‘Darbe olursa yine sokağa dökülürüz’

 Üsküdar Üniversitesi ve 15 Temmuz Derneği’nin darbe girişiminde şehit olan vatandaşların aileleriyle yaptığı araştırmada katılımcıların yüzde 75’i, 15 Temmuz’un gündemde tutulmasının önemli olduğunu söyledi. Şehit yakınlarının büyük kısmı da, olası bir darbe girişiminde tekrar sokaklara döküleceklerini ifade etti.

FETÖ’nün 15 Temmuz 2016’da meşru hükümeti devirmeyi amaçladığı hain darbe girişiminin üzerinden tam dört yıl geçti. Darbe teşebbüsünün önüne geçmek için canlarını feda eden 251 vatandaşımız şehit olmuş, 2 bin 700’den fazlası da yaralanmıştı.

İnternet üzerinden

15 Temmuz Derneği, Üsküdar Üniversitesi’nin bilimsel desteği ile şehit yakınlarına yönelik bir araştırma gerçekleştirdi. 20 Haziran-5 Temmuz arasında 90 şehit yakını ile internet üzerinden yapılan “15 Temmuz Şehit Yakınlarının Duygu Durumu Araştırması” şehit yakınlarının neler hissettiğini, düşüncelerini ve yaşadıkları psikolojiyi gözler önüne koydu. Araştırma sonuçları, 15 Temmuz Derneği Yönetim Kurulu Başkanı A. Tarık Şebik, Yönetim Kurulu Üyesi Zekeriya Erdim ve Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan’ın katıldığı online toplantıda açıklandı.

Araştırmaya göre, 15 Temmuz’un gündemde tutulmasına ve bir destan olarak anılmasına katılımcıların yüzde 70’inden fazla kısmı katılıyor. Katılımcılara devletin bundan sonra meydana gelebilecek olası bir darbe girişimini önleyip önleyemeyeceği sorulduğunda yüzde 59’u önleyebileceğini, yüzde 13’ü ise önleyemeyeceğini belirtti. Ayrıca olası bir darbe girişimi olup olmayacağı sorusunda katılımcılar kararsız kaldı. Katılımcıların yüzde 52’si ‘Kararsızım’ derken, yüzde 24’ü de tekrar bir girişimin yaşanabilmesinin muhtemel olabileceğini ifade etti.

‘Tereddütsüz çıkarız’

15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminde insanların canını hiçe sayarak dışarıya çıkmasının üzerinden dört yıl geçerken, araştırmada şehit yakınlarına benzer bir darbe girişiminde dışarı çıkıp çıkmayacakları da soruldu. Katılımcıların yüzde 72’si tereddüt bile etmeden tekrar sokağa çıkacağını söyledi. Bu arada herhangi olası bir darbe girişiminde halkın sokağa çıkacağına inanan katılımcı oranı da yüzde 72. Başka bir iktidar döneminde de olsa darbe girişimi halinde “Sokağa çıkmakta tereddüt etmezdim” diyenlerin oranı yüzde 44 olurken, yüzde 42’si ise “Kararsız” kaldı.

Tedavisi süren var

Araştırma kapsamında “Yas tutarak onu geri getiremeyeceğimi biliyorum” önermesine katılımcıların yüzde 83.3’ü “Her zaman ya da sık sık” yanıtını verdi. “Sanki bir gün geri gelecekmiş gibi hissediyorum” önermesine şehit yakınlarının yüzde 45.5’i katılırken, katılımcıların yüzde 12.2’si psikolojik tedavi gördüğünü, yüzde 10’u da sık sık sigara-alkol v.b kullanmaya başladığını belirtti.

‘Şehitlik algısı güçlendirilmeli’

Araştırmada şehit yakınlarının psikolojik olgunlaşma belirtileri de ortaya çıktı. Şehit yakınlarının yüzde 85.5’i yaşadıklarından sonra aynı olayla karşılaşan kişileri daha iyi anladığını belirtirken, yüzde 80’i hayata bakış açısının değiştiğini, yüzde 70’i de artık kimseyi incitmemeye çalıştığını söyledi.  Araştırmanın sonuç bölümünde de, toplumda şehitlik algısının güçlendirilmesi gerektiği, şehit yakınlarının yaşadığı yas durumunun çözülmeyerek devam ettiği, psikolojik yardım gerektiren desteğe ihtiyaçlarının olduğu önerildi.

‘Darbe karşıtı bir antikor var’

Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, araştırmayla ilgili şunları söyledi: “Bu çalışmadan da anladığım sonuç, şehitlik duygusu iyi ki varmış. Bu duygu eğer olmasaydı, darbe girişimine de bir şey yapamazdık. Eğer hala toplumda darbe yapmakla ilgili kafalarında plan yapanlar varsa, artık bu sonuçlardan sonra bir değil, 99 kere düşünmeleri gerekir. Çünkü toplumda darbe karşıtı bir antikor var.

Aradan dört yıl geçmesine rağmen çözülmemiş yası olan yüzde 20-25 oranında bir grup var. Bu gruba ulaşma konusunda bu derneğin durumdan vazife çıkarması da bizim bu çalışmamızın amaçlarına ulaştığını gösteriyor. Bu kişilere yalnız olmadıklarını hissettirmek önemli.”