Doğu Garajı kazısında iki lahit mezar

ANTALYA tarihini 100 yıl öne çeken Roma, Bizans ve Helenistik döneme ait antik mezarların ortaya çıktığı eski Doğu Garajı'nda yapılan son kazılarda, Attaleia Antik Kenti'nin en zengin ailelerinden Calpurnii'lere ait iki lahit mezar bulundu.

Antalya Büyükşehir Belediyesi Doğu Garajı Projesi inşaat kazısı sırasında tesadüfen ortaya çıkarılan Attaleia Antik Kenti'ne ait nekropolden (mezarlık) tarih fışkırmaya devam ediyor. Antalya Müzesi tarafından yürütülen çalışmalarda bugüne kadar 802 kaya mezarı saptanırken, 450 mezar gün ışığına çıkarıldı. Nekropolde son olarak Attaleia Antik Kenti'nin ve Pamfilya'nın önemli ailelerinden Calpurnii'lere ait olduğu belirlenen iki lahit mezarın kapakları açıldı. Mezarlardan birinin içi toprakla dolu iken, diğerinde insan iskeleti çıktı. Mezarda ölünün değerli eşyalarının konulduğu nişlerin de günümüze kadar sapasağlam kaldığı gözlendi.

GÜNÜMÜZÜN KOÇ VE SABANCI AİLESİ GİBİ Akdeniz Üniversitesi Eski Çağ Dilleri ve Kültürleri Bölümü'nden Yrd.Doç.Dr. Nuray Gökalp, lahit kapaklarındaki yazıtlardan anlaşıldığı üzere mezarların Attaleia Antik Kenti'nin ünlü ailelerinden Calpurnii'nin ve onun azatlılarından bir tanesinin aile mezarı olduğunu söyledi. Yrd.Doç.Dr. Gökalp, mezarların sahibi tarafından henüz hayatta iken yapıldığını belirterek şu bilgileri verdi: “Calpurnii ailesi Attaleia kentinin, hatta Pamfilya'nın en ünlü ailelerinden biri. Günümüzdeki Koç ve Sabancı aileleri gibi varlıklı, hayır işleri yapan, eserler bırakan önemli bir aile. Bu ailenin fertlerinden Marcus Calpurnius Rufus'un Pamfilya'nın bilinen ilk senatörlerinden olduğu ve Cladius döneminde senatörlük yaptığı bilinmekte.”

2'NCİ YÜZYILA AİT Kazı alanı sorumlusu Arkeolog Aynur Tosun, açılan mezarların Pamfilya türü lahit kapağı olduğunu belirtti. Aynur Tosun, “Mezarlar ana kayaya dikdörtgen olarak kazınmış. Açılan mezarların yazıtından anlaşıldığı kadarıyla İ.S. 2'nci yüzyıla ait olduğunu söylemek mümkün. Mezarın biri toprak dolu. Diğerinde ise bir iskelet gördük. Duvarındaki sıva ve nişler de göze çarpıyor. O dönemlerdeki insanlar da öteki dünya inançları olduğu için özel eşyaları ve hediyeleri ile birlikte gömüyorlardı. Mezarlardan benzer buluntular çıkacağını tahmin ediyoruz” dedi.

802 MEZAR BULUNDU Antalya Müze Vekili Mustafa Demirel, 2008 yılının Mart ayından bu yana 8 bin metrekarelik alanda kazıların sürdüğünü anlattı. Demirel, bugüne kadar 802 kaya mezarının tespit edildiğini, 450'sinin gün ışığına çıkarıldığını kaydetti. Alanda kayaya yontulmuş 8 tipte mezarın bulunduğunu belirten Mustafa Demirel, kazıların 5 arkeolog ve 16 işçiyle sürdüğünü aktardı. Demirel, bugüne kadar kazılan 450 mezardan 5 binin üzerinde eser çıktığını söyledi.

Mustafa Demirel, nekropol kazılarında ortaya çıkan eserlerden Antalya'nın bilinen tarihinin İ.Ö. 2'nci yüzyıldan, 3'üncü yüzyıla gerilediğini anlattı. Demirel, “Elde edilen buluntular Bergama Kralı 2'nci Attalos buraya gelmeden önce de Antalya'da yerleşim olduğunu ortaya koyuyor. Alan yaklaşık 700 yüzyıl boyunca mezar olarak kullanılmış. İnşaat kazısında tesadüfen ortaya çıkan yüzlerce yıllık oda mezarlar, çoklu ölü gömme gelenekleri ve ölenlere sunulan ilginç hediyeler gün yüzüne çıkarılmaya devam ediyor” diye konuştu. Demirel, alandaki kazıları 2- 3 ay içinde tamamlamayı hedeflediklerini açıkladı.