İnsan sülün misali

İnsan sülün misali
Dikkat!!! Testus bir sınav değil... "Çoktan seçmeli testölerle "gırgır" geçmeyi amaçlamakta... Testustaki şıklardan biri mutlaka doğru yanıt ve doğru olanı bazen şıkların en komiği... Yanıtlar her testusun altında, göz ucunda... Ezcümle, en iyi sınav testustan beter...
Testus Cikcikus / AHMET TURHAN ALTINER

Uçma arzusu ürkü bulutuna saplandı. New York faciasından sonra insanlar uçmaktan korkmaya başladı. Uçaklar boş veya ancak yarı dolu havalanıyor. Kuşlar ise şimdilik rutin seferlerini aynı dolulukla yapmakta. Doğal Hayatı Koruma Derneği’nden aldığım bilgiye göre, Türkiye’de on iki kentte (Adana, Ankara, Antalya, Burdur, Bursa, Çorum, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Muğla ve Samsun) 6 ve 7 Ekim’de dünya kuş gözlem günü kutlanacakmış. İzlemeye gelenler için teleskoplar kurulacak, dürbünler dağıtılacakmış. Dünyanın çeşitli yerlerinden binlerce kuş gözlemcisi Türkiye’nin kuş izlenebilecek noktalarına gelmekte.
Bu on iki kuşsever kentten İstanbul’u izleyelim. Göç yolu üzerindeki İstanbul Boğazı’nın doğal yapısı olağanüstü gözlem noktaları sunuyor. Her yıl sonbaharda, ağustos ve ekim arasında kışı geçirmek için Afrika’ya ve ilkbaharda, mart ile haziran arasında kuzey ülkelerdeki üreme alanlarına göçen binlerce Arı Şahini, Kara Çaylak, Mısır Akbabası, Kızıl Akbaba, Yılan Kartalı, Bozkır Delicesi, Büyük Orman Kartalı, Tavşancıl, Küçük Kartal, Kerkenez Aladoğan, ve Delice Doğan, İstanbul Boğazı’nı kullanmakta...
Bugünlerde değişik türlerden on binlerce yırtıcı kuşu bir arada görebileceğiniz aklınıza gelmeyebilir ama başınızı gökyüzüne kaldırırsanız doğa belgesellerinden tanıdığınız yırtıcı kuş türlerinden çoğunu görebilirsiniz. Ürkü topacında fır dönen ruhlarımızı bir nebze dahi olsa tamir etmek için özgür kuşlar gibi başımızı gökyüzüne kaldırmaya çalışalım. Aynen geçen hafta 30 Eylül 2001 Pazar günü saat 14.00’te... Polonezköy Tabiat Ormanı’nda yaşandığı gibi. Matbaacı dostum Beykozlu İbrahim İslamoğlu göğe sülün saldıklarını söyledi. Karacabey’den getirilen palazlarla Polonezköy’de... İstanbul’da uygarlık üretmeyi unutmamış bu küçücük köyde... 1994’ten beri sülün yetiştiriliyormuş. Buyur ola soyu tükenmekte olan sülünleri izleyemeye bu kez de...

1 Önce merak vardı! "Kuş gözlemcisi" kuşları gözlemeyi kendine merak edinmiş kişilere denir. Dünyanın pek çok yerinde kuş gözlemciliğine merak sarmış milyonlarca insan yaşıyor. Mevsimine göre bir sulak alan, bir orman, dümdüz bir bozkır hatta büyük bir şehrin tam ortası kuş gözlemcisinin seçtiği yer olabilir. Peki, kuş gözlemek için ne gerekir?
a. Bir çift göz
b. Dürbün
c. Kılavuz kitap
d. Not defteri

2 Yerli bir kuş olmasına rağmen plansız ve yoğun avlanma sonucunda Türkiye’de soyu tükenmek tehlikesi altında olan sülünler çeşitli yörelerimizde yetiştirilmeye çalışılıyor. Gazetelere göre Türkiye’nin sülün fabrikası neresi?
a. Hortumlanan Türkiye! Geçmiş yıllarda Sülün Osman diye ünlü bir dolandırıcı vardı. İstanbul’a Anadolu’dan gelen saf vatandaşları kandırır, Beyazıt Kulesi’ni, Galata Köprüsü’nü satardı. Vatandaş oyuna geldiğini anlardı ama parasını kaptırdığı Sülün Osman çoktan sırra kadem basmış olurdu.
b. Bursa’nın Karacabey ilçesindeki sülün istasyonunda tam 38 yıldır sülün üretiliyor. Amaç tabiattaki sülün miktarını artırmak. Yetiştirilen sülünler Akdeniz ve Marmara bölgelerindeki ormanlara salınmakta.
c. Sülün diyarı olarak bilinen Samsun’da sülün üretme istasyonu var.
d. Hepsi

