Özay Şendir

Özay Şendir

ozay.sendir@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Gezegenimiz olan dünya 4.5 milyar yaşında.

İnsanlık yaklaşık 200 bin yıldır dünya üzerinde.

Ve 2022'de dünyanın kaderi iki tane uçağa bağlı hale gelmiş durumda.
***

Hikâyeyi baştan anlatayım.
İsrail bir süredir İran'ın nükleer tesislerini vurma tatbikatları yapıyor.

İran da, olası bir saldırıya karşı nükleer tesisleri savunma tatbikatları gerçekleştiriyor.

Her iki ülkenin yaptığı tatbikatların da büyük bir anlamı yok aslında.

İsrail'in İran'ı vurabilmesi ve nükleer tesislerini kullanılamaz hale getirmesi için iki seçeneği var. Ya İran'a yakın bir ülkede yakıt ikmali yapacak ya da havada tanker uçaklar kullanacak.

Haberin Devamı

İran'ın Fars Haber Ajansı, İsrail'in Suudi Arabistan'daki Tebük şehri yakınlarında bir askeri üs kurduğunu iddia etti ama bu iddia her iki ülke tarafından da yalanlandı.

Hem askeri hem de strateji uzmanları ne Suudi Arabistan ne de bir başka bölge ülkesinin İran'a karşı saldırıda rol oynamak istemeyeceğini belirtiyor.
Geriye kalan tek seçenek, havada yakıt ikmali yapmak ama İsrail'in tanker uçakları yaklaşık 50 yaşında ve şu an operasyonel değil.
***

İsrail hükümeti bu sorunu aşmak için ABD'den Boeing üretimi KC-46 tanker uçaklarından almak istiyor.

Anlaşmada bir sorun yok, uçakların parasını ABD vatandaşları tarafından ödenmesinde bile anlaşıldı ama takvim çok ciddi bir sorun halinde.

İsrail satın alma anlaşması yaptığı dört tanker uçaktan ikisinin hemen teslimini istiyor, ABD yönetimi en erken teslimat tarihi olarak 2024'ü işaret ediyor.

İsrail Savunma ve Dışişleri bakanları, konuyu ABD'li muhataplarınla defalarca görüştüler ama Washington geri adım atmadı.

Genel kanı, Washington'ın Tahran ile yürütülen nükleer müzakerelere şans vermek istediği ve bu noktada uçak teslim tarihini bilerek öne almadığı yolunda.
Bir adım ötesi, İsrail medyası, ABD Başkanı Biden'ın bir süredir İsrail Başbakanı'nın telefonlarına çıkmadığı ve geri dönmediği iddiasını da haber olarak verdi.
***

İsrail, KC-46'ları erken alabilirse düzinelerce savaş uçağını 12 saat havada tutabilecek, 6 bin 835 millik bir menzile ulaşacak. İsrail ile İran arasındaki mesafe 621 mil olduğu için bu menzil gücü hayati öneme sahip.

Haberin Devamı

KC-46 tanker uçakları sadece yakıt vermekle kalmıyor aynı zamanda havada yakıt da alabiliyor, İsrail iki tanker uçağı satın aldığında, birini gökyüzünde benzin istasyonu haline getirip diğer tanker uçakla benzin istasyonu olan tankeri besleyebilir.

Burada İsrail'in karşılaştığı ciddi sorun şu:

KC-46 tanker uçaklarından dünyada çok yok. ABD'nin elinde 35 civarı uçak var ve ABD dışında sadece Japonya'ya teslim edilmiş tek bir KC-46 var.

ABD, Asya operasyonları için bu uçaklara ihtiyacının olduğunu da söylüyor ama İsrail ısrar etmeye devam ediyor.
***

İsrail, blöf yaparak, İran'ı korkutmaya çalışıyor olabilir mi diye düşünmek mümkün.

Ancak İsrail ihtiyacı olan tanker uçaklar dışında F-35 sipariş sayısını da artırdı.

