1 MAYIS İŞÇİ BAYRAMI'NDA NE OLDU? 1 Mayıs İşçi Bayramı nasıl ortaya çıktı, ilk ne zaman kutlandı? Emek ve Dayanışma Günü'nün önemi nedir, neden kutlanıyor?
01.05.2024 - 02:00 | Son Güncellenme:
1 Mayıs İşçi Bayramı bugün kutlanıyor. İşçi Bayramı olarak bilinen Emek ve Dayanışma Günü, 1 Mayıs'ta dünya genelinde kutlanıyor. İlk olarak 1889 yılında Amerikalı sendikacıların önerisiyle kutlanan işçi bayramı, Türkiye'de resmi bayram niteliğini 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanı ile kazandı. 886'da başlatılan kitlesel grevlerle yaygınlaşarak küresel nitelik kazanan 1 Mayıs'ın anlam ve önemi merak ediliyor. Peki, 1 Mayıs İşçi Bayramı'nda ne oldu? 1 Mayıs İşçi Bayramı nasıl ortaya çıktı, ilk ne zaman kutlandı? Emek ve Dayanışma Günü'nün önemi nedir, neden kutlanıyor?
1 Mayıs Emek ve İşçi Bayramı, ülkemizde Emek ve Dayanışma Günü adı ile her yıl kutlanıyor. Emek ve Dayanışma Günü, ilk olarak 2009 yılında ülkemizde resmi tatil olarak ilan edildi. Peki, 1 Mayıs nasıl ortaya çıktı, neden kutlanıyor? İşte ayrıtılar...
1 MAYIS'IN TARİHSEL KÖKENİ
1 Mayıs İşçi ve Emekçiler Bayramı, işçi ve emekçiler tarafından dünya çapında kutlanan, birlik, dayanışma ve haksızlıklarla mücadele günü. Dünya üzerindeki pek çok ülkede, resmî tatil olarak kabul edilmektedir. Türkiye'de ilk kez 1923'te resmî olarak kutlanmıştır. 2008 Nisan'ında, "Emek ve Dayanışma Günü" olarak kutlanması kabul edilmiştir. 22 Nisan 2009 tarihinde TBMM'de kabul edilen yasa ile 1 Mayıs resmi tatil ilan edilmiştir.
İlk kez 1856'da Avustralya'nın Melbourne kentinde taş ve inşaat işçileri, günde sekiz saatlik iş günü için Melbourne Üniversitesi'nden Parlamento Evi'ne kadar bir yürüyüş düzenlediler.
1 Mayıs 1886'da Amerika İşçi Sendikaları Konfederasyonu önderliğinde işçiler günde 12 saat, haftada 6 gün olan çalışma takvimine karşı, günlük 8 saatlik çalışma talebiyle iş bıraktılar. Şikago'da yapılan gösterilere yarım milyon işçi katıldı. Luizvil'de (Kentaki) 6 binden fazla siyah ve beyaz işçi, birlikte yürüdü. O dönemde Luizvil'deki parklar, siyahlara kapalıydı. İşçiler, sokaklarda yürüdükten sonra hep birlikte Ulusal Park'a girdi. Her eyalet ve kentte, siyah ve beyaz işçilerin birlikte yaptığı gösteriler, gazeteler tarafından, 'Böylece ön yargı duvarı yıkılmış oldu' şeklinde yorumlanmıştı.
Bu gösteriler 1 Mayıs'ı izleyen günlerde tüm harareti ile devam etti ve 4 Mayıs'ta kanlı Haymarket Olayı'na yol açtı.
Uygulanan yasal baskılarla bu gösterinin tekrarlanması engellendi. 14 Temmuz-21 Temmuz 1889'da toplanan İkinci Enternasyonal'de Fransız bir işçi temsilcisinin önerisiyle 1 Mayıs gününün tüm dünyada "Birlik, mücadele ve dayanışma günü " olarak kutlanmasına karar verildi. Böylece ikinci gösteri 1890 yılında yapılabildi.
Zamanla 8 saatlik işgünü birçok ülkede resmen kabul edildi. 1 Mayıs böylece işçilerin birlik ve dayanışmasını yansıtan bir bayram niteliğini kazandı. Günümüzde sosyalist ülkelerde (Çin Halk Cumhuriyeti, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Vietnam, Laos, Küba, Venezuela, Nepal, Bolivya) ve daha birçok ülkede tatil günü olan 1 Mayıs'ı işçiler büyük kitle gösterileriyle kutlar; bazı ülkelerde 1 Mayıs siyasal bir eylem biçimini de alır.
