Geleceğinizi çöpe atmayın

Bilindiği üzere ambalaj atıklarının geri dönüşümü doğal kaynakların korunması için büyük önem taşıyor. Yeniden kazanımı mümkün olan atıkların, geri dönüşüm halkasına dahil edilmesiyle de çevre sağlığı ve ülke ekonomisine katkı sağlanıyor. Bunun bir örneği bugünlerde Zeytinburnu Belediyesi’nin öncülüğünde düzenlenen “Ekmeğini Çöpten Çıkar” projesiyle pilot bölge seçilen Seyitnizam mahallesinde yaşanıyor. Mahalle sakinleri topladıkları beş kilo atığa
karşılık Halk Ekmek’ten bir adet ücretsiz ekmek alıyor. Atık getirme merkezlerinde toplanan bu atıklar
her gün Topkapı’daki çöp ayrıştırma tesisine gidiyor. Burada kağıt ve plastik olmak üzere ikiye ayrılan ve makinede basılan atıklar kütleler halinde döngünün son zinciri olan geri dönüşüm merkezlerine aktarılıyor. Atıklar türüne göre farklı merkezlerde dönüştürülerek tekrar tüketim sistemine kağıt, elyaf, ve cam olarak dahil oluyor.

Proje nasıl yürüyor?

10 kişilik ekip 4 bin haneyi kapı kapı gezerek bilgilendirdi ve vatandaşlara manyetik çevreci ekmek kartları dağıttı.

Mahallede iki noktada seyyar atık getirme merkezi bulunuyor. Buraya getirilen atıklar önce tartılıyor sonra kişinin manyetik kartına puan yükleniyor.

Ayrıca vatandaşlar kendi kartı yerine askıda ekmek kartına yükleme yaptırarak ihtiyaç sahiplerine ekmek ulaştırabiliyor.

Atık Getirme Merkezleri’nde kağıt, plastik, metal, cam ve kompozit gibi ambalaj atıklarının yanı sıra atık piller, elektronik atıklar, tekstil atıkları ve bitkisel atık yağlar da toplanıyor.

5 litre atık yağ karşılığında vatandaşa Turmepa deterjanı veriliyor.

“7’den 70’e herkes atık getiriyor”

Öykü Başar (Çevre mühendisi)

İlk başta olumsuz tepkilerle de karşılaştık halktan. Çünkü çekçekle kağıt toplayan kişilere vermek istediler. Biz de onların topladıklarının lisanslı şirketlere gitmediğini anlattık. Zamanla ikna olup getirmeye başladılar. 7’den 70’e herkes getiriyor şu an. Küçük bir çocuk plastik şişe kapaklarını ceplerinde biriktiyormuş buraya getirmek için, annesi gelip “Ya siz bu çocuğa ne yaptınız, yoldaki bütün plastikleri topluyor. Kaç defa çamaşır makinasından çıkarttım şişe kapaklarını” diye bize anlattı. Çevre bilincini oluşturduğumuz için çok mutluyum.

“Çöpleri atacak yer bulamıyordum”

Cemile Ulaş Garip (Ev kadını)

Oğlumu okula getirip götürürken projeden haberim oldu. Zaten kendi evimde ayrıştırarak farklı poşetlere koyup çöpe öyle atıyordum. Atacak yer bulamıyordum. Duyunca çok sevindim. İlk günden beri devamlı getiriyorum. Altı kişilik bir aileyiz, haftada bir, evde atıkları ayrıştırıp buraya getiriyorum. Bayağı bir puan yaptım, şimdiye kadar 12 ekmek almaya hak kazandım. 10 tanesi duruyor, ihtiyaç sahiplerine vereceğim diye iki tanesini aldım. Benim için ekmek almak önemli değil. Önemli olan bu atıkların çocuklarımızın geleceği için toplanması, ayrıştırılması.

“Projenin şampiyonu biziz”

Mehmet Çiftçioğlu (İşsiz)

Ben her gün 20 - 30 kilo atık teslim ediyorum. Bir işim yok, şu an çalışmıyorum. Tüm sokakları geziyorum, çöpleri ayrı ayrı poşetlerde biriktirip getirip buraya teslim ediyorum. Yedi kişilik ailem var, her gün buradan yedi - sekiz ekmek almak bana çok faydalı oluyor. Çocuklar okul açılana kadar bana yardım ediyor. Bugüne kadar, sanırım 3.5 ayda toplamda 4 ton atık teslim etmişiz. Projenin şampiyonu biziz.

