Hiçbir yere ‘uymayan’ aile

Seray Şahinler

“Allah kahretsin, burada aile yaşıyor. Kapıya vurup durmayın. Açmayacağım o kapıyı. Duymuyorum sizi artık… Defolun!”

Sanayi Mahallesi’nin ortasında kurulan, boş bir metal kesim atölyesini çağdaş bir sanat merkezine dönüştüren K! Kültüral Performing Arts, dördüncü sezonuna yeni oyunlarıyla devam ediyor. Kültüral’ın yeni oyunu “AB UYUMLU AİLE” Eylül ayında dijital prömiyeriyle seyirciyle buluşacak.

Şenay Tanrıvermiş’in yazdığı, Yağmur Yağmur’un yönettiği oyun güven, bağlılık, aile, sistem, iktidar, cinsiyet, kimlik, sıkışmışlık ve arada kalmışlık gibi kavramların sorgulandığı çarpıcı bir deneyim. AB Uyumlu Aile, anne-baba ve iki kızdan oluşan “sıradan” bir ailenin gözünden dünyaya modernite satanlara sesleniyor. Güçlü metaforlarla bezenmiş oyunda günümüz modernizminin ve refah anlayışının iki yüzünü ulus, aile, kadın, cinsiyet, kimlik ve beden üzerinden okuyabiliyorsunuz.

Otorite, güç, öteki olma ve sınırlar... Renkli, coşkulu, aynı zamanda karanlık da olan bu ‘tuhaf aile’; monoton hayatlarının gündelik sorunlarında sıkışırken, bu bozuk senfoninin her bir dişlisini hızla birbirine geçiriyor.

Yepyeni bir dijital yorum

Pandemi sürecinde pek oyun dijitale aktarıldı, dijital çekimlerle izleyiciyle buluştu. Kültüral, bu buluşmaya yepyeni bir boyut kazandırmış ve oyunu 6 farklı kamerayla çekmiş. Tiyatronun sinematografik bir gözle yeni yorumu, seyirci dramaturjisi açısından da yepyeni bir deneyim. Oyuncuları ve sahneyi farklı açılardan görmek, hikâyeyi göz içinde gözle yeniden yorumlamak gibi. Oyun arada kalmışlığı, kimliksizleşmeyi yahut kimliğin esiri olmayı, günümüz koşullarında güncellenen “aidiyet” kavramını sorgulayarak izleyiciyi hem sarsıyor hem “rahatsız ediyor”.

AB Uyumlu Aile, K! Kültüral’ın diğer yapımları Paravanlar, Oda Komşum Richard Wagner, Madam Giyotin gibi izleyeni sarsan ve tiyatromuza yepyeni bir anlayışla değer katan izlenmesi keyifli ama bir o kadar zor bir oyun.

Görmek ya da görmemek her şeyin tonunu belirliyor

“İletişimsizlik, arada kalmışlık, yıkılan hassasiyetler, çürüme ve çağımızın en büyük hastalığı olan güvensizlik, sıkı sıkıya tutunmaya çalıştığımız ama artık asla tutunamadığımız değerlerin yok oluşu gibi temalar etrafında dolaşıyoruz” diyen yönetmen Yağmur Yağmur, AB Uyumlu Aile’yi şöyle anlatıyor: “Dinamik, fiziksel ve imajinatif bir anlatı geliştirmeye çalıştık. Çekim teknikleri de bambaşka bir dil yaratmaya olanak sağlıyor. Havada asılı kalmış sıkışık bir uzam üzerinde, araya mesafe koyan ancak; samimi de olabilen bir dil yakaladığımızı düşünüyorum. İletişimsizliğin tonunu görme biçimimiz oyunun yapısının belirleyici unsuru oldu diyebilirim. Görme ya da görmezden gelme biçimlerimiz her şeyin tonunu belirliyor bana kalırsa. Müthiş bir hızla ve ölüme koşan bir canlılıkla geçiyor ömrümüz, tatlı bir çürümenin kucağında…”

Şenay Tanrıvermiş’in yazdığı, Yağmur Yağmur’un yönettiği bu yüksek tempolu fiziksel oyunda; Ayşe Lebriz Berkem, Altuğ Görgü, Merve Güran ve Dilara Mücaviroğlu sahneyi başarıyla dolduruyor. Özellikle Ayşe Lebriz Berkem’in oyunun çıtasını epey yükselttiği özel performansı ayrıca görülmeye değer.