‘Catellan’ın eseri bugünün işareti’

İtalyan sanatçı Maurizio Cattelan’ın Art Basel Miami’de “duvara bantlanmış muz” eserinin geçen hafta 120 bin dolara satılması sanat dünyasında gündem olmuştu. Bir yiyeceğin bir sanat eseri olup olmayacağı sanat çevreleri arasında büyük bir tartışmanın başlamasına yol açmıştı. Cattelan’ın “Comedian” ismini verdiği bu eser, önceki günlerde David Datuna isimli bir performans sanatçısı tarafından yenince yeniden gündeme geldi. Hybeast adlı internet sitesinde yer alan habere göre Datuna, yaptığını “Hungry Artist” adlı sanat performansı olarak adlandırdı ve “Muz ve muz kavramını yiyebilirim. Çünkü ben normal bir insan değilim, bir sanatçıyım. Bu parçayla ilgili bir şey değil. Bu bir sanat performansı” diye açıklama da bulundu. Biz de “duvara bantlanmış muz” eseri hakkında Türk ve yabancı sanat eleştirmenlerinin yorumlarını derledik.

Ayşegül Sönmez: Sanat dünyasını soğan yemeye çağırıyorum

“Ben olaya mizahi yaklaşıyorum artık. Çünkü bu muz hadisesi ilk değil. Anlaşıldı ki son da olmayacak. Bu arada bu performans; Sarah Lucas’ın performansı, şu an Arter’de sergilenmekte olan Sigmar Pole’un “Patates Ev”, Ai Weiwei’nin “Ay Çekirdekleri” gibi içinde yiyecek geçen pek çok performans ve işleri çağırarak bir bakıma oral alışkanlıklarımız üzerine bir düşünme fırsatı yaratsın. Bırakın onlar Art Basel’da muz yesin biz soğan... Muz yemek kolay da soğan yesinler görelim. Ama Marina Abramovic’in bir performansındaki gibi soğan yenirse işin içine katılan gözyaşı nasıl yenilenebilir? Acı ve gözyaşı farkıyla sanat dünyasını Abramovic’in performansından aldığım ilhamla soğan yemeye davet ediyorum.”

Hasan Bülent Kahraman: Güncel sanat böyle bir şey

“Güncel sanat böyle bir şey. O nedenle son zamanlarda düşünce sanatı diye adlandırdığım bu kategorinin sanat-zanaat ilişkisini tamamen ortadan kaldırdığını, oysa sanatın estetikle, güzelle, ebedi olanla yani Kant estetiğiyle veya Rönesans ya da bal gibi modern sanatla ilişkisinin koptuğundan söz ediyorum. O başka bir sanat ulamıdır. Ama sanat ‘tarihleri’ biraz da yapılanın içinden yazılıyor. O bakımdan Catellan’ın yapıtı da bize bugünü anımsatan bir işaret olarak kalacak.”

Sarah Cascone: En önemli fark bu muzun 120 bin dolar olması

Artnet yazarı Sarah Cascone, bir muzun sergilenmesiyle ilgili 4 Aralık tarihinde yazdığı yazısında şöyle diyor: “Eşimle çıkmaya başladığımızda, yurt dairesindeki duvara kendisinin ve arkadaşlarının sarhoş bir haldeyken yapıştırdıkları bir muz vardı. O muz, tüm sömestr boyunca finallerin sonuna kadar orada kaldı. Ardından onu oradan indirdiler ama atmadılar. İster inanın ister inanmayın ama hâlâ dairemizde bir yerde plastik torbanın içinde duruyor. Bu yüzden Art Basel Miami’ye gittiğimde İtalyan sanatçı Maurizio Cattelan’ın da aynı şeyi yaptığını gördüğümde çok şaşırdım. Tabii ki ikisi arasındaki en önemli fark bu muzun 120 bin dolara satılması.”

Emmanuel Perrotin ise CNN’e “Maurizio’nun çalışması sadece nesneler hakkında değil, nesnelerin dünya üzerinde nasıl hareket ettiği hakkında. Bir sanat fuarı standının duvarına yapıştırılmış veya New York Post’un kapağında sergilenmiş olsun, Maurizio bizi değerin maddi mallara nasıl yerleştirildiğini sormaya zorlar. Çok güzel bir şekilde düzenlenmiş gösteri, muz kadar çalışmanın bir parçası” açıklamasında bulundu.