Elektronik ve tekstil atığı da toplanıyor

Nisan ayında başlayan proje Zeytinburnu Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü, İstanbul Halk Ekmek ve Çevre Koruma Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı işbirliğiyle yürütülüyor. Ayrıca vatandaşların projeye verdiği destek sayesinde Atık Getirme Merkezleri’nde 46 kilogram atık pil, 205 kilogram elektronik atık, 823 kilogram tekstil atığı ve 255 kilogram bitkisel
atık yağ toplandı.

“40 ton atık toplandı, 3 bin 600 ekmek dağıtıldı”

Burçin Bağcı (Çevre mühendisi )

Zeytinburnu Belediyesi olarak ambalaj atıklarının ayrı toplanması konusunda farkındalık oluşturmak amacıyla yürüttüğümüz Ekmeğini Çöpten Çıkar Projesi kapsamında beş kilo ambalaj atığına karşılık bir ekmek hediye etmekteyiz. İki farklı noktada atık getirme merkezi oluşturduk. Mahalle sakinleri bu merkezlerdeki görevlilere atıklarını tarttırarak çevreci kartlarına ekmek puanlarını yükletebilmekteler. Bu puanlarla da Halk Ekmek büfelerinden ekmek teslim alabiliyorlar. Nisan ayından bu yana gerçekten fazla ilgi oldu. 40 ton ambalaj atığı topladık. Karşılığında da 3 bin 600 tane ekmek dağıtımı gerçekleştirdik.

“İhtiyacı olan insanlara ulaşsın”

Ayşe Günçıktı (Ev kadını)

Gönüllüler eve gelip bize projeyi anlattılar ve poşetler bıraktılar. Her hafta pazartesi günü gelip motorlu araçla evden de alıyorlar, bazen dışarı çıkıyorsam ben de getiriyorum. Ben kendime ekmek almıyorum, askıda karta veriyorum puanlarımı ve ihtiyacı olan insanlara ulaşsın istiyorum. Durumu olmayan insan çok burada, hem sevaptır hem de çevreyi korumuş oluyoruz. Deterjan kutularından gazoz şişelerine kadar her şeyi topluyorum. Çocuklarımı da tembihledim, onlar da dükkandaki atıklarını ayrıştırıp bana getiriyor.

“Eldivenim yanımda”

Hülya Şair (Ev kadını)

Böyle bir şeyin olmasını canı gönülden istiyordum, tam bana göre bir şey. Evde toplamak istiyordum ama koyacak yerim yok, ufacık şeyler topladığım zaman poşetle hemen buraya getiriyorum. Çok iyi oldu, bizim için ekmek aldım. Böyle bir şey beni mutlu etti. Ben bu projenin çocuklarımız, geleceğimiz için yatırım olduğuna inanıyorum. Geleceğimiz için biz bunu yapmak, atıklarımızı geri dönüştürmek zorundayız. Yoksa ortalık çöpten geçilmez. Artık bende o kadar alışkanlık oldu ki sokakta yürürken gördüğüm tüm pet şişeleri topluyorum, kocam bana kızıyor; “Mikrop kapacaksın” diyor ama eldivenim her zaman yanımda.

“Çöp birikti Sezer geçerken uğrasana”

Sezer Aysal (Atık toplama araç şoförü)

Bir aydır mahalleleri gezerek atık topluyorum. Poşetleri bitenlere poşet veriyorum. İnsanlarda bir bilinç oluştu. Motorun anons sistemi var, onu çalıştırdığım zaman herkes çöpünü indiriyor. Katılım gün geçtikçe artıyor. Marketleri, bakkalları, işyerlerini geziyorum. Onlara geri dönüşümün faydalarını anlatıyorum. “1 ton kağıt 17 ağacı kesilmekten kurtarıyor” dediğimde şaşırıyorlar ve bir dahaki sefere onlar da vermeye başlıyor. İnsanlar artık telefon numaramı aldı. Direkt beni arayıp “Çöp birikti Sezer, uğrasana” diyor.

Hangi atıkları ayrı toplamalıyız?

lKağıt: Gazete, dergi, fatura, kitap, koli, kağıt torbalar vb.

Plastikler: Pet şişe, plastik kaplar, market poşetleri vb.

Metaller: Meşrubat kutuları, konserve, yağ tenekeleri vb.

Camlar: Cam şişeler, kavanozlar, cam bardak, kase, tabak vb.