Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Çözüm Latin kökenli bir kelime olan "medya", "medium" kelimesinden türetilmiş ve "yayım" anlamına geliyor. Medya yöneticileri, konu seçilmesi ve seçilen konunun sunum biçiminin kararlaştırılması sayesinde, toplumu yönlendirme görevini yerine getiriyorlar; "kamuoyu" yaratıyorlar. Bugün dünya üzerinde, 300.000'den fazla gazete ve mecmua, 3.000'den çok televizyon kanalı ve 6.000 civarında haber ajansı var. Yapılan çalışmalar, dünya çapında yapılan reklam harcamasının yıllık 400 milyar doları aştığını ve büyümeye devam ettiğini gösteriyor. Bu da, medyanın gelir kaynaklarının önemli bir bölümünün reklamdan sağlandığını gösteriyor. Özellikle televizyon kanalları, eğer şifreli kanal değillerse gelirlerinin tamamını reklamdan sağlıyorlar. Medyanın tam, tarafsız ve anlaşılır haber ve bilgi vermesi çok önemli. Halen, kişi hak ve kazanımlarının korunması ve yargısız infaz anlamına gelecek haberlerin yapılmaması, dünyada medya birliklerinin en çok üzerinde durdukları konu. Bunun dışında, çocuklara uygun olmayan bilgi ve haberlerin kullanılmaması ve küçükler hakkında yapılacak yayınların çok dikkatli seçilmesi gibi konular üzerinde de duruluyor. Bugünkü medyanın fonksiyonları, bilgilendirme, eğlendirme, reklam olanağı sağlama ve toplumu yönlendirme şeklinde özetleniyor. Modern medya araçları arasında, gazeteler, mecmualar, radyo, televizyon, internet ve cep telefonları var. Özgür medya, demokrasinin en temel özellikleri arasında yer alıyor. 1991'den beri "3 Mayıs", Dünya Basın Özgürlüğü Günü olarak kutlanıyor. 2006 yılında 167 medya mensubu, işlerini yaparken hayatlarını kaybetti. Ölümlerin büyük çoğunluğu, medya mensuplarının suçluları ortaya çıkarmaları veya çıkarma olasılıkları nedeniyle gerçekleşti. 1933 yılında, Hitler topluma zararlı saydığı on binlerce kitabı yaktırarak yok ettirmişti. Halen, medya birçok ülkede hükümetler tarafından ciddi biçimde kontrol altında tutulmak isteniyor. Böylelikle, halkın sağlıklı bilgi alması önlenmeye çalışılıyor. Ayrıca, medyanın etkilenmesi için özel olarak gerçekleştirilen eylemler de var. Örneğin, Saddam'ın heykelinin yıkılması sırasında yaptırılan gösterilerin medyanın etkilenmesi için düzenlendiği, artık Amerikan kaynakları tarafından bile doğrulanıyor.İlk radyo yayınının 24 Aralık 1906'da yapıldığı, ilk kıtalararası telefon görüşmesinin 1956 yılında sağlanabildiği düşünülürse, son 50 yılda iletişimin nasıl geliştiğini anlayabiliriz. Televizyonu propaganda aracı olarak ilk kez, 22 Mart 1935 tarihinden itibaren Naziler kullandılar. İlk medya uydusu, 1960'da uzaya fırlatılmıştı. Bugün ise, yaklaşık 800 uydunun yörüngede olduğu biliniyor. Gelecekte, gazete ve mecmuaların büyük ölçüde bilgisayar ve cep telefonları aracılığıyla okunacağı ve herkesin istediği bilgilere öncelik verebileceği tahmin ediliyor. Böylelikle, son dakika haberlerine de rahatlıkla ulaşılabilecek. Ancak, bu değişime ciddi biçimde karşı çıkanlar da var. Özellikle reklam verenler, bu değişimi istemiyor. Televizyon yayınlarının içeriği konusunda, yeterince ve basılı medya kadar bile titizlik gösterilmemesi, halen medyanın en önemli sorunu gibi görünüyor. ytoruner@milliyet.com.tr 167 medya mensubu öldü