‘Rumlar paylaşmayı öğrenecek’

KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Hasan Taçoy, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin 2025’te faaliyete geçirmeyi planladığı EastMed anlaşması ile ilgili, “Kıbrıs Rum tarafı, İsrail ve Yunanistan, Türkiye ile Libya arasında yapılan anlaşma sonrasında ne yapacaklarını şaşırdılar” dedi. Taçoy, “Anlaşmanın gerçekçi olduğunu düşünmüyorum. Projenin maliyeti 15 milyar dolar, hem maliyet hem de güzergâh açısından projenin yapılması çok zor görülüyor. Böyle giderse ellerindeki doğal gaz haklarından da mahrum kalacaktır. Rumlar, ya paylaşmayı öğrenecekler ya da kaybedecekler” ifadelerini kullandı.

‘Türk kıta sahanlığında’

2009’da Avrupa ile Rusya arasında Ukrayna krizi oluşunca, gözler Akdeniz’e çevrildi ve EastMed projesi ortaya çıktı. EastMed boru hattının geçmesinin planlandığı güzergâh ise Türk kıta sahanlığı içinde bulunuyor. Hem KKTC’nin ada üzerindeki eşit haklarını hiçe sayan, hem de Türkiye’nin deniz yetki alanını ihlal eden proje için, iki ülkenin de onayı gerekiyor. Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’nin gereği yerine getirilmeyerek bir anlaşma imzalandı.

EastMed anlaşmasını Milliyet’e değerlendiren KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Taçoy, şunları söyledi: “Kıbrıs Rum tarafı, İsrail ve Yunanistan, Libya ile Türkiye arasındaki anlaşma sonrasında ne yapacaklarını şaşırmış durumdalar. EastMed projesi uzun dönemdir konuşulan bir konu. Libya anlaşması sonrasında yeniden gündeme geldi. Burada amaç ‘siyasi’ olarak bir kazanım elde etme çabası. İmzalanan anlaşmanın gerçekçi olduğunu düşünmüyorum. Projenin maliyeti 15 milyar dolar hem maliyet hem de güzergâh açısından projenin yapılması çok zor görülüyor.”
“Rumların önde gelen siyasileri ve hidrokarbon uzmanları da EastMed’in sürdürülebilir olmadığını ifade ediyor. Türkiye ve Libya anlaşması sonrasında da EastMed’in kolay kolay gerçeğe dönüşmesi zordur. Haritaya bakıldığında net olarak görülüyor. Bölgede sınırlar yeniden çizildi. Tunus ile başlayan görüşmeler oldukça önemli ve bizleri memnun ediyor. Libya’daki çatışma ortamı sona erdikten sonra önemli süreçler yaşayacağız. Burada asıl önemli olan konulardan biri de, Rumların hâlâ akıllanmamış olması. Böyle giderse ellerindeki doğal gaz haklarından da mahrum kalacaktır. Rumlar, ya paylaşmayı öğrenecek ya da kaybedecekler.”

Pompeo’nun Kıbrıs ziyaretine erteleme

EastMed’in faaliyete geçirilmesi yönünde somut adımların atılmasının ardından gözler, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun 7 Ocak’ta Kıbrıs’ta KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Anastasiadis ile görüşmesine çevrilmişti. Irak’ta ABD Büyükelçiliği’ne yönelik protestolar sebebiyle seyahat ertelendi.

Pompeo’nun, “BM Güvenlik Konseyi kararları doğrultusunda iki bölgeli, iki toplumlu federasyon olarak Kıbrıs’ın birleşmesi için yürütülen çabalara ABD’nin desteğini teyit edeceği” kaydedilmişti.