3 Futbolcu sülün Yasin Sülün nerede yetişti?
a. Kuşdili çayırında
b. Her futbolcu gibi mahallesinde
c. Beşiktaş PAF takımında
d. Rumeli Kavağı Spor Kulübü’nde

4 Parlamentoda bir sülün var, kim?
a. Sülün Osman
b. Enis Sülün
c. Nureddin Sülün
d. Hiçbiri

5 Kuşların göçü yaklaşık yüz günde tamamlanıyormuş. Konforlu taşıt araçlarında bile böylesine uzun yolculuğu göze alamayız çoğumuz, ama kuşlar göçüyor. Küçük kırlangıçlar, dev kartallar göçmek zorunda çünkü katalitik sobaları, Japon sobaları yok. Neyse ki kuşlar doğal bir avantajdan yararlanarak bu uzun yolculuğu olabildiğince kolaylaştıracak bir önseziyle termalleri takip ediyor. Termal ne peki?
a. Yalova’da kaplıca
b. Dünyanın kuşbakışı görüntüsü
c. Güneş ışınlarının toprağı ve toprağın üzerindeki hava katmanlarını ısıtması sonucu hava, "termal" diye adlandırılan sütunlar halinde yükselir. Vücutlarının büyüklüğü sebebiyle küçük ötücü kuşlar gibi yağ depolamayan yırtıcı kuşlar, geniş kanatlarının yardımıyla termallerden faydalanarak yükselir ve bir sonraki termale bir planör gibi süzülerek uçuşlarına devam eder.
d. Hiçbiri

6 Doğa bilimcisi dostum Tansu Gürpınar’a göre, Türkiye’de 450’ye yakın kuş türü saptanmış. Bunların yüzde 96’sı göçmen kuşlardanmış. Yüzde 4’ü ise yerli kuş. Türk insanın da çoğunluğu kuşlarımız gibi göçmen. Kuşlar gibi biz de hep göçeriz, konarız. Evimize kuş gibi "konmakötan "konut", misafirimize "konuk" demişiz. Aşağıdakilerin arasında yerli olmayan kuşu söyleyebilir misiniz?
a. Sülün
b. Leylek
c. Keklik
d. Serçe

7 Depremden hiç zarar görmeyecek yaratıkların başında kuşlar geliyor. Büyük depremden sonra kuş satışlarında artış olmuş. Kuşların depremi önceden haber verdiğine inanılıyor. Kuşların bacaklarındaki pullar evrim teorisine göre sürüngenlerden kalma ve halen üçüncü zaman sürüngenlerinden kalan korkuları var. Bu yüzden ufak bir sarsıntıda paniğe kapılıp havalanıyor. Gazetelere göre, halen satışı birden artmış olan "deprem kuşları" hangileriymiş?
a. Kanarya
b. Muhabbet Kuşu
c. Kerkenez
d. Sülün

8 Yuvayı dişi kuş yapar diye bir deyiş var ama harika yuva yapan bir erkek kuş varmış. Manyas Kuş Cenneti’nde, erkeğinin söğüt dallarını ince ince örerek yuva yaptığı kuş hangisi?
a. Kılibik kuşu
b. Ebabil
c. Sülün
d. Çulha

9 Bugün bazı Avrupa ülkelerinde leyleğin nesli tükenmiş, bazılarında ise sadece birkaç çift kalmış durumda. Leyleklerin yiyeceğin yetersiz olduğunu gördükten sonra yumurtlamaktan vazgeçtikleri ve ertesi yıl aynı bölgeye dönmedikleri gözlenmiş. Şair Ahmet Haşim, taaa 1921 yılında hacı leylekler için bir doğa ve hayvanları koruma başyapıtı sayılabilecek bir öykü yazmıştı. Adı "Gurebahane-i Laklakan." Ne demek acep?
a. Ölü Ozanlar Derneği
b. Yoksul Leylekler Bakımevi
c. Gureba hastanesi
d. Hep laklakiyetle olmaz, leylekler için gerçekten bir şeyler yapmak gerek.

10 Kuşlar baş tacımızdı. Kuş köşkü nerede, peki?
a. Manyas Kuş Cenneti’nde
b. Çankaya’da
c. Türk mimarisinde bina cephelerinin üst bölümlerinde kuşlar barınsın diye.
d. Masallarda

11 Peki, kuşhane nedir?
a. Prefabrik konut
b. Eskiden istihbarat merkezi
c. Sülünlük
d. Osmanlı mutfağında kapaklı derin bakır sahan.

Yanıtlar: 1) bence a, 2) b ve c, 3) c ve d, 4) b, 5) c, 6) b, 7) a ve b, 8) d, 9) b, 10) c, 11) d





PAZAR