Karşıyaka 3. Kültür ve Çevre Sempozyumu
24-26 Kasım günleri arasında Suat Taşer Sanat Merkezi’nde düzenlenen Karşıyaka 3. Kültür ve Çevre Sempozyumu’na katıldım. Seramik sanatçısı Ebru Çamkıran’ın mezar taşlarından esinlenerek yaptığı eserlerin ziyaretinden sonra başlayan sempozyuma, Karşıyaka Belediye Başkanı Sayın Cemil Tugay, Bosna’dan zoom programı ile katıldı. Prof. Dr. Ersin Doğer, Prof. Dr. Bozkurt Ersoy, Dr. Erkan Serçe, Prof. Dr. İnci Kuyulu Ersoy, Doç. Dr. Hasan Uçar, Dr. Eren Akçiçek, Doç. Dr. Akın Ersoy, Prof. Dr. Cumhur Tanrıver, Prof. Dr. Ahmet Talimciler’in başkanlık yaptığı oturumlarda farklı konular işlendi. Birinci gün, Karşıyaka ve çevresinin tarih ve arkeolojisi, Symrna kazıları, Karşıyaka rıhtımı, Karşıyaka mimarisinde art nouveau ve art deco akımları, kordelya Yahudileri, Karşıyaka’da faaliyet gösteren Fransız okulları, Karşıyaka İkiz Köşkler üzerine düşünceler, heykel sempozyumlarının kamusal alan sanatına olan katkıları, İzmir’in işgalinin İstanbul’a bildirilmesi, Mudanya sürecinde Mustafa Kemal Paşa’nın İzmir’deki faaliyetleri, Doğançay Köyü mezarlığı, Osmanlı Dönemi kadın mezar taşları, Karşıyaka Yamanlar Köyü mezar taşları ve Karşıyaka mezar taşlarında sembolizm konuları tartışıldı.
Doç. Dr. Akın Ersoy; Küçük Yamanlar’da bulunan Geç Neolitik Çağ’ dan, Geç Bizans dönemine kadar iskan gören höyük yerleşimini, İzmir’in kuzeyindeki savunma sisteminin önemli bir parçası olan Adatepe Kalesi, Leukai Antik Kenti, Kocabahçe ve Çobanpınarı’nda bulunan antik yerleşim izlerini, antik çağın en önemli nehir taşımacılığı rotalarından biri olan Gediz kıyıları ve tuz sahalarını, definecilerin tahribatını, Leukai tasvirlerini, üzerinde kuğu resmi olan sikkeleri, Aristikonos ayaklanmasını, Beştepeler ve Smyrna Agorası’nı. Prof. Dr. Cumhur Tanrıver; eskiden Karşıyaka sınırları içerisinde olan ve ilk sistematik kazısı 1948 yılında yapılan Bayraklı Smyrna’sını, kentin doğusunda şimdi üzerinde yapıların olduğu Tantolos’un mezarını, kazılarda elde edilen Atina, Lydia, Fenike, Yakın Doğu, ve Mısır kökenli buluntuları. Dr. Erkan Serçe; 19 yüzyılın ikinci yarısında bir sayfiye yeri olarak gelişmeye başlayan ulaşım olanaklarının gelişimiyle artan ilçe nüfusunu, kıyı bandında oluşan gelişen kentsel gelişimi, 1829 haritalarında şimdiki yerleşim yerlerinde bulunan çiftlikleri ve düzenli yapılan vapur seferlerini.
Ayşe Ayça Ortaer; Karşıyaka’da Art Nouveau, Ardt Deko akımından etkilenen Aliotti, Penetti, Löhner köşklerinin kapı pencere, cumba, çini, vitray ve süslemelerini. Dr. Siren Bora; 19. yüzyılın son çeyreğinde yaşadıkları mahallelerden koparak Karataş, Bornova, Karşıyaka ve Alaybey’e taşınan Yahudilerin, sosyo ekonomik profili, sosyal kültürel yapıları, Yahudi okulunu, günümüzde yanlış adla bilinen Ahavat Şalom Sinagog defterine kayıtlı Yahudi ailelerin isimlerini ve sayılarını. Araştırmacı Yazar Aybala Yentürk; Karşıyaka’da 1885 yılında eğitim ve faaliyetlerinde bulunan Saint Andre, Notre-Dame de Sion, Alayber Sörler okullarını. Tarihçi Cenk Berkant; ilk kıyı yerleşiminde, Alioti, Van Der Zee, Pennetti, Löhner köşklerini, bir dönem sağır, dilsiz, körler okulu olarak kullanılan İplikçizade köşklerinin mimarisini.
Doç. Dr. Halil Özcan; İzmir’in İşgalinin İstanbul’a bildirilmesini. Sinan Merter; Mudanya sürecinde Mustafa Kemal Paşa’nın İzmir’deki faaliyetlerini. Dr. Ender Özbay; Doğançay Köyü mezarlığı Osmanlı Dönemi kadın mezar taşlarını. İlyas Yaşayacaklar; Karşıyaka Yamanlar Köyü, mezar taşlarını. Dr. Ertan Daş ise; Karşıyaka mezar taşlarında gördüğü sembolleri bildiri olarak sundular. Sempozyumun ikinci ve üçüncü günlerinde sunulan bildirilere önümüzdeki günlerde değineceğim.
