmeyi kullanmasının ardından metro treninin Fukuoka kentinde durduğunu bildirdi.

Befu istasyonunda duran tren, istasyon şefinin tartışan iki yolcuyu sakinleştirmeye çalıştırması nedeniyle bir süre gecikti. Yan yana oturan yolcuların platforma indikten sonra tartışmayı sonlandırdıkları belirtildi.

Kyodo haber ajansına konuşan ulaşım yetkilisi, dünya genelinde on binlerce kişiyi etkileyen koronavirüs korkusunun yolcular arasında yayıldığını belirtti.

Ulaşım dairesinin sözcüsü de Mainichi gazetesine şunları söyledi: "Vatandaşların sadece maskesiz biri bulunduğu için acil durum düğmesine basmaktan kaçınmalarını istiyoruz. Yolculara öksürdüklerinde uygun davranışlar sergilemeleri çağrısında bulunuyoruz ve bunu halka daha çok duyurmak istiyoruz."

Avrupa'da salgının en yaygın olduğu ülke İtalya. Son rakamlara göre 79 hastada koronavirüs tespit edildi, ölü sayısı 2.

İtalya'da 78 yaşındaki emekli duvar ustası Adriano Trevisan ile yine 78 yaşındaki ismi açıklanmayan bir kadın hayatını kaybetmiş durumda.

İsmi açıklanmayan kadın kurbanın ölmesi İtalya Casalpusterlengo'daki tüm dükkanlar, ofisler ve toplum merkezlerinin kapatılmasını tetikledi.

Uluslararası haber ajansları, İtalya'daki birkaç şehirde bomboş sokakları gösteren fotoğraflar servis ediyor.

İtalya'nın kuzeyindeki tüm spor etkinlikleri iptal edildi. Serie A'da bugün oynanması planlanan Atalanta-Sassuolo, Torino-Parma, Hellas Verona-Cagliari ve Inter-Sampdoria maçları ertelendi.

İtalya'da Bakanlar Kurulu kararıyla, ülkenin kuzeyinde virüse rastlanan kasabalara giriş-çıkışlar yasaklandı. Lombardia ve Veneto'da toplamda yaklaşık 50 bin kişinin yaşadığı 11 kasabaya giriş-çıkış yasağı getirildi.

Bu yerleşim yerlerinde yaşayanlardan evlerinden çıkmamaları da istendi. Giriş-çıkış yasağının uygulanması için polis güçleri yeterli olmazsa ordudan da destek istenecek.

Bölgedeki okullar eğitime ara vermeye başladı ve kamuya açık iş yerleri kapatıldı. Lombardia bölgesinde yer alan Milano'da devam eden moda haftası kapsamında düzenlenen bazı etkinliklerde de tedbir amacıyla değişikliğe gidildiği belirtiliyor.

Avrupa'da şu ana kadar koronavirüsün en yaygın görüldüğü ülke haline gelen İtalya'da salgın korkusu ve alınan olağanüstü tedbirler bugünkü gazetelerin manşetlerinde yer aldı.

La Repubblica gazetesi 'Kuzeyde virüs felci', Corriere della Sera 'Virüsü izole etmek için şerit', La Stampa 'İtalya kilit altında', Il Fatto Quotidiano 'Virüs: Kuzey İtalya kuşatma altında', Il Giornale 'Salgın yayılıyor. Kuzey kapandı' manşetleriyle çıktı. Bugün Milano'daki ünlü Duomo Katedrali'nin önü.

Bir eczanenin penceresinde, maske kalmadığını gösteren bir yazı.

Türkiye'nin doğu komşusu İran'da da tablo giderek vahim bir hale geliyor. Bugün sabah saatlerinde 10 yeni vaka daha bulunduğu duyuruldu, saatler sonra 15 yeni vaka daha listeye eklendi.

İranlı yetkililer vaka sayısının 43'e ulaştığını, hayatını kaybedenlerin ise sekiz kişi olduğunu açıkladı.

İran Sağlık Bakanlığı ise, ürkütücü bir açıklama yaparak koronavirüs vakalarının ülkedeki tüm şehirlere yayılmış olabileceğini duyurdu.

İranlı yetkiller, koronavirüsün Kum şehrindeki Çinli işçilerin ülkelerini ziyaret etmesinin ardından İran'a girmiş olabileceğini değerlendiriyor.

Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, Rusya'daki Tyumen'de karantina süresi biten hastaların kaldığı odaların yetkililer tarafından ilaçlandığını gösteren fotoğraflar servis etti.

Dünya üzerindeki 2 bin 462 can kaybının çoğunluğu Çin'de gerçekleşti. Çin'in yanı sıra İran'da 8, Güney Kore'de 5, İtalya'da 2, Japonya'da 1, Fransa'da 1, Filipinler'de 1 ve Tayvan'da 1 kişi öldü.

Koronavirüse karşı ilk aşı ise, Avustralya'daki bilim insanları tarafından geliştirildi. Queensland Üniversitesi'nden bir ekip bu hafta hayvanlar üzerinde teste başlayacak. Yıl ortasında da insanlar üzerinde klinik araştırmalara başlamayı umuyorlar.

Atılım, üniversitenin kimya ve moleküler biyoloji bilimleri müdürü Profesör Paul Young tarafından duyuruldu. Prof. Young 20 kişilik ekibin sadece 3 hafta içinde virüsteki (aşı adaylarının temelini oluşturan) önemli bir proteini tanımlamak ve çoğaltma sürecini hızlandırmak için 'gece gündüz' çalıştığını söyledi.

Üniversitenin başkan yardımcısı Peter Hoj, "Aşı adayının güvenli olduğundan ve etkili bir bağışıklık tepkisi oluşturduğundan emin olmak için hala kapsamlı testler gerekiyor, ancak araştırmacıların sahip olduğu teknoloji ve bağlılıkları, ilk engelin geçildiği anlamına geliyor" dedi.

Prof Young cumartesi günkü basın toplantısında "Çin, virüsün DNA dizilimini ocak ayı sonlarında açıkladığında çalışmalar başlamıştı. Bu bize almamız ve fikir yürütmemiz gereken viral genomu verdi" ifadelerini kullandı:

"Bu önemli kilometre taşı, hayvan çalışmalarına sokmadan önce aslında aşıyı üretmiş oluyor. Bu hafta Queensland Üniversitesi'nde ilk hayvan çalışmalarına gireceğiz."

Herhangi bir aşının halka dağıtılmaya hazır hale gelmesi 18 ay alabilirken, Prof. Young, klinik çalışmalardan ödün verilmeyeceğine yönelik güvenceler varsa bu sürecin hızlandırılabileceğini söyledi.

Araştırmacılar, viral salgınlara hızlı aşı yanıtları geliştirmeye yönelik bir programın bir parçası olarak küresel Salgın Hazırlık Yenilikleri Koalisyonu (CEPI) tarafından finanse ediliyor.

Ekip, aşıda kullanılan proteinin yaratılmasına yardımcı olmak için “moleküler kelepçe” adı verilen teknolojiyi kullanıyor; bu yöntemin aşının bağışıklık sistemi tarafından tanınmasını daha olası kıldığı düşünülüyor.

Dr Keith Chappell "Bu teknolojiyi Ebola, Mers ve nipah virüsü dahil dünyanın en güçlü virüslerinden bazılarına karşı aşı yapmak için kullanıyoruz” dedi:

"Ancak bu teknoloji aynı zamanda şu anda bilinmeyen bir virüse hızlı bir şekilde yanıt verebilecek şekilde tasarlandı. Aşı geliştirme için gereken süreyi birkaç yıldan birkaç haftaya düşürmek amacıyla Avustralya'nın önde gelen bazı akademik kurumlarından oluşan bir grup oluşturduk."

Prof. Young, şu anda çoğunun proteini sıfırdan inşa etmek yerine daha hızlı ama potansiyel olarak daha az etkili gen dizileme yöntemini kullanan bir aşı geliştirmek için dünya çapında gerçekleşen birkaç büyük çalışma olduğunu söyledi.

Bunun sonucu olarak, kendi geliştirdiklerinin, resmi olarak adlandırılan Kovid-19 olarak adlandırılan koronavirüs için geliştirilen ilk potansiyel aşı olup olmadığını söylemenin zor olduğunu aktardı.

Profesör Young, "Olabilecek en iyi şey şu an gerçekleşiyor - yani aşı yaklaşımlarına doğru çalışan çok sayıda grup var ve açıkçası oraya ilk gelen için harika olacak" ifadesini kullandı:

"Bu aşı üreticileri arasında bir yarış değil, yeni virüse karşı bir yarış. Aşı tasarımı için yeni bir alan. Aşıların, kavramdan lisansa ve halkta kullanımına kadarki gelişimi yıllar alır. Hedeflediğimiz şey 12 ila 18 ay arasında bir yerde, bu da oldukça hızlı."

