Tatlı su balıkları için kırmızı alarm

Türkiye’nin iç sularında yaşayan balıklara yönelik 25 yıldır çalışmalar yapan Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Fahrettin Küçük ile Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. İskender Gülle, tatlı su balıkları için kırmızı alarm verilecek kadar tehlikeli bir sürece girildiğini söyledi. Uzmanlar, iç sularımızda yaşanan doğal yaşam alanı kaybı, kirlilik, aşırı su çekilmesi ve iklimsel değişimler gibi olumsuz etkiler nedeniyle hassas balık türlerinin yok oluş sürecinin hızlandığını belirtti.

Harekete geçilmeli

“Önümüzdeki on yılda kırmızı benekli alabalıklar ile yağ balıklarından 12 türün çevre kirliliği nedeniyle yok olacağını öngörmekteyiz” diyen Prof. Dr. Fahrettin Küçük, “Ülkemiz iç sularının biyolojik çeşitliliği açısından çok önemli olan 9 kırmızı benekli alabalık türünden 4’ü, 21 yağ balığından 8’i büyük tehlike yaşıyor. Ülkemizin akarsu ve göllerindeki 368 tür balığın 28’i yabancı, 153’ü ise endemik tür. Birçok ülkeye göre oldukça yüksek olan bu oran doğal zenginliğimize işaret ediyor. Ama ne yazık ki endemiklerimizden dünya genelinde 3’ünün, Türkiye’de ise 5’inin nesli tükenmiştir. Şimdi öncelikle bu 12 balık türünü kurtarmak için harekete geçmeliyiz” değerlendirmesini yaptı.

Türkiye’de biyo-çeşitliliğin en yüksek alanlarından olan bölgelerdeki tür kaybının geri dönüşünün olamayacağını ve acil koruma önlemleri gerektiğini belirten Doç. Dr. İskender Gülle ise, “Bu balıkların varlığı ekolojik dengeyi, habitatların doğallığını ve su kalitesinin niteliğini gösterir. Son yıllarda doğal sistemler üzerinde aratarak etkisini gösteren baskının ülkemizde en çok hissedildiği alan Burdur-Isparta’nın da içerisinde olduğu Göller Bölgesi” diye konuştu.

12 bin yıldır Anadolu’da

Kırmızı benekli alabalıklar dünyanın kuzey yarı küresinde oksijence zengin soğuk akarsulara ve yüksek dağ göllerine uyum sağlayan, et kalitesi yüksek, yetiştiricilik ve sportif avcılıkta önemli yere sahip balıklar. Istranca Dağları; Kaz Dağları, Muğla’dan başlamak üzere bütün Fırat ve Dicle nehirlerinin üst havzaları, Doğu ve Orta Karadeniz bölgelerindeki akarsular, Abant Gölü ve çevresindeki küçük derelerde yaşayan bu balıkların, denizel kökenli olup, Anadolu’ya 12 bin yıl önce sona eren buzullaşama döneminde girdiği düşünülüyor.