Çocuklara yeni kahraman: Asuman

Meltem Günay - Birleşmiş Milletler Binyıl Kalkınma Hedefleri’nden biri olan kadın özgürlüğü ve eşitliğini desteklemek amacıyla Yves Rocher Vakfı tarafından verilen Toprağın Kadınları Ödülü’nün bu yıl Türkiye ayağını, bu topraklarda yaşamış kadınların başarı hikayeleri ile çocuklara örnek olmayı hedefleyen ‘Puduhepa ve Kız Kardeşleri’ isimli sosyal sorumluluk projesiyle Renan Tan Tavukçuoğlu almıştı. Puduhepa ve Kız Kardeşleri ailesine, vakfın da desteği ile dördüncü bebek olarak Türk kadın botanikçi Asuman Baytop, Dünya Çevre Günü’nde katıldı. Tuvana Büyükçınar’ın tasarımı ile hayat bulan Asuman Baytop bebeğin, daha parlak bir gelecek hayali ile aydınlatmaya çalışılan tüm çocuklar için ilham olması amaçlanıyor.

‘Kadın kahramanlar’

Daha iyi bir toplum için yatırımların çocuklardan yana yapılması gerektiğini düşünen Tavukçuoğlu’nun projesi ilhamını Anadolu’nun gerçek kadın süper kahramanlarının başarı hikayelerinden alıyor. Çocuklara da bu ilhamı aktarmak için bez bebekleri ve hikaye kitaplarını aracı olarak kullanıyor. Adını, tarihteki ilk barış anlaşması olan Kadeş’e mührünü basan, sevgi ve barış sözcüklerini tabletlere ilk olarak kazıyan güçlü bir kadın olan Puduhepa’dan alan, Türkiye’nin dört bir yanından ev kadınları tarafından üretilen bebeklerin geliri ise kız çocuklarının eğitimine destek olması için Tüvana Okuma İstekli Çocuk Eğitim Vakfı’na aktarılıyor.

‘Doğa can çekişiyor’

Projelerinde her zaman ilgi çekilmesi gereken konuları seçtiklerini söyleyen Tavukçuoğlu, “2020’de pandeminin en çok vurduğu alanlardan biri sanat idi. Sanatın zarar görmesi bir sene ile sınırlı kalmayacağı için Gülriz Sururi bebeğimiz ile bu konuya dikkat çekmiştik. Ve doğa. Çoğu derdimizin sebebi kopan bağlarımız. Önümüzde gerçek bir iklim krizi var. Çocuklarımız, çiçekleri, bitkileri, ağaçları tanımıyor. Kaynaklar tükendi tükenecek. Doğa konulu bir bebek için tam zamanı” diye konuştu.

Bitkilerin isim anası

Botanik ve botanik tarihi araştırmalarının Türkiye’deki öncülerinden, keşfettiği bitki türleriyle Türkiye florasına önemli katkılar sağlayan Prof. Dr. Asuman Baytop, Mustafa Kemal Atatürk’ün doktorlarından Dr. Mehmet Kamil ve Meliha Berk çiftinin üçüncü kızı olarak, 27 Mart 1920’de İstanbul’da dünyaya geldi. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Eczacı Mektebi’ni bitiren, aynı üniversitede asistan olarak çalışmalarını sürdüren Baytop, doktorasını İsviçre’de tamamladı. Çalışmalarını Türkiye’de sürdüren Baytop, İÜ Eczacılık Fakültesi Herbaryumu’nu (ISTE) kurarak, emekliliğine kadar yönetti ve geliştirdi.

23 bin bitki

Türkiye’nin dört bir köşesini dolaşarak bitki örnekleri toplayan Prof. Dr. Baytop, ISTE’ye bu gezilerinde 23 bini aşkın bitki örneğini kazandırdı. Trakya gezilerinde bilime 2 yeni tür, Anadolu gezilerinde ise Türkiye’ye 8 tür ve 3 alt tür kazandıran Baytop, 13 tip örnek toplayarak ülke florasına 10 tür ve 3 alt tür katmış oldu. Başta TÜBİTAK Hizmet Ödülü olmak üzere çok sayıda ödülün sahibi olan Baytop, 200 bilimsel yayına, ders kitaplarına imza attı.

Türkiye florasına yaptığı katkılardan dolayı Asuman Baytop’un ismi “Asuman’ın Çiğdem’i (Crocus Asumaniae)” olmak üzere 20’ye yakın bitkiye verildi.