Bulgaristan kültüründe marteniçkaya dair çeşitli efsaneler bulunmaktadır. Bunlardan biri de Baba Marta''dır. (Marta Nine) Baba Marta, günümüze kadar korunmuş en saygın gelenekler arasında yer almaktadır.
Bulgarlar, 1 Mart'tan itibaren Baba Marta (Marta Nine) günlerinin başladığına inanmakta ve yakınlarına "martenitsa" olarak adlandırılan sembolleri, yıl boyu sağlık ve güç dileğiyle hediye etmektedir.
Marteniçka takıları, meyve ağaçlarına, evlere, ev hayvanlarına da takılabilmektedir. Bu şekilde yeni başlayan tarım yılının da bereketli ve verimli olması için dilekler tutulmaktadır.
İlk marteniçkalar, sadece kırmızı beyaz ipliklerden yapılırdı ve nazardan korunmak için insanlara ve hayvanlara takılırdı. Bazı bölgelerde bu bükülmüş kırmızı-beyaz sicime altın veya gümüş para bağlanırdı ve bu hastalıklardan korunmak için bir simge olarak kullanılırdı.
Eskiden kırmızı-beyaz yünden yapılan martenitsalara, püskül, top, insan gibi değişik şekiller verilebilmektedir.
Martenitsaların tarihinde en önemli yere sahip olan şekiller ise "Pijo ve Penda" adıyla bilinen kırmızı ve beyaz ipten yapılmış kuklalardır. Martenitsalarda kullanılan beyaz renk uzun ömrü, kırmızı renk ise sağlık ve gücü temsil eder.
İnanışa göre bu bileklikler parayla asla satın alınmaz ve sadece hediye olarak edinilebiliyor. Tamamen el yapımı olan bu bileklikler bahar ayı öncesi takılarak, baharın müjdecisi kırlangıçlar veya leylekler görüldüğünde çiçek açmış bir ağaca veya çiçeğe bağlanarak dileklerin kabul olacağına inanılıyor.
Siz de sevdiklerinize birer marteniçka bilekliği yapıp hediye etmek ister misiniz? Marteniçka bilekliğini yapmak ise oldukça kolay. İşte marteniçka yapımı...
Kırmızı ve beyaz iplikleri, bilek boyundan biraz uzun gelecek biçimde kesin.
Daha sonra beyaz ve kırmızı ipin uçlarını birbirine bağlayın.
Düğüm noktası ortaya gelecek şekilde bir elinizle, kırmızı ipin boşta kalan kısmının ucundan kavrayın ve ipi gergin tutun.
Diğer elinizle beyaz ipin boşta kalan ucundan tutun ve gerdirmeyi bırakmadan beyaz ipi saat yönüne doğru çevirin.
İpi çevrilmekte zorlandığı anda gerdirmeyi bırakın.
Kırmızı ve beyaz ipin birbirine dolandığını gördüğünüzde diğer uca da düğüm atın.
İşte marteniçkanız hazır… Mutluluk ve şans getirmesini dileyerek marteniçkayı bileğinize takın ya da sevdiğiniz birine hediye edin…