‘Hayat tarzlarına müdahale riski var’

Teklifi Anayasa’ya aykırılık açısından inceleyen CHP İstanbul Milletvekili Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, itirazlarını Mililyet’e şöyle sıraladı:

Teklifte bekçilere tanınan geniş ve keyfiliğe açık yetkiler, devletin ahlak polisliği yapmasve bireylerin hayat tarzına müdahale etmesi riskini içermektedir. Teklifteki birçok düzenleme; hukuki belirlilik ve güvenlik ilkelerine aykırıdır ve keyfi durumlar yaratmaya elverişlidir.

Kamu düzenini bozacak mahiyetteki gösteri, yürüyüş ve karışıklıkların önlenmesi amacıyla bekçilere “önleyici tedbir” alma yetkisi veren madde 6/1-ç de, keyfi sonuçlar doğurabilecektir. Neyin kamu düzenini bozacak mahiyette olduğunun tespiti, bir yardımcı kolluk mensubuna bırakılmamalıdır.

Bekçinin, halkın sükun ve istirahatini bozanları ve başkalarını rahatsız edenleri engellemek şeklindeki görevindeki “engellemek” sözcüğünün ne tür tedbirleri içerebileceği belirsizdir.

Kimlik sorma yetkisinin, genişletilmesi de keyfi durumlara yol açabilecektir. Bekçinin, ‘durdurma” yetkisini kullanabileceği bir durum olan “bir suç veya kabahatin işlenmesini önlemek” ölçüsü de belirsizdir.

Madde 7/2, “makul” bir sebebin bulunması halinde bekçinin durdurma yetkisini kullanabileceğini belirtmektedir. Polisin makul sebebi belirleme yetkisine ilişkin olarak koyulmuş ölçütler, yardımcı kolluk için öngörülmemiştir.

Bekçiye verilen, kimliğini ispatla(ma)yan kişiyi tutma yetkisi, Anayasa’da düzenlenen kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına aykırı sonuçlara yol açabilecektir.

Bekçiye, durdurulan kişi üzerinde el ile dıştan kontrol yetkisi vermektedir. Bu, kişinin üstünü aramaktır. Bu yetki, Anayasa’ya aykırıdır.