Kuralsız fotoğrafçılık: Lomografi!

"Düşünme, çek!"

1991 yılında Matthias Fiegl ve Wolfgang Stranzinger isimli iki öğrenci Çek Cumhuriyeti’ne yaptıkları gezileri esnasında Rus mercek fabrikası Lomo tarafından üretilmiş LC-A (Lomo Kompakt Automat) diye asılında ajanlar için üretilmiş bir makine keşfederler ve olaylar gelişir. Mercek yapısından dolayı bazı renk değişiklikleri ve görüntü bozulmaları yaratan makine, o ara gençler arasında o kadar popüler olur ki “Düşünme, çek!” mottosuyla Lomo kültürü güncellenen farklı makinelerle katlanarak günümüze kadar ulaşır. Çapraz banyo tekniğiyle yıkanan filmler olaya daha farklı bir renk katar ve lomografi çığ gibi büyür, ardından 1994 yılında New York ve Moskova’da ilk sergiler açılır.

Canınız nasıl isterse...

Lomo makinelerin türleri arasında dijitaller olsa da ağırlıklı olarak farklı formattaki filmli makineler kullanılmakta. Amaç vizörden bakmadan ve ışık, netlik kalitesi, kadraj gibi belli bir kurala tabi kalmadan istediğiniz şeyi, istediğiniz gibi özgürce çekmek. Aman ufuk çizgisi düz mü, nesneyi kadrajın sağına mı yoksa soluna mı alsam gerginliği yaşamadan o an canınız nasıl isterse öyle çekiveriyorsunuz.

Kuralları boşver!

Kuralsız fotoğrafçılığın da bazı kuralları varmış. İşte 10 madde:

1) Gittiğin her yere makineni de götür.

2) Gece-gündüz her zaman kullan.

3) Lomografi hayatına karışmaz, hayatının bir parçası olur.

4) Makineni belden tutarak fotoğraf çekmeyi dene.

5) Olabildiğince yakından çek.

6) Düşünme.

7) Hızlı ol.

8) Çekmeden ne çıkacağını bilemezsin.

9) Kafanı sorularla yorma.

10) Kuralları boşver.

Sürpriz görüntüler çıkıyor

Diğer makineler gibi görerek değil, bel hizasından rastgele çekim yaparak sürpriz görüntüler elde ediliyor bu makinede. Üstelik bu filmlerin banyosu da bildiğimiz filmlerle aynı. Hatta fotoğrafçıdan alınan bayat filmlerle bile yapılabilir, bu şekilde daha ucuza da gelir. Ayrıca pozitif (dia) filmler de kullanılabilir. Sonuç olarak çapraz banyo tekniği denilen şeyle alınan pozitif filmi normal negatif filmin kimyasallarıyla banyo ettirerek hatalı bir yıkama yapılıyor. İşte istenilen şey de tam olarak bu hatalı yıkamanın ortaya çıkardığı orijinal renkler ve dokular. İşin en zor yanıysa çapraz banyo mevzusunda ehil birini bulmak. Bu noktada bazı dijital makinelerin lomo efektini kullanmak ya da düz çekip fotoğrafın üzerine photoshopla lomografik efektler vermek (aynı tadı vermese de) size kalmış...