Ortopedi Ve Travmatoloji Uzmanı Prof.Dr. Nurzat Elmalı

On bir ayın sultanı ramazan ayı geldi çattı. Bu ayın vücudumuzun biyolojik saatine, metabolizmamıza, uyku düzenimize, beslenme ve spor alışkanlığımıza da etkileri söz konusu olabilmektedir. Geçtiğimiz son birkaç yıl içerisinde yapılan bilimsel çalışmalarda ramazan orucunun bağışıklığı sağladığı, kilo vermeyi kolaylaştırdığı, kolesterol ve kan basıncı değerlerinde düşme gibi vücudumuz üzerinde pek çok olumlu etkiye sahip olduğu gösterilmiştir. Oruç tutulurken eğer eşlik eden bir sağlık problemi yoksa fiziksel aktivite ve egzersiz yapmakta sakınca yoktur. Ancak ramazan orucu sağlıklı insanlar içindir. Öncelikle hastalığı olanlar, hastalığınızın durumu veya oruç tutup tutamayacağınız ile ilgili bilgiyi doktorunuzdan almalısınız. Ramazan ayında susuz kalmamak, besleyici yiyecekler yemek ve hafif egzersiz yapmak sağlıklı bir ay geçirmenize yardımcı olabilir.

Fiziksel olarak aktif olmanın oruç tutarken de dahil olmak üzere kalp sağlığını korumanın yanında yağ kütlesini kaybetmeye, kas kütlesini ve aynı zamanda kemik yoğunluğunu korumaya yardımcı

Diz ağrısı oldukça sıktır, yürümeyi ve günlük aktiviteleri etkileyebilir. Diz ağrısının pek çok nedeni vardır. Ergenlerde ve genç yaşlarda belirgin bir travma olmadan ortaya çıkan ağrı en sıklıkla diz önünde hissedilir. Genellikle bayanlarda görülür ve yapısal olarak diz kapağı ve karşısındaki kemik arasındaki uyumsuzluğa bağlı olarak ortaya çıkan ön diz ağrısı, diz kapağının eklem yüzündeki yumuşaması ile ilgilidir (kondromalazi patella). Bu tip ağrı genellikle merdiven inip çıkma veya yokuş aşağı yürüme sırasında ve çömelme ile hissedilir. Uzun süren yolculuklar veya diz bükülü pozisyonda uzun süre oturma ağrıyı artırır.  

Özellikle 50’li yaşlardan itibaren genellikle aşırı kilolu ve hareketsiz kişilerde görülen diz ağrısı genellikle eklemin yanlarında hissedilir ve kireçlenme dediğimiz artrit (osteoartrit) in geliştiğini gösterir. Eklem kıkırdağındaki dejenerasyona (aşınma) bağlı meydana gelir. Başlangıçta fazla yürüme ile ortaya çıkan ağrı, zamanla yürüme

Kadınlar ve erkeklerin ideal egzersiz saatleri farklı olabilir.

Kadınlarda sabah egzersizi karın yağ miktarını ve kan basıncını azaltırken akşam egzersizi kas gücünü artırıyor. Erkeklerde akşam egzersizi kan basıncını düşürüyor.

Sağlık ve performans bakımından günün hangi saatlerinde egzersiz yapmanın en ideal olduğunu söylemek zor. Ancak Amerikalı bir grup araştırmacının “Frontiers in Psychology” dergisi’nde yayınladıkları yeni bir çalışmada, egzersizin her ne zaman yapılırsa, herkes için yararlı olduğunu ancak kadınların yağ kaybetmek ve kan basıncını düşürmek istiyorlarsa sabahın erken saatlerinde, kas güçlerini artırmak istiyorlarsa akşam saatlerinde egzersiz yapmalarının daha uygun olduğunu, erkeklerin ise akşamları egzersiz yaptıklarında sabah saatlerine göre daha fazla yağ yaktıklarını ve kan basıncında düşme olduğunu gösterdi.

New York Skidmore College’dan bir grup araştırmacı, yaşları 25 ile 55 arasında olan aktif, düzenli egzersiz yapan, sağlıklı, obez olmayan, 30 erkek ve 26 kadında, 12 hafta süren germe, direnç egzersizi, aralıklı

Her insan farklıdır. Boyu, kilosu, eklemleri, eklem ağrılarının şiddeti, kemiklerinin ve dokularının durumu farklılık gösterir. Dolayısıyla her insanın tedavi gereksinimleri farklıdır. Kimi hastalar hastalığının ciddiyetine göre basit ağrı kesiciler ile iyileşirken, bazı hastaların hasarlanan kıkırdaklarının, yapay bir eklem ile değiştirilmesi gerekebilir.

