Tartışmalı yasa geçti

Türkiye’de “fişleme” tartışmalarını alevlendiren Kişisel Verilerin Korunması Tasarısı, TBMM’den geçti. Muhalefetin yoğun engellemesi nedeniyle yasalaşma süreci 3 haftayı bulan düzenleme, TBMM Genel Kurulu’nun önceki geceki mesaisiyle 29 ret oyuna karşılık 254 oyla kabul edildi.
Yasanın yürürlüğe girmesiyle birikte, özel hastaneler, bankalar, telekom şirketleri gibi kişisel verileri tutan şirketler, kurulması öngörülen Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nca oluşturulacak veri siciline kaydolacak. Ardından da 2 yıl içinde bu kanunun yaımından önce işlemiş oldukları kişisel verileri, yeni düzenlemeye uygun hale getirecek. Kanun hükümlerine aykırı veriler derhal silinerek yok edilecek veya anonim hale getirilecek. Aksine hareket edenler için hapis ve idari para cezaları gündeme gelecek. Kanunun yürürlüğünden önce kişisel verilerin işlenmesine ilişkin alınmış rızalar ise 1 yıl içinde ilgilinin aksine bir iradede bulunmaması halinde kanuna uygun kabul edilecek.

CHP AYM’ye gidecek
AB’nin Türk vatandaşlarına, “vize serbestisi” tanımak için öngördüğü düzenlemeler arasında yer alan yasa ile kişisel verilerin işlenmesi, belli kurallara bağlandı. Buna göre kişilerin ırk, etnik köken, siyasi düşünce, din, kılık kıyafet, sağlık, cinsel hayat, ceza mahkumiyeti, biyometrik ve genetik verileri “özel nitelikli kişisel veri” sayılacak. Bu verilerin ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesi yasak olacak. Ancak yasa, özel nitelikliler de dahil olmak üzere kişisel verilerin işlenmesine ilişkin özellikle kamu adına pek çok istisna hükmü içeriyor. Bu nedenle AB’nin öngördüğü standardı taşımadığı, kişileri daha çok özel sektöre karşı koruyup, devlet kurumlarının, “fişleme” olarak algılanan mevcut yetkilerine karşı korumasız kıldığı eleştirilerine hedef olan düzenleme için CHP de peşinen Anayasa Mahkemesi’ne gideceğini açıkladı.

Veriler kurula emanet
Yasa uyarınca Kişisel Verileri Koruma Kurumu oluşturulacak. Başbakanlıkla ilişkili olacak ve merkezi Ankara’da bulunacak kurum, kurul ve başkanlıktan oluşacak. Kurumun karar organı kurul olacak.
Kişisel Verileri Koruma Kurulu, dokuz üyeden oluşacak. Kurulun beş üyesini TBMM, iki üyesi Cumhurbaşkanı, iki üyesi Bakanlar Kurulu tarafından seçilecek. Meclis’teki seçimde RTÜK modeli uygulanacak. Sayısal güçleri oranında partilere kontenjan tanınacak. Mevcut sandalye dağılımına göre beş üyenin üçü Ak Parti, birer üye ise CHP ve HDP kontenjanından seçilecek. MHP mevcut parlamento aritmetiği uyarınca kurula üye veremeyecek. Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nda iktidarın belirleyeceği isimlerin ağırlıkta tutulması düzenlemeye yönelik tepkilerin başında geliyor.