Online saldırı eğitimi
İzmir’de 16 yaşındaki saldırganın internetteki radikal içeriklerin etkisiyle iki polisi şehit etmesi, kolayca erişilebilen şiddet içeriklerini gündeme taşıdı. Olayın bir başka boyutu ise gerçek silahları ve etkilerini bire bir yansıtan savaş oyunları… Uzmanlara göre oyunlarla “deneyim” kazanmak mümkün
İzmir’de 16 yaşındaki E.B.’nin, dijital platformlardan takip ettiği radikal içeriklerin etkisiyle iki polisi şehit etmesi, gençlerin suça yönelten yayınlara erişiminin ne kadar kolay olduğunu da bir kez daha ortaya koydu. İnternette suç unsuru olan kitaplar ve bazı sosyal medya platformlarında patlayıcı yapımını bile adım adım anlatan videolar, terör örgütlerinin gerçekleştirdiği eylemlerin görüntüleri, büyük bir tehlike olarak öne çıkıyor.
Yasa dışı bilgiler
Örneğin herkesin erişimine açık olan ve kitapların PDF’lerinin bulunduğu bir web sitesinden ulaşılabilen bir kitapta ev yapımı patlayıcılardan uyuşturucu üretimine kadar pek çok yasa dışı bilgi ayrıntılı şekilde aktarılıyor. Bazı bölümlerde el yapımı düzenekler, bombalar görsellerle adım adım anlatılıyor. Bu içeriklerin internet ortamında herhangi bir denetime tabi olmadan dolaşımda olması, büyük bir risk oluşturuyor.
YouTube’da bile var
YouTube’da da basit bir aramayla ulaşılabilen videolarda da günlük hayatta kolaylıkla bulunabilecek basit malzemelerle nasıl uzun süre yanıcı bir madde elde edilebileceği anlatılıyor. Bazı videolarda, geçmiş yıllarda gerçekleştirilen terör saldırılarında kullanılan yöntemlere atıf yapıldığı, hatta bu düzeneklerin adım adım anlatıldığı görülüyor. Bu videolar da şiddet içeriklerinin gençler için ne kadar ulaşılabilir olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
DAEŞ üyesinin videosu örnek olmuştu
Terör örgütü DAEŞ üyesi olduğu belirlenen bir kişinin de 2017 yılında paylaşılan bir videoda mutfakta bomba yapımını ayrıntılı şekilde anlattığı görülüyor. Söz konusu videoya DAEŞ’in Telegram hesaplarından biri üzerinden ulaşıldığı ancak ilgili grubun şu an kapatılmış olduğu öğrenildi.
Yayımlandığı 2017 yılında birçok platformda dolaşıma giren video, dünya basınında da birçok kez haber olmuş. Yapılan haberlerde, 2017 yılında Manchester Stadyumu’na düzenlenen saldırıda, saldırganın bomba yapımını bu videodan öğrendiği öne sürülmüştü.
Savaş oyunları ‘eğitim’ aracı mı?
Eren Koca - İki polisi şehit eden 16 yaşındaki zanlının dijital oyun bağımlısı olduğu da ortaya çıktı. Şüphelinin silah kullanmayı ve sis bombası atmayı savaş oyunlarından öğrendiği iddia edilirken, saldırı anında soğukkanlı olması da dikkat çekti. Uzmanlar, bu tür oyunların böyle bir saldırı için öğretici bir işlevi olup olamayacağına ilişkin Milliyet’e değerlendirmelerde bulundu.
‘Gerçeğine uygun’
Bilişim Uzmanı Osman Demircan: Oyunlardan teknik beceri kazanılması, sis bombası, silah kullanımlarının öğrenilmesi ve en önemlisi burada edinilen deneyimin gerçek dünyada büyük bir soğukkanlılık ile uygulanması mümkün. Özellikle modern dijital oyunlardan FPS (First Person Shotter) türü oyunlarda gerçek silahların balistik özellikleri ile bire bir uyuşan, geri tepme şiddetinden nişan alma tekniklerine kadar gerçeğe bire bir yakın modelleme yapılması mümkün. Oluşan bu gerçeğe bire bir uygun simülasyon etkisi, gerçek dünyada da silah kullanmak için gerekli deneyimi kazandırmak için gayet yeterli oluyor.
Taktiksel davranışlar
Ayrıca bu tarz oyunların içerisinde görünmeden ilerleyebilme, saklanma noktalarını belirleme gibi taktiksel davranışlar da kolayca öğrenilebilir. Rüzgâr, ses, fiziksel mesafe, adrenalin, gerçek risk faktörü oyundan daha farklı olsa da oyun, bir “stratejik kurgu” eğitimini rahatlıkla sunabilir.
Örnekleri var
ABD’de 1999 yılında katillerin “Doom” oyunu oynadığı tespit edilmişti. Bu davada oyun katilde, zihinsel bir çerçeve oluşturmuştu. Norveç’te 2011 yılında Anders Breivik, o yılların popüler oyunlarından “Modern Warfare 2” oyununu oynayarak pratik yatığını söylemişti.
‘Simülasyon eğitimi gibi’
Adli Bilişim Uzmanı Mustafa Sansar: Bunu asker veya polislerin simülasyon için kullandıkları sistemlere de benzetebiliriz. Dolayısıyla bu oyunları oynayanlar, tabii ki silah kullanma, bomba atma tekniklerini az da olsa öğreniyor. Bu tür oyunlar ne yazık ki şiddeti yöneltiyor, daha da önemlisi çocuklar gerçeklik duygusunu yitiriyor. Gerçek dünyayla sanal dünyayı karıştırdıklarından dolayı arkadaşlarına silahla, bıçakla saldıranlar ya da uçabileceğini düşünerek yüksek bir yerden atlayanlar karşımıza çıkıyor.
EN ÇOK OKUNANLAR
KEŞFETYENİ