İç Anadolu’da ilk zehir araştırması

Kayseri’de bağımlılık yapan uyuşturucu maddelerin saptanması için laboratuvar analizlerine dayanan ilginç bir araştırmanın sonuçları gün yüzüne çıktı. Çalışma, bir İç Anadolu bölgesi şehrinde madde kullanım yaygınlığını gösteren ilk çalışma olarak kayıtlara geçti.

“Laboratuvar verilerine dayalı idrarda yasadışı madde analiz sonuçlarına göre bölgesel madde kullanım yaygınlığının belirlenmesi” başlığını taşıyan araştırma; Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden Çiğdem Karakükçü, Mehmet Zahit Çıracı, Derya Koçer, Mustafa Reyhancan, İsmail Altıntop ile Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Gözde Ertürk Zararsız tarafından gerçekleştirildi. Araştırma kapsamında idrar örneklerine ait laboratuvar bilgi sistemi verileri geriye dönük olarak değerlendirildi. Madde analizi kapsamında amfetamin, kannabis, opiyat, kokain ve benzodiyazepin grubu testler özel bir yöntem ile araştırıldı. Araştırma sonucunda yıllara göre pozitiflik-negatiflik oranları, yaş-cinsiyet dağılımları ve çoklu madde kullanım sayıları ortaya çıktı. Ocak 2014-Haziran 2016 tarihleri arasında acil, yoğun bakım, servis, poliklinik, sağlık kurulu, adli tabiplik, AMATEM’den ve denetimli serbestlik kapsamında olan kişilerin idrar örneklerine ait laboratuvar verileri incelenirken, çıkan sonuçlara göre çoklu madde kullanımının oranı yıllar içinde anlamlı olarak arttı. En sık çoklu kullanımı olan maddeler ‘amfetamin+kannabis’, ikinci sıklıkta ‘amfetamin+opiyat’ grubu olarak tespit edildi.

YILLAR İÇİNDE ARTTI

Araştırma kapsamında toplam 19 bin 763 idrar örneğinde, 79 bin 873 yasadışı madde analizi yapıldı. Tüm zamanlarda yasa dışı madde kullanımı şüphe ve bulgusu olan, test isteği yapılan en sık yaş aralığı yüzde 47.6’lık oran ile 20-29 yaş aralığı oldu. Bu yaş dilimini yüzde 24 ile 30-39 yaş aralığı izledi. Analiz edilen idrar örneklerinin yüzde 91.5’i, 30-40 yaş arası erkeklerden oluştu. 2014 yılında idrarında uyuşturucu madde tespit edilen yani pozitif çıkanların oranı yüzde 19, 2015 yılında yüzde 23, 2016 yılında ise yüzde 27 olarak bulundu. En fazla pozitiflik oranı 2014 yılında yüzde 12.5’lik oranla benzodiyazepin, ikinci sırada yüzde 11.9 ile kannabinoid olarak tespit edildi. 2015 yılında 2014 yılına göre 4.17 kat artışla amfetamin grubu yüzde 16.3’lük oranla ilk sırayı aldı. Araştırmaya göre amfetamin grubu madde kullanımındaki anlamlı artış 2016 yılı ilk yarısında da sürdü. Çoklu madde kullanımında da en sık ‘amfetamin ile kannabis’, ikinci sıklıkta ‘amfetamin ile opiyat’ grubunun olduğu saptandı.

Araştırmanın sonuç kısmında ise, “Laboratuvar verilerine dayalı idrarda yasadışı madde analizi sonuçlarına göre, yasadışı madde kulanım oranı yıllar içerisinde giderek artış göstermektedir. Amfetamin grubu madde kullanımı son yıllarda bölgemizde en sık kullanılan bağımlılık yapıcı maddedir ve kannabis kullanımının önüne geçmiştir. Geniş örneklem hacmi ve her türlü amaçla yapılmış laboratuvar analiz verilerinin kullanıldığı bu çalışma, bir İç Anadolu Bölgesi şehrinde (Kayseri) madde kullanım yaygınlığını gösteren ilk çalışmadır” denildi.