Efsane koleksiyon depodan çıkıyor

Yaklaşık yarım yüzyıldır depoda saklanan ve İtalyan Torlonia ailesine ait 600’den fazla antik Yunan ve Roma heykelinden oluşan koleksiyon açılacak yeni bir sergiyle Roma’da sanatseverlerin karşısına çıkmaya hazırlanıyor.

Bu kapsamlı koleksiyonun sergilenmesi için özel bir anlaşma yapıldı. Bazı sanat eleştirmenlerine göre 2020 yılının en önemli sergilerinden biri olmaya aday bu koleksiyon, dünyanın sayılı müzelerine rakip olabilecek bir çeşitliliğe sahip. Torlonia ailesi ile İtalya hükümeti arasında imzalanan anlaşmaya dek depoda tutulan koleksiyonun önemli parçaları, Roma’daki serginin ardından dünyanın çeşitli noktalarında ziyaretçisiyle buluşacak.

96 eser sergilenecek

Torlonia Koleksiyonu, klasik heykel koleksiyonlarının en önemlilerinden biri olarak biliniyor. Depoda duran 620 eseri, görebilme şansı elde etmiş insan sayısı ise bir elin parmaklarını geçmiyor. Serginin eş küratörü olan sanat tarihçisi ve Los Angeles Getty Research Institute’nin eski direktörü Salvatore Settis de bu sergiye dahil olmayı kabul etmeden önce heykelleri hiç görmediğini söylüyor.

Arkeolog Carlo Gasparri ile birlikte serginin eş küratörlüğünü üstlenen Settis, Artnet News’e verdiği röportajda koleksiyonu ilk görüşünü, “Şaşırtıcı, ödüllendirici ve inanılmaz derecede ümit verici” olarak tarif ediyor. İki küratör, anlaşma kapsamında ancak 96 eseri sergileme imkanı elde ettiklerini ve nisan ayından itibaren Roma’daki Palazzo Caffarelli’de sanatseverlerin karşısına çıkacağını söyledi. Roma sergisinin ardından koleksiyonun ABD ve Avrupa turun çıkacağını daha sonra ise İtalya’daki yeni Torlonia Müzesi’nde gösterileceği belirtildi.

 ‘Koleksiyonların koleksiyonu’

Settis ve Gasparri, serginin “Koleksiyonların koleksiyonu” olmasına odaklanılacaklarını açıkladı. Küratörler, “Bu koleksiyonlar 16’ncı yüzyıl Roma’sına kadar uzanan daha önceki koleksiyonlardan çok sayıda eser içeriyorlar. Bu yüzden sergi 16’ncı yüzyıldan 19’uncu yüzyıla kadar Roma antik koleksiyonu tarihinden bir kesit niteliği taşıyor.”

Randevuyla gösteriliyordu

18’inci ve 19’uncu yüzyıllarda Vatikan’ın maliyesini yöneterek büyük bir servet sahibi olan Torlonia ailesinin koleksiyonu, uzun yıllardır gizli tutulduğu için sanat tarihçileri arasında bir efsane olarak kabul ediliyordu. Pek çok uzman ise bu koleksiyonu sadece 19’uncu yüzyıl tarihli bir katalog sayesinde inceleyebilmişti. 1875 yılında, o dönemin prensi Alessandro Torlonia, özel bir müze kurdu ve koleksiyonu Viadella Lungara’daki eski bir tahıl ambarında sadece randevuyla ziyaretçilere sundu. Koleksiyon, II. Dünya Savaşı’ndan sonra prensin haleflerinden biri tarafından depoya kaldırıldı. O günden bu yana eserlere erişmek büyük ölçüde imkânsız hale geldi. Koleksiyonun büyük kısmı, mali sıkıntılar yaşayan başka İtalyan aristokrat ailelerden alınan parçalarla oluşturuldu. Diğer parçalar, Torlonia ailesinin kendi topraklarında yapılan kazılarda ortaya çıktı.