Ergene kurtarıcı projeyi bekliyor

Kovid-19 pandemisine bağlı olarak, nisan ve mayıs aylarında birçok sanayi tesisinin üretimini durdurması nedeniyle kötü koku ve kirliliğin azaldığı Ergene Havzası’nda, normalleşme ile eski tablo yeniden ortaya çıktı. Pehlivanköy, Uzunköprü ve Çorlu ilçelerinden yansıyan son görüntüler yaşanan çevre katliamını bir kez daha gözler önüne serdi. Ergene yeniden siyaha bulanırken, etrafa yayılan kötü koku ise Trakyalıları canından bezdirmiş durumda.

İki yıldır ölçüm yok

Trakya Platformu Sözcüsü avukat Bülent Kaçar, kirliliğin geldiği boyut için “felaket” değerlendirmesinde bulunarak, “Çerkezköy’den, Uzunköprü’ye kadar uzanan bölgede deri, kimya, organize sanayi, tekstil ve ilaç olmak üzere 2 bin 100 civarında sanayi tesisi var. Daha önce yapılan ölçümlerde fosfor, krom, kurşun, toplam siyanür, kadmiyum, demir, florür, bakır, çinko, sülfat, azot bulunmuştu. İki yıldır ölçüm yapılmıyor. Ergene nehrini kirletenlere karşı denetim ve yasal yaptırımlar uygulanmalı” dedi.

Derin Deşarj Projesi’nin olumlu ancak kimyasal atıklar için yetersiz kalabileceğini öne süren Kaçar, “Trakya’da ilaç, deri, kimya tesisilerinden çıkan ağır metal atıkların tamamen temizlenmesi çok güç. Her tesis mutlaka özel atık su sistemini de hayata geçirmeli. Kimyasal atıklar yeterli arıtmadan geçmezse derin deşarj da soruna çare olamaz. Her fabrika ve sanayi bölgesinin üretim şekli ayrı. Müşterek arıtma tesislerinin ÇED raporlarını okuduğumuzda, sadece biyolojik arıtma uygulanacağı belirtiliyordu. Tekstil, kimya, makine, deri gibi sektörlerin atık suları biyolojik arıtmayla nasıl arıtılacak, bilmiyoruz” dedi.

‘Suyun bittiği nokta’

Edirne Tabip Odası Başkanı Dr. Mehmet Akbal ise Ergene nehrindeki kirliliğin artarak devam ettiğini, daha önce Uzunköprü Belediyesi tarafından yapılan analizlerin son bir yıldır yapılmadığını dile getirerek, “Ergene’nin her yeri ayrı kirli. Derin deşarj projesi hayata geçtiğinde kirlilik azalacaktır ancak kimyasal atıkların yeterli filtrasyondan geçeceğinden emin değiliz.

Trakya’da kanser vakaları artıyor. Tek neden Ergene’deki kirlilik değil ama en büyük risk çevre kirliliği ve ortaya çıkan manzara” ifadelerini kullandı. Trakya Platformu Kırklareli Yürütme Kurulu Üyesi Göksal Çidem ise Ergene kıyısından yine kötü, simsiyah bir sıvının köpük köpük aktığına dikkat çekerken, “Sözün değil, suyun bittiği noktadayız” diye konuştu.

‘Kanser vakaları her gün artıyor’

Prof. Dr. Burcu Tokuç (Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi): “Mevcut kirlilik devam ediyor. Kovid-10 pandemisinin ilk üç aylık döneminde sanayi tesisilerinin büyük kısmı üretime ara verince kirlilikte bir miktar azalma olmuştu. Normalleşme dönemi ile fabrikalar tam kapasite çalışmaya başladı. Ergene dördüncü sınıf su ve ağır metaller, kimyasallar içeriyor. Trakya’da kanser vakaları her geçen gün artıyor. ‘Kanser artışı bire bir Ergene’den kaynaklanıyor’ diyemeyiz ama ağır metaller kanserden, kardiyovasküler sorunlara, erken doğumlara kadar sorunlara neden olabiliyor. Tıp dünyasının mutlaka Ergene havzasının insan sağlığına etkisini araştırması gerekiyor. Atık su ve kirlenmiş havzanın en hızlı ve ileri teknoloji ile temizlenmesi şart.”

‘Denetim şart’

Çorlu Belediye Başkanı Ahmet Sarıkurt, Ergene’deki kirliliğin devam ettiğini belirtirken, “Derin Deşarj projesindeki arıtma tesisleri henüz bitmedi. İyi niyetli bir çalışma olarak görüyoruz, ancak denetim mekanizması çok önemli. Kimyasal ve biyolojik arıtma yapılacağı belirtiliyor ancak arıtılmış suda tuzluluk oluşmaması ve Marmara Denizi’ni olumsuz etkilememesi için sıkı denetim gerekiyor” dedi.

2.5 milyar liralık yatırım yapıldı

Avrupa’nın en büyük çevre projelerinden biri kabul edilen Derin Deşarj Projesi için bugüne kadar 2.5 milyar liralık bir yatırımda bulunulurken, Ergene Havzası Koruma Eylem Planı kapsamında beş adet müşterek atık su arıtma tesisi inşa edildi. Muratlı OSB arıtma tesisi devreye alınmış, Ergene 1 ve Çorlu 1 OSB arıtma tesisleri Ağustos ayında, Ergene 2 OSB arıtma tesisi 2020 sonunda ve Velimeşe OSB arıtma tesisinine 2021 yılının sonunda devreye alınması planlanıyor.