Nisan ayında gökyüzünde neler göreceğiz?

Merkür: Geçen ay akşamüstü batıda görülebilen Merkür, Güneş’in öteki tarafına geçti. Bu ay onu ancak sabah Güneş doğmadan hemen önce görebiliriz, ama ufuktan fazla yükselmeyecek. Görmek için çok uygun bir zaman değil.

Venüs: Güneş ve Ay’dan sonraki en parlak gökcismi olan Venüs, tüm ihtişamıyla akşamüstü batı ufkunda yükseliyor. Fazla söze gerek yok, eğer bulut yoksa Güneş battıktan hemen sonra batı tarafına bakarsanız ne demek istediğimi anlayacaksınız.

Mars-Satürn: Bu iki gezegen ayın başlarında birbirlerine yakın konumda oldukları için birlikte ele aldım. Gece yarısından yaklaşık 2 saat sonra doğacaklar, gün geçtikçe Satürn batıya doğru Mars’tan uzaklaşacak. 7 Nisan’da bu ikiliye Ay da katılacak. Bu yakın görünme olayının gezegenlerin gerçek konumlarıyla bir alakası yok, sadece dünyadan bakıldığında yakın doğrultudalar o kadar.

Jüpiter: Artık gece yarısından önce doğan Jüpiter’in gözlem süresi gün be gün artıyor, her geçen gün daha erken doğuyor. Venüs kadar olmasa da hayli parlak görünüyor. Gezegen 30 Nisan’da Ay ile yakın görünümde olacak.

Ay bir gezegen değil ama yine de evrelerini yazmaya değecek kadar önemli bir gökcismi biz dünyalılar için. Ay; 8 Nisan’da sondördün, 16 Nisan’da yeniay, 22 Nisan’da ilkdördün, 30 Nisan’da dolunay evrelerinde olacak.

Göktaşı yağmuru nedir?

Yıldız kayması diye bilinen olay, aslında göktaşlarının atmosfere girip yanarak arkalarında iz bırakmasıdır. Çoğu göktaşı atmosferde tamamen yok olur, az sayıda göktaşı yere ulaşana kadar tamamen yanmayacak kadar büyüktür.

Göktaşı yağmurları, kısa bir süreliğine normalden daha fazla göktaşının atmosfere gireceği anlamına gelir. Buna sebep olan ise kuyruklu yıldızlardır. Kuyruklu yıldızlar uzayda ilerlerken arkalarında kendilerinden birer parça bırakırlar. Dünya’nın yörüngesi bir kuyruklu yıldızın yörüngesiyle kesiştiğinde bu minik kaya parçaları Dünya’nın çekimine kapılarak atmosfere girer. Bu ayki göktaşı yağmuruna sebep olan kuyruklu yıldızın adı Thatcher, biz onu hiç görmedik. Herhangi bir fotoğrafı da yok çünkü en son 1861 yılında geçmiş buralardan. Bir dahaki geçişi 2276 yılında, ancak bulutsuz ve ışık kirliliği olmayan bir gecede ardında bıraktıklarının yaşattığı gökyüzü şöleni hemen hemen her yılın bu zamanlarına denk geliyor.

Bu göktaşı yağmurunun adı Lir (Lyra) çünkü göktaşları sanki Lir takımyıldızı yönünden geliyormuş gibi görünecek. Ancak gökyüzünün her tarafında yıldız kayması görülebilir, yani gökyüzünde bu takımyıldızını bulmanıza gerek yok. Saatte 10 ile 20 civarı göktaşı görülebilecek. Kabaca hesap yaparsak her 3-6 dakikada bir yıldız kaymasına denk geliyor. Herkese bulutsuz ve bol göktaşlı geceler!

Kaynaklar: Tubitak.gov.tr, Earthsky.org

Görseller: Earthsky.org, Nasa.gov, Joshuadesertretreats.com

Ayşegül Şen

-aaysegulsenn@gmail.com
-twitter.com/@aaysegulsenn