İnsan hakları şimdi...

Başbakan Yılmaz 4 günlük ABD ziyaretinde insan haklarıyla ilgili adımları anlatacak

BAŞBAKAN Mesut Yılmaz, 4 günlük ABD ziyaretine çıkarken "İnsan hakları alanında atmayı öngördüğümüz önemli adımları anlatacağım" dedi. Başbakan'ın Washington gündeminde, düşünce ve anlatım özgürlüğünün sınırlarının genişletilmesine ilişkin Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) 8. maddesinde yapılması düşünülen değişiklik de yer alıyor.
ABD'ye hareketinden önce Esenboğa Havalimanı'nda konuşan Yılmaz, "Amerikalı muhataplarıma Türk siyasi hayatındaki son gelişmelerle ekonomi ve insan hakları alanında atmayı öngördüğümüz önemli adımlar konusunda bilgi vereceğim" diye konuştu. Washington'a THY'ye ait Airbus A310 tipi bir uçakla giden Yılmaz'ın beraberinde bürokratlar, işadamları ve gazetecilerden oluşan 200 kişilik heyet yer aldı. Yılmaz'ı uğurlamaya DTP ve DSP'den gelen olmazken DSP'den Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel heyette yer aldı.
Başbakan'ın insan hakları konusunda masaya koyacağı ikinci koz ise aralıkta yayınladığı "işkence ve kötü muamelenin önlenmesine ilişkin genelge olacak.
Milliyet'e Yılmaz'ın sözleri hakkında açıklayıcı bilgi veren üst düzey Başbakanlık bürokratı şunları söyledi:
"Düşünce ve anlatım özgürlüğü sınırlarının geliştirilmesi için İnsan Hakları Koordinatör Üst Kurulu'nda aylar önce başlatılan çalışma bitmek üzere. TMK'nın meşhur 8. maddesi, Anayasa'nın 26, 27 ve 28. maddeleriyle Türk Ceza Kanunu'nun 159, 311 ve 312. maddelerinde değişiklik yapılması sözkonusu. Başbakan da bu gelişmelerden haberdar."
Kurul öncelikle TMK'nın 8. maddesini değiştiren taslağı hazırlayacak. Bu konuda Adalet Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan iki ayrı taslağın kurulda tartışılarak tek taslağa dönüştürüleceği öğrenildi. Maddenin halen yürürlükte olan ve değiştirilmesi düşünülen hali şöyle:
"8. madde: Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı hedef alan yazılı ve sözlü propagandayla toplantı, gösteri ve yürüyüş yapılamaz."
Tasarıda mutabakat sağlanırsa ilk cümle "Türkiye Cumhuriyeti'nin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı hedef alan `şiddet eylemlerini' destekleyen propaganda yapılamaz" olacak. "Madde ihlalinin tekrarı halinde cezalar paraya çevrilemez" maddesinde de yumuşama getirilmesi isteniyor.
Öte yandan çalışma kapsamında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin anlatım özgürlüklerine ilişkin 10. maddesinin ikinci fıkrasındaki görüşlerin de Anayasa ve yasalara monte edilmesinin gündemde olduğu bildirildi. Böylece Avrupa'nın normları aynen kabul edilerek, gelebilecek eleştirilerin önü kesilmiş olacak.
Türkiye'nin, düşünce ve anlatım özgürlüğü sınırlarının genişletilmesine ilişkin çalışmanın Avrupa Birliği'nin Lüksemburg'da açıkladığı karardan sonra gerçekleşecek olmasından "çok memnun" olduğu bildirildi. Yetkililer, "Hem yasa değişiklileri hem de Anayasa değişiklikleri şimdi TBMM'den daha kolay çıkar. `AB için yapıyoruz' imajı kalktı. Kendi ihtiyacımız için yaptığımızı kanıtlama ihtiyacımız doğdu" dedi.

BAŞBAKAN, İnsan Hakları Koordinatör Üst Kurulu'nun yaptığı 19 toplantıda alınan sonuçlar ve başlatılan projelere ilişkin bilgileri de Washington'a götürdü. Kurulun 6 ayda gerçekleştidiği en önemli faaliyetler şunlar:
* İçişleri Bakanlığı'nda insan hakları ihlalleriyle ilgili iddiaları yanıtlayacak bir "Bakanlık Sözcülüğü" kuruldu.
* İnsan Haklarının geliştirilmesi için Batı normlarında bir kamu denetçisi (ombudsman) kurulmasına ilişkin yasa tasarısı hazırlanıyor.
* TRT'de insan haklarıyla ilgili eğitim programları yayınlanması.
* Milli Eğitim Bakanlığı'nca insan haklarıyla ilgili eserlerin yayınlanacağı İnsan Hakları dizisi, "Demokrasi ve İnsan Hakları" ders programı değerlendirilecek.
* İşkence ve kötü muamelenin önlenmesi için Başbakanlık genelgesi yayınlandı
* İşkence ve kötü muamele nedeniyle TÜrkiye'nin ödemek zorunda kaldığı tazminat tutarları sorumlu devlet görevlileri tarafından ödenecek
* Yargı denetimine tabi olmayan idari işlemler hakkında yargı yolunun açılması amacıyla çalışma başlatıldı.