Bugüne kadar 50 uçaklık sipariş veren İsrail yönetimi, sipariş sayısını 75'e çıkardı.

Blöf yapmak için dünyanın en pahalı ve dünyanın bakım maliyeti en yüksek uçağından 25 tane daha almak çok mantıklı gelmiyor insana.

Haberin Devamı

Buna V-22 helikopterleri de eklemek lazım.

V-22'ler dikine iniş-kalkış yapabilen ama sonra bizim pervaneli uçak diye bildiğimiz turboprop uçaklar haline gelebilen, oldukça uzun menzilli hava araçları.

Yani İsrail, blöf yapıyorsa da eli oldukça yükseltti demektir bu.
***

İsrail medyasında yapılan yorumlarda, asıl faturanın kesildiği isim eski Başbakan Netanyahu zira KC-46'lar için ABD'ye Mart 2020'den önce sipariş verilmesi gerektiği ama bu fırsatın kaçırıldığı söyleniyor.

Biz, İsrail ne isterse ABD hemen yapar algısına sahibiz ama KC-46'larda durum farklı.

Eski Başkan Trump'ın, "Yahudiler, Senato'da güçlerini kaybettiler" demesi de bundan.
***

İsrail'in İran'a yönelik bir askeri harekâtı ve İran'ın bu cevabının ne olacağına dair onlarca senaryo okudum.

Senaryolar farklı olsa da hepsi aynı kapıya çıkıyor: Bu, iki ülke arasında bir savaş olarak kalmaz, tüm bölgeye ve hatta dünyaya yayılır.

Yazının başında dünyanın kaderi iki tane uçağa bağlı dememin sebebi de bu.
Bakalım 4.5 milyar yaşındaki dünyayı 200 bin yılda yok etmeyi başaracak mıyız?

Dünyanın kaderini elinde tutan uçak: KC-46

An’lar...An’lar...

İstanbul’dan değişik zamanlara dair fotoğraflar, mekânlar, insanlar...

1954, Galata Köprüsü: O zamanlar, önümüz, arkamız, sağımız, solumuz marketlerle dolu değildi. Kamyon kasalarına sığdırılan küçük marketler gelirdi mahallelere. İşte o market kamyonlarının Galata Köprüsü üzerinden geçtikleri bir an.

Dünyanın kaderini elinde tutan uçak: KC-46

1921, Karaköy: İstanbul’un işgal altında olduğu yıllar. Gündüzler fotoğraftaki gibi geçiyor, geceleri kahramanlar Anadolu’ya silah taşıyorlardı.

Dünyanın kaderini elinde tutan uçak: KC-46

1900, Kadıköy: Kadıköy’ü Avrupa’ya bağlayan rıhtım tarafı her zaman kalabalık olur. Bu 1900 yılında da böyleymiş, 2022’de de böyle olacak.

Dünyanın kaderini elinde tutan uçak: KC-46

Haftanın fotoğrafı

“Bir kızın kocaman gözlerinde gördüm, bulutların dağlara sessizce çöküşünü/ Çocuksu susuşları gördüm, kırılan sevinci...” Savrulan Külleri Ömrümüzün şiirine bu mısralarla başlar Ahmet Telli. Afganistan’dan geldi bu hafta haftanın fotoğrafı. Annesinin burkasına yapışmış kız çocuğunun gözlerine bir bakın lütfen. Ne yeterince yaşanamamış bir yeni yıl kutlamasının hayal kırıklığı ne bir sosyal medya paylaşımına yeterince beğeni gelmemiş olmasının burukluğu gibi boş bir hüzün yok o gözlerde. Aksine, hüznü, korkuyu, bilinmezliğin huzursuzluğunu haklı kılan gerekçeler var. Merhaba 2022, keşke tüm çocukların gözlerine gelebilseydin...

Dünyanın kaderini elinde tutan uçak: KC-46