Yunanistan’a Ege adaları uyarısı
18.02.2022 - 07:01 | Son Güncellenme:
Türkiye; Yunanistan'ın uluslararası antlaşmalara rağmen yıllardır silahlandırmayı sürdürdüğü Ege adaları sorununun çözümü için yeni seçenekleri gündemine aldı. Türkiye, Yunanistan'a anakarasının yakınındaki adaları silahlandırmasına karşı bu adaların egemenliği ile buna dayalı deniz yetki alanları konusunda son uyarıda bulunmaya hazırlanıyor.
AYDIN HASAN Ankara - Türkiye ile Yunanistan arasında temel sorunları; kıta sahanlığı, karasular, FIR hattı, ihtilaflı bölgeler, Batı Trakya'daki Tük azınlığa yönelik hak ihlalleri ve adaların silahlandırılması oluşturuyor.
Türkiye; Doğu Ege adalarının uluslararası antlaşmalar hilafına silahlandırılmasını, Ege Denizi’nde birbiriyle bağlantılı ve Türkiye'nin temel hak ve çıkarlarını doğrudan etkileyen bir dizi sorundan biri olarak görüyor.
Dışişleri Bakanlığı'nda Doğu Ege adalarının gayrıaskeri statüsüne ilişkin belgelere dayalı değerlendirme özetle şöyle:
- 1914 Altı Devlet Kararı: Limni, Semadirek, Midilli, Sakız, Sisam, Nikaria adaları ile bu tarihte Yunanistan'ın işgali altında olan diğer adalar silahsızlandırılmak koşuluyla Yunan hakimiyetine bırakılmıştır.
- 1923 Lozan Barış Antlaşması: 12. maddesinde 1914 Kararına atıfta bulunularak, bu karar teyit edilmiştir 13. maddesinde Midilli, Sakız, Sisam ve Nikaria'nın, Andlaşma'ya ek Boğazlar Sözleşmesi'nde ise Limni ve Semadirek'in ne şekilde silahsızlandırılacakları düzenlenmektedir.
- 1936 Montrö Boğazlar Sözleşmesi: Lozan Boğazlar Mukavelenamesi'nin ilgili hükümlerinin yerine geçmiştir. Sözleşmede Limni ve Semadirek'in silahlandırılabileceğine dair bir madde bulunmamaktadır.
- 1947 Paris Barış Antlaşması: Meis ve 12 Adalar silahsızlandırılmak kaydıyla Yunanistan'a bırakılmıştır.
Anlaşmaları ihlal ediyor
Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, Yunanistan'ın tutumuyla ilgili şunları söyledi: "Halen yürürlükte olan ve dolayısıyla Yunanistan'ı yasal olarak bağlayan bu uluslararası antlaşmalar, Doğu Ege adalarının silahlandırılmasını yasaklamakta ve bu maksatla Yunanistan'a yasal yükümlülükler ve sorumluluk da getirmektedir. Bununla birlikte, Yunanistan Türkiye'nin itirazlarına rağmen uluslararası hukuk çerçevesinde ahdi taahhütlerini ve antlaşmalardan doğan yükümlülüklerini ihlal ederek 1960'lardan beri adaları silahlandırarak Doğu Ege adalarının silahsızlandırılmış statüsüne aykırı hareket etmektedir. Yunanistan, bu gayrı hukuki eylemlerini önce inkar etmiş, 1974’ten sonra ise temelsiz argümanlarla adaları silahlandırdığını kabul etmiştir. Ülkemiz, bu ihlalleri en başından itibaren ikili olarak Yunanistan nezdinde, BM ve NATO gibi uluslararası platformlarda da protesto ederek hukuki tutumunu kayda geçirmektedir."