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, Çin ile ya da diğer doğrulanmış vakalarla net bir ilişkisi olmayan koronovirüs vakalarından kaygı duyduğunu söyledi.

Virüsü kontrol altına almak için fırsat penceresinin 'daraldığını' vurgulayan Dr. Tedros Ghebreyesus, Çin dışındaki koronavirüs vakalarının 'görece az' oduğunu ancak enfeksiyonun izlediği yolun kaygı verici olduğunu belirtti.

Tedros "Seyahat ya da teyitli bir vakayla temas gibi net bir epidemiolojik bağlantısı olmayan vakaların sayısından kaygılıyız" dedi ve İran'daki yeni vakaların ve ölümlerin 'çok kaygı verici' olduğunu aktardı.

Peki koronavirüs kimler için tehlikeli? Covid-19 adı verilen koronavirüsle ilgili olarak yürütülen ve 44 bin vakanın değerlendirildiği kapsamlı araştırmaya göre, hastalananların yüzde 80'i gribi hafif atlatıyor ama yaşlılar ve hastalar için risk çok daha büyük.

Çin Salgın Hastalıkların Kontrolü ve Önlenmesi Merkezi tarafından yürütelen araştırma sağlık personelinin de yüksek bir risk grubu olduğuna işaret ediyor.

Hastalığın ilk ortaya çıktığı Vuhan kentinde hastalığa yakalanan bir hastane yöneticisi hafta içinde yaşamını yitirdi.

51 yaşındaki Liu Jiming, hastalıkla mücadelede büyük rol oynayan hastanelerden biri olan Vuhan hastanesinin yöneticisiydi. Liu, bugüne kadar koronavirüse yakalanarak ölen en üst düzey sağlık görevlisi oldu.

Vuhan'ın içinde yer aldığı Hubei ise Çin'de hastalıktan en çok etkilenen eyalet. Bugün açıklanan rapora göre, hastalığa yakalananlar arasındaki ölüm vakalarının oranı ülkenin diğer bölgelerinde yüzde 0,4 iken Hubei eyaletinde yüzde 2,9'a yükseliyor.

Ortalaması alındığında ülke genelinde koronavirüse yakalananların ölüm oranı yüzde 2,3 olarak belirlendi. Şu ana kadar hastalananlardan 12 bin kişinin ise tamamen iyileştiği açıklandı.

Araştırma bize hangi bilgileri veriyor?

Çin hükümetince hazırlatılan araştırma, 11 Şubat itibarıyla saptanmış 44 bini aşkın Covid-19 vakasını değerlendiriyor. Sonuçlar salgına yol açan virüsün özellikleri, yayılma hızı ve yolları hakkında yapılan saptamaları büyük ölçüde doğrularken, tam olarak 44 bin 672 vaka hakkındaki bütün detayları içeriyor.

Bu vakaların yüzde 80,9'unun hastalar tarafından hafif atlatıldığı, yüzde 13,8'inin ağır ve yalnızca yüzde 4,7'sinin çok ağır geçtiği tespit edildi. Genel olarak hastalığa yakalananlar arasında ölüm oranı düşük kalırken, 80 yaş ve üzerindeki hastalarda ölüm riskinin çok yükseldiği görüldü.

Hastalığın kadın ve erkekleri de farklı etkilediği anlaşılıyor. Araştırma, erkeklerde ölüm oranının yüzde 2,8 kadınlarda ise yüzde 1,7 olduğunu ortaya koydu.

Araştırma ayrıca virüsü aldığı sırada başka bir hastalığı olan kişilerin de ölüm riskinin yükseldiğini tespit etti. Bu konuda en riskli grup kalp rahatsızlıkları olanlar. Onları diyabet hastaları, solunum yolları hastaları ve hipertansiyonu olanlar izliyor.

Beklenebileceği gibi sağlık personelinin de risk grubu olduğu saptanıyor. Araştırmanın kapsadığı son gün olan 11 Şubat itibariyle 3 bini aşkın sağlık personelinin hastalığa yakalandığı ve bunlardan 5'inin öldüğü kaydedildi.