Teknoloji hızla gelişiyor, yeni buluşlar ve gelişen teknolojiler ile kişiye özel -kişiselleştirilmiş- tedaviler ön plana çıkmaya başladı. Tıpla ilgili gelişen teknolojide biraz geriye gidersek özellikle görüntüleme alanında en önemli başlangıç noktalarından biri olarak röntgenin bulunması kabul edilebilir. Bir fizik profesörü olan Wilhelm Roentgen'in 1895 de X-ray cihazını keşfetmesinden sonra tıp dünyasında hızla kullanılmaya başlanıldı. Günümüzde de X-ray ışınları; kemik kırıkları, tümörler, pnömoni (zatürree) veya kalp yetersizliği gibi pek çok problemin tanısında çok yaygın. Meme kanseri tanısında uygulanan standart tarama yöntemi olan mamografide de X ışınları kullanılıyor. X-ray (direkt

Kovid-19 pandemisinde hasta olup iyileşenlerin bir kısmında akciğerlerindeki problemler dışında başka sorunlar görülmeye başladı. Bu sorunlardan biri kalça kemiğinin avaskuler nekrozu yani kalça kemiğinin kanlanmasının bozulmasıdır. Daha önce 2003 şubat ayında görülen ve atipik pnomoni (zatürre) ile seyreden SARS (ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromu) hastalığı geçirenlerde kalçada avaskuler nekroz sık meydana geldi. Aynı virüs grubundan olan Kovid-19 enfeksiyonundan iyileşen hastalarda da tıpkı SARS virüsünde olduğu gibi kalça kemiğinin ölümü tehdidi bulunuyor.

Hastalık yavaşça gelişen kalça ağrısı ile ortaya çıkıyor. Kalça avaskuler nekrozu kalça kemiğinin kanlanmasının bozulmasına bağlı geçici veya kalıcı olarak meydana gelen kemiğin ölümüdür. Hastalık ilerledikçe artan kalça ve kasık ağrısı ile yürürken aksama ve topallama gelişir. Kovid-19'dan sonra gelişen kalça avaskuler nekrozunun gözden kaçırılmaması için kalça eklem ağrısının ciddiye alınması

Orta yaş üzeri kişilerde diz ağrısının en sık nedenlerinden biri olan diz eklem kireçlenmesi kişinin günlük aktivitelerini oldukça kısıtlayan, ilerleyici bir hastalıktır. Diz eklem kireçlenmesi eklem kıkırdağının dejenere olup zaman içinde yıpranması ve kaygan olan yüzeylerin sürtünmeye başlaması anlamına gelir. Dizde kireçlenme önce dizin iç yan kısmında başlar. Bunun nedeni bacağımızın yük taşıma ekseninin dizin tam ortasından değil de, hafif iç yan kısmından geçmesindendir. Yani günlük aktivitelerimizde dizin iç yan tarafına daha fazla yük gelir. Fazla kilolu olanlarda, çömelme, squat gibi dizi aşırı zorlayıcı hareketleri tekrarlayıcı olarak yapanlarda, 45-50 yaşından itibaren yaşın ilerlemesi ile birlikte dizin iç yan kısmında eklem yüzeyini örten kıkırdakta hasarlanma (kireçlenme) meydana gelir. Bu nedenle kireçlenme başladığında ağrı dizin iç yan kısmında daha belirgindir. Merdiven inip çıkma, çömelme, dizlerini katlayıp oturma ile dizde ağrı olur. Hastalar kıkırdak aşınmasının erken

Son yıllarda spora olan ilginin artması ile birlikte dizde bağ, menisküs ve kıkırdak yaralanmalarında da önemli artış meydana geldi. Ön çapraz bağın kopması dizde en sık görülen ciddi bağ yaralanmasıdır. Sporcuların veya amatör olarak spor yapan kişilerde meydana gelen yaralanmalarda yüzde 20 oranında ön çapraz bağ, yüzde 10 oranında iç menisküs, yüzde 8 oranında iç yan bağ ve yüzde 4 oranında da dış menisküs yaralanmalarını görüyoruz. Özellikle futbol, basketbol, tenis ve kayak gibi sporlarda yaralanmalar daha sık görülmektedir. Dizde ön çapraz bağ yaralanmalarını hafife almamak gerekiyor. Çünkü ön çapraz bağ yaralanmaları zamanında ve uygun tedavi edilmezse menüsküslerde ve kıkırdakta yaralanmalara neden oluyor. Ön çapraz bağ yaralanmaları birçok başarılı sporcunun kariyerini sonlandırabilmektedir. Ayrıca sporcunun spor yaşamını olduğu kadar günlük aktiviteleri de olumsuz etkiliyor. Ancak her ön çapraz bağ yaralanmasını ameliyat etmek gerekmiyor.

Dizdeki ön

Kovid-19 küresel sağlık krizi günlük hayatımızı alt üst ederken artık her zamankinden daha az hareket ediyoruz. Hareketsiz yaşam tarzı özellikle obezite, koroner kalp hastalığı, yüksek tansiyon, inme, tip 2 diyabet hastalığı, kalın bağırsak, meme ve rahim kanseri gelişme riskini artırıyor. Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), ileri yaş, diyabet, obezite ve kalp damar hastalığı gibi ek hastalıkları olanların Kovid-19 hastalığını daha ağır geçirdiğini bildirdi. Pandemi bitmedi ve sağlıklı bireylerin çoğu artık işlerini ya evden çalışarak yapıyor veya kısıtlamalar nedeniyle evde daha uzun süre kalıyor. Formda ve aktif kalmak hiç bu kadar önemli olmamıştı. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tüm yetişkinlerin haftada en az 150 dakika orta derecede fiziksel aktivite yapmasını önermektedir. Aktif olmanın ve spor yapmanın, daha güçlü bağışıklık oluşturduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Düzenli egzersiz Kovid-19 da dahil olmak üzere hem tüm viral enfeksiyonlara karşı direnci sağlar hem de Kovid-19’un akciğerlerde oluşturacağı hasarı azaltır.